Xóa kiểu quản lý 'hành' nghệ sĩ

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Văn Minh, Phó chánh thanh tra Bộ VH-TT-DL, nhìn nhận: “Mặc dù đã có quyết định xử lý hành chính nghiêm, có trường hợp nộp phạt gần 60 triệu đồng nhưng thời gian qua hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang vẫn xuất hiện nhiều sai phạm”.

Ông Minh dẫn chứng: Có nơi tổ chức biểu diễn không có giấy phép, quảng cáo sai sự thật, mạo danh, sử dụng không đúng tên ca sĩ, người định cư ở nước ngoài vào VN biểu diễn nghệ thuật chưa đúng nội dung như giấy phép, đi thi sắc đẹp chưa có sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền, phổ biến bản ghi âm sử dụng ngôn từ thô tục, phản cảm, hát nhép, thậm chí chế cả lời Quốc ca...

Sắp tới đây, một số nhà đầu tư nước ngoài sẽ xây nhà hát, đưa các nghệ sĩ nổi tiếng thế giới vào VN. Chúng ta phải nhanh chóng tìm cách tháo gỡ vướng mắc, xây dựng một bộ luật nghệ thuật biểu diễn phải thực sự chi tiết, trước khi luật đi vào cuộc sống phải đưa cuộc sống vào luật, tạo môi trường tốt nhất, tự do sáng tạo để nghệ sĩ được cống hiến Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Vương Duy Biên

Trong khi đó, không ít ý kiến đại biểu đã chỉ ra những bất cập trong quản lý hiện nay, dẫn đến tình trạng “mỗi nơi làm một kiểu” mà cũng “không biết đúng hay sai”.

Ông Hồ Văn Lợi, Giám đốc Sở VH-TT-DL tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cho rằng do số lượng nghệ sĩ đông đảo, sự bùng nổ của nhiều thành phần tham gia hoạt động biểu diễn, cơ quan quản lý không thể nắm hết được số lượng, nhân thân của các tổ chức cá nhân nên công tác quản lý lỏng lẻo, có nhiều lỗ hổng, chồng chéo. “Còn việc cấp phép cho nghệ sĩ hải ngoại biểu diễn hiện nay mỗi địa phương làm một kiểu, chưa thống nhất. Ví dụ TP.HCM xác minh qua cơ quan công an, tỉnh tôi thì xin ý kiến của ủy ban và Sở Nội vụ. Như vậy đúng không?”.

Rồi tình trạng đơn vị tổ chức sự kiện cứ sai phạm liên tục bị xử phạt, không cấp phép họ lại giải thể thành lập doanh nghiệp mới mà chưa có biện pháp chế tài cũng được đại diện Sở

VH-TT TP.HCM đặt ra tại hội thảo. Thậm chí, Phó cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Đào Đăng Hoàn còn cho biết: “Có những chương trình mời hội đồng thẩm định, làm việc chưa xong họ đã phát đầy trên mạng, đưa lên cả thế giới rồi”.

Một số ý kiến cho rằng, nhiều loại hình nghệ thuật mới liên tục du nhập vào VN và phát triển quá nhanh, trình độ và cơ chế quản lý hiện nay chưa theo kịp. “Trước đây, Nghị định 79 của Chính phủ ban hành được ví như “chiếc roi” nhằm chấn chỉnh hàng loạt sai phạm trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật. Nhưng tuổi thọ của một nghị định trong việc quản lý hoạt động biểu diễn và chế tài vi phạm hành chính thường không quá 3 năm, do đó nhu cầu nhà nước sớm ban hành bộ luật nghệ thuật biểu diễn là điều hết sức cần thiết và cấp bách”, ông Tôn Thất Cần, Phó trưởng phòng Phụ trách nghệ thuật (Sở VH-TT TP.HCM), đề xuất.

