Xẻ đàn, tan nhóm

Cách đây hơn 30 năm, nhóm Visegrad gồm 4 nước Hungary, CH Czech, Slovakia và Ba Lan được thành lập với mục đích co cụm để cùng nhau bảo vệ tốt hơn lợi ích chung cũng như riêng.

Bây giờ, tập hợp lực lượng này có nguy cơ tan vỡ sau khi cuộc gặp định kỳ cấp bộ trưởng quốc phòng năm nay của nhóm ở Hungary bị hủy bỏ. Hungary buộc phải quyết định như vậy sau khi Czech và Ba Lan từ chối tham dự cuộc gặp với lý do chính là Hungary không cùng quan điểm về Nga liên quan đến chiến sự ở Ukraine. Hungary đồng tình với EU và NATO về trừng phạt Nga, nhưng không tham gia cấm nhập khẩu năng lượng từ Nga và cung cấp vũ khí cho Ukraine để đảm bảo an ninh năng lượng và lợi ích an ninh quốc gia.

Thật ra, quá trình xẻ đàn, tan nhóm của Visegrad đã bắt đầu từ bất đồng giữa Hungary và Ba Lan với Czech và Slovakia về việc Hungary và Ba Lan căng thẳng với EU về dân chủ, nhà nước pháp quyền.

Slovakia còn tham gia sử dụng đồng tiền chung euro nên càng bất bình với Hungary và Ba Lan trong chuyện này. Thực trạng nội bộ rối ren và rạn nứt như thế, nhóm này làm sao có thể hoạt động hiệu quả để tiếp tục là chỗ dựa cho các thành viên bảo vệ lợi ích và gây dựng vai trò, ảnh hưởng trong EU.

Từ trái qua: các thủ tướng Igor Matovic (Slovakia), Mateusz Morawiecki (Ba Lan), Andrej Babis (CH Czech) và Viktor Orban (Hungary) chụp hình chung hồi tháng 6.2020

epa

Ở Hungary sắp có cuộc bầu cử quốc hội. Với quyết định từ chối tham dự cuộc gặp cấp cao của nhóm, Czech và Ba Lan rõ ràng có ý không muốn làm bàn giúp Thủ tướng Hungary Victor Orban và phe cánh tái đắc cử để tiếp tục cầm quyền.

Qua chuyện này cũng còn có thể thấy chiến sự ở Ukraine hiện tác động sâu sắc, mạnh mẽ và đa dạng tới nội bộ EU và NATO ở châu Âu.