Về Huế ăn cơm: Rau muống quê nhà

05/12/2021 09:00 GMT+7

Một sáng, trên đường chở con đi học, thấy một mệ già bán rau muống ở vỉa hè gần cổng trường, tôi mua một bó khá to mà giá chỉ có 7.000 đồng. Trời nóng như thế này, lại nhớ bát canh nước rau muống màu xanh dịu mát, vắt thêm tí chanh thanh thanh chua chua giải nhiệt cho bữa cơm mùa hè.

Rồi lại nhớ chuyện ông Thắng hàng xóm của nhà tôi, buổi tối hay qua uống nước chè xanh với ba và kể về những món ăn, trong đó có món rau muống luộc vừa ngon mắt, ngon mũi lại ngon miệng mà ông thường nấu những ngày còn ở trong quân ngũ.

Đường về nhà

Xuân Đạt

Ăn món rau muống mà ngon miệng thì ai cũng biết rồi; nhưng ngon mắt, theo lời ông Thắng, đó chính là màu xanh trong hơi ngả vàng của tô nước canh rau muống và màu váng mỡ heo vàng sóng sánh trên bát nước chấm; còn ngon mũi là khi khử hành với mỡ để làm nước chấm, mùi thơm cứ gọi là nưng nức. Qua lời kể của ông Thắng, món rau muống luộc bình dân đúng là quá hấp dẫn và còn công phu nữa, nghe thôi cũng đã thấy thèm ăn lắm rồi.

Ở thành phố, rau muống trồng ở ao hồ, có một số nơi rau muống trồng thành ruộng. Riêng ở quê tôi thì trồng thành từng vồng thấp ở cánh đồng làng đất cát pha thịt. Loài rau muống vốn thích nước và độ ẩm cao nên phải trồng ở những nơi có nhiều nước. Nông dân làng tôi, nhà mô cũng trồng vài vồng rau muống dài, chăm sóc tưới tẩm hằng ngày để luôn có rau non đi chợ bán… Những vồng rau muống luôn xanh tốt, mang lại một nguồn thu nhập kha khá cho người làm nông ngoài cây trồng chính là cây lúa.

Trong những món được chế biến từ rau muống thì món rau muống luộc là phổ biến nhất, ăn ngày này qua ngày khác vẫn thấy ngon. Nhưng rau muống luộc chấm với nước chi là ngon thì phải theo khẩu vị từng người. Có người thích chấm với nước cá ngừ hay cá nục kho, có người thích chấm với xì dầu, có người thích chấm nước mắm biển, lại có người thích chấm với mắm nêm... Riêng tôi thì rau muống luộc chấm với nước ruốc là ngon nhất. Nước ruốc chấm được chế biến một cách đơn giản là lấy muỗng ruốc đặc trộn với tỏi và ớt xanh đã giã dập rồi khuấy đều với nước rau muống vừa luộc xong. Cầu kỳ hơn chút là như cách làm ông Thắng đã kể, phải khử hành hoặc nén với mỡ thêm vào chén nước ruốc để thỏa mãn cả mắt, cả mũi và miệng. Rau muống luộc chấm nước ruốc chỉ có thể nói một từ là thấm tháp...

Rau muống là món rau dễ ăn nên chế biến càng đơn giản lại càng ngon. Bởi vậy, chế biến các món rau muống không cần thêm thịt thà chi nhiều cả. Món rau muống xào tỏi vẫn thường có ở các quán xá chẳng hạn. Nhưng tôi lại thích món rau muống bóp mạ vẫn hay làm cho cả nhà ăn hồi tôi còn nhỏ hơn nhiều. Mạ chọn những cọng rau muống non nhất, luộc xong để ráo rồi bóp với muối tiêu, rau húng quế và mỡ, thêm ít bột ngọt. Nếu muốn ngon hơn nữa thì trộn thêm một ít đậu phụng rang. Món rau muống bóp vừa thơm, vừa béo, vừa mềm và phải nói là rất hao cơm. Có lẽ món rau muống bóp mới là món "ngon mũi" nhất trong mấy món từ loài rau dân dã này.

Không thể không nhắc tới món canh rau muống. Như đã nói, rau muống là loại rau dễ tính nên nấu canh với thịt, tôm, cá chi cũng đều ngon cả. Ráy nhỏ thịt con cá nục, cá trích là đã có một tô canh rau muống nhìn rất đủ đầy. Có khi nấu canh rau muống với tóp mỡ thôi, hay ăn chay thì nấu với đậu phụng giã dập cũng đều ngon cả.

Nhưng ở quê tôi, vào mùa hè, tô canh rau muống mang lại hương vị mát lành nhất, đó là canh rau muống nấu với hến phá Tam Giang. Loài hến dùng để nấu canh rau muống ngon nhất là hến tiền, một loài hến nhỏ thường sinh sôi rất nhiều ở đáy phá Tam Giang vào mùa hè. Hến luộc chín, nhặt lấy mặt con rồi xào qua với gia vị. Còn nước luộc hến dùng làm nước nấu canh, thổi lửa cho nước, nêm vừa sôi là thả hến đã xào qua và cuối cùng là dận rau muống vô. Vị ngọt của hến thấm đều vô từng cọng rau muống mềm, ăn thấm nơi đầu lưỡi. Nước của tô canh rau muống hến lại vừa thơm mùi rau vườn, vừa thơm mùi hến sông.

Mà con nít như mấy anh em tôi hồi đó thì thích nhất là khi tô canh đã vớt hết rau, cạn nước, múc dưới đáy tô lên cả vá hến đầy ngon ơi là ngon!

(Trích Về Huế ăn cơm, NXB Lao Động và Chibooks ấn hành)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.