Ủng hộ chương trình Thúy Nga Paris diễn ở VN Thứ trưởng Vương Duy Biên kể: “Khi còn làm ở Cục Nghệ thuật biểu diễn, tôi thường đưa nhiều đoàn VN đi biểu diễn ở các nước có thấy ai ngăn cản hay kiểm duyệt chương trình gì đâu. Trong khi đến nơi nào họ cũng đều hoan nghênh và tiếp đón chu đáo. Vì vậy, lúc nghe chị Thủy Nguyễn đề nghị đưa chương trình Thúy Nga Paris về nước biểu diễn, tôi ủng hộ ngay. Một chương trình hay thay vì diễn ở nước ngoài giờ xuất hiện ngay tại VN, đáp ứng nhu cầu của khán giả, hoạt động đúng luật và thực hiện đầy đủ các thủ tục đó là điều tốt”.

Thành lập Công ty TNHH Trung tâm Vân Sơn, đang hoạt động trong lĩnh vực biểu diễn từ năm 2012, nghệ sĩ hài hải ngoại Vân Sơn đến hội thảo từ sớm và ngồi nghe chăm chú. Anh cho rằng: “Ở nước ngoài, việc xin cấp phép biểu diễn đơn giản hơn nhiều, người nghệ sĩ và nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm với chương trình. Khán giả đến xem được phân loại rõ ràng là trẻ em riêng, người lớn riêng hoặc chương trình có cảnh báo phù hợp nên chẳng có chuyện ăn mặc phản cảm, không phù hợp với thuần phong mỹ tục xảy ra. Tại VN, mỗi giấy phép chỉ cấp cho nghệ sĩ từ 3 đến 6 tháng qua một đơn vị biểu diễn, muốn trình diễn ở đơn vị khác phải nộp hồ sơ ra Cục xin phép lần nữa, là không cần thiết. Thay vì vậy, Cục nên cấp thẳng cho cá nhân nghệ sĩ với nội dung được cấp họ có quyền lưu diễn khắp cả nước”.

Theo ông Tôn Thất Cần, với cách quản lý như hiện nay, nếu 10 đơn vị mời Tuấn Ngọc về hát thì phải nộp 10 bộ hồ sơ ra Cục Nghệ thuật biểu diễn để cấp phép. “Việc các người đẹp, người mẫu có nguyện vọng tham gia những cuộc thi nhan sắc ở nước ngoài, chúng tôi kiến nghị Bộ xem xét quy định chỉ những cuộc thi quy mô tổ chức và có giải thưởng mang tầm quốc tế, châu lục thì đề cử người đẹp đại diện VN tham dự, còn các cuộc thi quy mô nhỏ, mang tính nghề nghiệp thì giao lại thẩm quyền cho địa phương”, ông Cần nói.

Trong khi đó, đại diện Sở VH-TT-DL TP.Đà Nẵng băn khoăn: “Quy định hiện nay một số từ ngữ chưa thật rõ nghĩa, gây hiểu lầm hoặc lúng túng trong việc áp dụng. Chẳng hạn như cụm từ “thiếu văn hóa” thì thế nào là thiếu, thế nào là không thiếu; “nghệ thuật trình diễn đường phố” thì bao gồm loại hình gì?, “nội bộ” là như thế nào và không nội bộ là như thế nào...”.

Phát biểu tại hội thảo, chính Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Vương Duy Biên cũng ưu tư: “Bản thân người làm ở cơ quan quản lý mà còn than như thế này thì nghệ sĩ sẽ kêu đến mức nào. Sắp tới đây, một số nhà đầu tư nước ngoài sẽ xây nhà hát, đưa các nghệ sĩ nổi tiếng thế giới vào VN. Chúng ta phải nhanh chóng tìm cách tháo gỡ vướng mắc, xây dựng một bộ luật nghệ thuật biểu diễn phải thực sự chi tiết, trước khi luật đi vào cuộc sống phải đưa cuộc sống vào luật, tạo môi trường tốt nhất, tự do sáng tạo để nghệ sĩ được cống hiến”.