Giới làm phim tiễn biệt diễn viên gạo cội Max von Sydow của ‘Trò chơi vương quyền'

Ngày 8.3 (giờ địa phương), giới làm phim lẫn người hâm mộ trên thế giới tiễn biệt nam diễn viên Thụy Điển gạo cội Max von Sydow. Sau 7 thập niên cống hiến hết mình cho phim ảnh, sân khấu, phim truyền hình và thậm chí cả game, ông từ trần ở tuổi 90 trên đất Pháp trong sự tiếc thương của gia đình.

Vợ ông, nhà làm phim tài liệu người Pháp Catherine von Sydow đau lòng thông báo với truyền thông phương Tây về sự ra đi của chồng: "Chúng tôi vô cùng thương tiếc báo tin Max von Sydow đã mãi mãi ra đi vào ngày 8.3.2020". Tuy vậy, phía báo chí không tiết lộ cụ thể lý do mà nam diễn viên huyền thoại mất. Ngay khi tin tức nam nghệ sĩ 90 tuổi từ trần, giới làm phim trên thế giới đã có nhiều lời tiễn biệt ông. 

Đạo diễn phim Baby Driver là Edgar Wright tri ân sao phim Trò chơi vương quyền trên trang Twitter cá nhân: "Max von Sydow, một biểu tượng của điện ảnh thế giới trong bảy thập niên qua, ông luôn ở cạnh bên chúng ta. Ông ấy đã làm thay đổi cả bộ mặt điện ảnh quốc tế khi kết hợp với đạo diễn Ingmar Bergman, ông đóng vai Chúa, chiến đấu với ác quỷ trên phim... Đúng là một vị thánh của điện ảnh". 

Max von Sydow đóng vai Quạ ba mắt trong loạt phim Trò chơi vương quyền Ảnh: HBO

Với sự nghiệp phim ảnh trải dài 7 thập niên, một quãng đường mà nhiều sao khác ở kinh đô điện ảnh Hollywood phải mơ ước, Max von Sydow đã cống hiến cho bộ môn nghệ thuật thứ bảy nhiều vai diễn đa dạng.

Sinh ra trong một gia đình có cha mẹ đều là những trí thức cấp tiến, ông được tiếp xúc với nghệ thuật, mà đặc biệt là kịch nghệ ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường trước khi bén duyên với điện ảnh. Trước khi có mối quan hệ khăng khít với đạo diễn Ingmar Bergman, ông từng hợp tác với đạo diễn Thụy Điển Alf Sjöberg từ năm 1949 và đó cũng là lần đầu tiên ông đóng phim. Đến giữa thập niên 1950, Max von Sydow mới gặp được "tri kỷ" trên màn bạc là đạo diễn Ingmar Bergman và đóng trong 11 phim của ông. 

Max von Sydow đóng phim từ thời phim đen trắng đến thời kỹ xảo làm phim màu phát triển vượt bậc. Tính đến hiện tại, ngôi sao quá cố đã góp mặt trong hơn 100 phim điện ảnh lẫn truyền hình và là nam nghệ sĩ Thụy Điển đầu tiên, đồng thời cũng là người duy nhất nhận được đề cử Oscar của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ. Hai tác phẩm giúp ông nhận được các đề cử Oscar danh giá là Pelle the Conqueror (1987) và Extremely Loud & Incredibly Close (2011). Dĩ nhiên, nam nghệ sĩ quá cố, trong suốt sự nghiệp đóng phim miệt mài của mình cũng từng băn khoăn về "căn tính" của nhân vật mà ông sắm vai. 

Khoảng giữa thập niên 1960 là những năm tháng mà sự nghiệp đóng phim của ngôi sao gạo cội lên như diều gặp gió, ông được các hãng phim Mỹ để ý và mời đóng vô số phim nói tiếng Anh, thế nhưng sao phim Đảo kinh hoàng vẫn hướng tới quê hương khi đã từng về Thụy Điển đóng kịch. Tạp chí Variety đăng tải trăn trở của nam diễn viên quá cố về "căn tính" của mình khi sống đời nghệ sĩ: "Bởi vì tôi là người Thụy Điển, không phải là người Anh hay người Mỹ nên những vai diễn mà tôi nhận trên phim đa phần là vai những người nước ngoài. Và không có bất kỳ bộ phim Mỹ nào mà nhân vật người nước ngoài thực sự tốt cả. Đa phần họ đều được khắc họa là những kẻ xấu, mà kẻ xấu nào trên màn bạc Mỹ cũng rập một khuôn". 

Đạo diễn huyền thoại Martin Scorsese và Max von Sydow (phải) tay bắt mặt mừng ngày 6.2.2012 Ảnh: Greg Harbaugh/AMPAS

Cũng trong những năm 1960, ông từng dắt díu gia đình đến thành phố Los Angeles (Mỹ) sinh sống để tiện cho việc đi diễn. Và những thập niên 1970 - 1980, sao phim Chiến tranh giữa các vì sao phần 7 phải sống đời lang bạt kỳ hồ khi qua nhiều quốc gia châu Âu khác để diễn. Đến những năm đầu thế kỷ 21, ngôi sao từng trải qua hai cuộc hôn nhân và có 4 người con một lần nữa được các nhà làm phim Hollywood chiêu mộ và sự nghiệp của ông tiếp tục sang trang mới. Ông hợp tác với các đạo diễn lớn như Steven Spielberg (phim Minority Report, 2002), Martin Scorsese (phim Shutter Island, 2010), Ridley Scott (Robin Hood, 2010)...

Trong số đó, không thể không kể đến bom tấn Chiến tranh giữa các vì sao phần 7 của đạo diễn J. J. Abrams khi ông vào vai một chiến binh về hưu, đứng về phía quân kháng chiến. Nam diễn viên sinh năm 1929 nổi tiếng với câu nói trong phim: "Tôi đi đủ xa và thấy những nỗi thống khổ đủ nhiều trong dải ngân hà này. Không có các Jedi, Thần lực không có sự cân bằng". Hay như trong loạt phim truyền hình đình đám của nhà đài HBO là Trò chơi vương quyền, ông xuất hiện trong mùa 6 qua vai Quạ ba mắt, một nhân vật quan trọng trong loạt phim... Bên cạnh sự nghiệp phim ảnh, sân khấu, nam diễn viên lão thành còn lồng tiếng cho game. 

Trong gia tài phim điện ảnh đồ sộ mà Max von Sydow để lại cho hậu thế, các báo Anh, Mỹ không bỏ qua tác phẩm The Exorcist (Quỷ ám - 1973), trong đó Max von Sydow hóa thân vào vai một thầy tu có năng lực trừ tà. Quỷ ám là tác phẩm chuyển thể kể về một bé gái bị quỷ nhập khiến mẹ cô phải viện đến sự giúp đỡ từ phía nhà thờ. Đến bước cuối cùng, nhân vật của Max von Sydow xuất hiện và chiến đấu với quỷ dữ hết mình, để lại trong lịch sử điện ảnh một trong những phân cảnh trừ tà gây hãi hùng người xem nhất từ trước đến nay. 

Nghệ sĩ quá cố Max von Sydow (giơ tay) từng đóng trong phim The Exorcist Ảnh: Warner Bros.

Từ khi ra mắt năm 1973, The Exorcist nhận vô số bình luận trái chiều từ phía các nhà phê bình, có người bốc tận mây xanh bộ phim nhưng có người dìm nó xuống tận đáy. Nhiều khán giả nôn ói tại rạp vì bộ phim quá kinh dị, thậm chí có người ngất xỉu khi đó... Đến hôm nay, The Exorcist vẫn là tượng đài sừng sững của dòng phim kinh dị: nó là phim đầu tiên nhận đề cử Oscar Phim hay nhất và luôn nằm trong bảng xếp hạng những phim kinh dị kinh điển của thời đại. Nhân vật mà Max von Sydow hóa thân khiến cho nhiều khán giả, sau những phút giây hãi hùng trên màn ảnh, vừa cảm thấy đau đớn vì sự ra đi của ông cuối phim trong hành trình chiến đấu đến cùng với quỷ dữ nhưng cũng vừa ấm lòng vì sự ra đi đó cao đẹp.