Ăn thịt chó, 'người bạn trung thành', có phải quá đỗi kinh hoàng không?

Món thịt chó có từ bao giờ? Cũng không ai dám chắc. Tôi nhớ từ trước năm 1945, nhà văn Nam Cao đã có truyện ngắn Trẻ con không được ăn thịt chó. Con chó ở nhà nuôi, loáng một cái đã bị ông bố mang ra giết thịt và thết đãi bạn bè, đến khi người mẹ và đám con bưng mâm xuống bếp dọn thì trong bát chẳng còn lấy một miếng nước.

Là một người chưa bao giờ là tín đồ của thịt chó, tôi cảm thấy mừng trước công văn của Hà Nội mới đây về việc tăng cường kiểm soát chó mèo nuôi và tỏ rõ quan điểm không khuyến khích người dân ăn thịt chó, mèo. Cơ quan chức năng cho rằng, việc ăn thịt chó mèo ảnh hưởng đến hình ảnh thủ đô trong mắt bạn bè quốc tế, đồng thời, nhiều hiểm họa bệnh tật cũng từ thịt của những con vật nuôi này gây ra.

Năm 2015, tôi nhớ trong một bài phát biểu trong phiên tranh luận về báo cáo thống kê số lượng chó bị làm thịt tại một số nước châu Á ở Hạ viện Anh, ông James Duddridge, một quan chức cấp cao thuộc Bộ Ngoại giao Anh, miêu tả ngành công nghiệp thịt chó là “phi nhân tính” và “ghê tởm”. Nhiều du khách Anh cũng cho biết họ sẽ tẩy chay nước nào còn ăn thịt chó.

Nhật Tân, ngoài được biết đến là vùng trồng hoa đào nức tiếng của Hà Nội thì còn được người dân cả nước nhớ đến với thương hiệu “thịt chó”. Tại đây, có nơi, treo biển một cách mỹ miều hơn ví dụ như “mộc tồn quán”, nhưng kỳ thực bên trong là đủ món thịt chó. "Mộc" là cây, tồn là "còn", mộc tồn là cây còn. Cây còn đọc chệch ra là con cầy. Mấy ông thợ nhậu bảo như vậy, đúng là sự lãng mạn đầy mùi nhựa mận (một món chế biến từ thịt chó).

Đó là thịt chó đã chế biến sẵn, còn thịt chó sống, tức là bán về cho người ta tự nấu ở nhà, giống như thịt bò, lợn, gà cũng bán nhan nhản ở Hà Nội. Tôi không dám chắc là tỷ lệ 99% chợ của Hà Nội đều bán thịt chó, nhưng gần như chợ nào cũng có ít nhất một cái phản người ta để nguyên cả con chó thui vàng ruộm nhe hàm răng sắc nhọn ra mời khách. Mua đùi hả, có đùi. Mua sườn hả, có sườn. Mua cả đầu, có luôn. Khách hàng là thượng đế. Đính kèm cho khách có sẵn riềng, mẻ, sả, mắm tôm, lá mơ… Thậm chí, mấy bà mấy ông còn mua cả chân chó đen về để hầm cho con gái, con dâu mới đẻ ở nhà ăn cho có sữa cho con bú. Thật sự tôi không hiểu "bài thuốc" này từ đâu ra, cơ sở nào để bao nhiêu người tin nó trong suốt năm này qua tháng khác?

Thịt chó bán ở chợ Phạm Văn Hai, TP.HCM Ng.Nga

Tôi vẫn nhớ nguyên con phố Phùng Hưng, