Vì sao đề thi môn sinh học kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 bị rò rỉ?

Theo dự kiến, ngày 29.6 tới, TAND TP.Hà Nội sẽ mở phiên tòa xét xử vụ án “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, liên quan đến việc rò rỉ đề thi tốt nghiệp THPT năm 2021.

Hai bị cáo hầu tòa cùng về tội danh nêu trên, gồm bà Phạm Thị My (60 tuổi) và ông Bùi Văn Sâm (74 tuổi), đều là cựu giáo viên Trường ĐH Sư phạm Hà Nội.

TUYẾN PHAN

Lộ câu hỏi cho họ hàng, người quen biết

Cáo trạng của Viện KSND tối cao xác định, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 được tổ chức thành 2 đợt; đợt 1 từ ngày 6 - 9.7, đợt 2 từ ngày 5 - 7.8.

Sau khi kết thúc kỳ thi đợt 1, dư luận, báo chí phản ánh về việc đề thi môn sinh học “giống 80%” so với đề ôn tập trên mạng internet của ông Phan Khắc Nghệ, Phó hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Tĩnh, nghi vấn bị lộ lọt. Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an sau đó đã vào cuộc làm rõ.

Kết quả điều tra cho thấy, để chuẩn bị cho kỳ thi, Bộ GD-ĐT triển khai công tác ra đề thi theo 2 giai đoạn, gồm xây dựng ngân hàng câu hỏi và tổ chức ra đề thi.

Ở giai đoạn 1, các bị cáo Sâm và My được phân công tham gia xây dựng ngân hàng câu hỏi thi, trong đó ông Sâm làm tổ trưởng, bà My làm tổ phó. Đến giai đoạn 2, bà My là tổ trưởng tổ ra đề thi môn sinh học, ông Sâm tham gia với tư cách thẩm định.

Do đã tham gia các năm trước (2019, 2020), ông Sâm và bà My biết được phần mềm rút câu hỏi không ngẫu nhiên. Vì vậy, bà My nhiều lần mang các tài liệu ra khỏi khu vực quy định, gồm các bảng thống kê số lượng câu hỏi mới được biên soạn. Bà chỉnh sửa, hoàn thiện trên máy tính ở nhà, rồi in đưa ông Sâm.

Nhận tài liệu, ông Sâm chỉnh sửa trực tiếp trên bản in, trao đổi để bà My ghi chép lại, đưa về nhà chỉnh sửa, hoàn thiện. Hai bị cáo sau đó đưa nội dung câu hỏi này vào ngân hàng câu hỏi trong các đợt xây dựng ngân hàng câu hỏi tiếp theo.

Tiếp đó, 2 cựu giáo viên sắp xếp các câu hỏi đã được biên tập vào các vị trí trong 40 ô câu hỏi của ngân hàng câu hỏi thi chuẩn hóa, với mục đích để khi máy tính rút các câu hỏi làm nguồn xây dựng đề thi, các câu hỏi này sẽ cùng một tổ hợp.

Cuối cùng, ông Sâm và bà My sử dụng các câu hỏi do mình soạn thảo để giảng dạy, ôn thi cho một số học sinh lớp 12 là các mối quan hệ họ hàng, quen biết có nguyện vọng xét tuyển đại học khối B. Cả 2 được xác định không nhận tiền của phụ huynh, học sinh mà chỉ do nể nang tình cảm.

Quá trình điều tra, ông Sâm tự nguyện giao nộp 3 tập tài liệu do bà My in và chuyển cho ông này. Kết luận giám định cho thấy giống từ 70 - 95% so với các tổ hợp đề thi môn sinh học.

BẢO HẠO

Không có căn cứ xử lý hình sự ông Phan Khắc Nghệ

Cáo trạng của Viện KSND tối cao cũng đề cập tới đề ôn tập trên mạng internet của ông Phan Khắc Nghệ.

Theo kết quả giám định của Bộ GD-ĐT, các câu hỏi do 2 bị cáo Bùi Văn Sâm và Phạm Thị My soạn thảo đưa vào ngân hàng câu hỏi so với các câu hỏi trong video của ông Nghệ giảng dạy có nội dung giống nhau từ 70 - 100%. Trong đó, một số câu hỏi trùng cả về nội dung, đơn vị kiến thức lời dẫn và đáp án.

Cơ quan điều tra nhận định, ông Nghệ đã tham gia công tác xây dựng ngân hàng câu hỏi thi (năm 2009 - 2018) của Bộ GD-ĐT, có quan hệ quen biết với ông Sâm và bà My. Trong các năm 2015, 2016 và 2018, ông Nghệ có gửi email cho bà My về các câu hỏi thi môn sinh học.

Tiếp đó, trong quá trình bà My tham gia xây dựng ngân hàng câu hỏi thi năm 2021, ông Nghệ nhiều lần gọi điện, gửi email hẹn gặp bà My để tìm hiểu thông tin liên quan đến đề thi môn sinh học.

Tuy nhiên, chưa có căn cứ xác định bị cáo My gặp, trao đổi thông tin tài liệu liên quan đến ngân hàng câu hỏi thi năm 2021 cho ông Nghệ. Mặt khác, do tài liệu ông Nghệ giảng dạy trên mạng internet, không có giá trị truy nguyên nên chưa thể xác định ông Nghệ sử dụng tài liệu của ông Sâm và bà My để giảng dạy.

Những tình tiết trên cho thấy không có căn cứ để xử lý ông Nghệ về hành vi chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác hoặc cố ý làm lộ bí mật công tác.

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã có văn bản kiến nghị gửi Sở GD-ĐT tỉnh Hà Tĩnh kiểm điểm, chấn chỉnh đối với ông Nghệ. Tháng 2, Sở GD-ĐT tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức họp kiểm điểm ông Nghệ vì gây dư luận không tốt, phần nào ảnh hưởng đến uy tín của ngành GD-ĐT và Trường THPT chuyên Hà Tĩnh.

Đối với các học sinh, phụ huynh và những người giới thiệu để ông Sâm và bà My giảng dạy, ôn thi, những người này không biết 2 bị cáo đã sử dụng tài liệu liên quan đến quá trình xây dựng ngân hàng câu hỏi thi để giảng dạy, ôn thi, vì vậy không có căn cứ xem xét, xử lý.