Từ 1.7.2026, cán bộ có vàng, bạc, đá quý từ 150 triệu mới phải kê khai

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều luật Phòng, chống tham nhũng được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 10, với nhiều điểm mới trong công tác kê khai tài sản, thu nhập.

ẢNH: TTBC TP.HCM

Biến động tài sản từ 1 tỉ trở lên mới phải kê khai

Luật hiện hành quy định một trong các loại tài sản phải kê khai là kim khí quý, đá quý, tiền, giấy tờ có giá và động sản khác mà mỗi tài sản có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên.

Riêng với người có biến động về tài sản, thu nhập trong năm từ 300 triệu đồng trở lên thì phải kê khai bổ sung.

Từ 1.7.2026, theo chính sách mới, giá trị mỗi tài sản phải kê khai được nâng từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng. Mức biến động tài sản trong năm cũng nâng từ 300 triệu đồng lên 1 tỉ đồng.

Trong quá trình xây dựng luật, đa số ý kiến tán thành, song cũng có ý kiến đề nghị làm rõ căn cứ của việc tăng giá trị tài sản phải kê khai, đồng thời nên bổ sung "tài sản số" vào danh mục kê khai.

Chính phủ cho biết, luật sửa đổi tăng giá trị tài sản phải kê khai do yếu tố chính: từ năm 2018 (thời điểm ban hành luật Phòng, chống tham nhũng) đến nay đã có 3 lần tăng lương, điều kiện kinh tế - xã hội đã phát triển gấp gần 3 lần nên giá cả thị trường có nhiều biến động tăng.

Với "tài sản số", pháp luật hiện hành chưa có quy định đầy đủ, do đó luật sửa đổi chưa quy định. Chính phủ sẽ giao Thanh tra Chính phủ phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu, đề xuất khi đủ cơ sở pháp lý.

Có nên bổ sung hình thức công khai tài sản của cán bộ?

Luật hiện hành quy định, tùy vào tính chất công việc, bản kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ phải được công khai tại cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi thường xuyên làm việc; tại cuộc họp lấy phiếu tín nhiệm; hoặc theo quy định của pháp luật về bầu cử.

Có ý kiến đề nghị bổ sung hình thức công khai trên Cổng thông tin điện tử quốc gia.

Giải trình về nội dung này, Chính phủ cho hay thông tin về tài sản, thu nhập liên quan đến bí mật đời tư và quyền nhân thân của người kê khai. Vì thế, việc công khai thông tin về tài sản, thu nhập trên Cổng thông tin điện tử quốc gia và các phương tiện thông tin đại chúng là không phù hợp với quy định của Hiến pháp và pháp luật về dân sự.

Pháp luật về phòng, chống tham nhũng hiện hành chỉ quy định việc công khai được thực hiện bằng một số phương thức nhất định.

Việc này nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; đồng thời bảo đảm thông tin về tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn không bị sử dụng vào mục đích tiêu cực (phát tán, trích dẫn, lan truyền sai sự thật…) gây ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của người kê khai.

ẢNH: N.N

Tiếp tục xác minh tài sản bằng cách bốc thăm ngẫu nhiên

Luật hiện hành cũng quy định, một trong các căn cứ xác minh tài sản đối với cán bộ là khi người đó được lựa chọn ngẫu nhiên để xác minh theo kế hoạch hằng năm.

Có ý kiến đề nghị thay phương thức xác minh ngẫu nhiên bằng xác minh lần lượt theo từng năm, nhằm bảo đảm mọi người kê khai đều được xác minh khi đến lượt.

Tiếp thu, giải trình nội dung này, Chính phủ cho hay luật hiện hành quy định kết hợp 2 cơ chế xác minh tài sản, thu nhập.

Một là theo dấu hiệu vi phạm: kê khai không trung thực hoặc có tố cáo hoặc có biến động tăng về tài sản từ 300 triệu đồng (tới đây tăng lên 1 tỉ đồng) mà giải trình không hợp lý về nguồn gốc).

Hai là ngẫu nhiên với một tỷ lệ nhất định người có nghĩa vụ kê khai.

Trong đó, phương thức ngẫu nhiên giúp tăng tính khách quan, minh bạch, đồng thời tối ưu nguồn lực khi số lượng người kê khai là rất lớn.

Dù ngẫu nhiên nhưng quy định này vẫn bảo đảm tính luân phiên, bởi hằng năm sẽ phải xác minh tối thiểu 20% số cơ quan, đơn vị và tối thiểu 10% người có nghĩa vụ kê khai tại mỗi đơn vị, ưu tiên những người chưa được xác minh trong 4 năm gần nhất.

Từ phân tích đã nêu, Chính phủ cho rằng việc duy trì phương thức xác minh ngẫu nhiên là phù hợp.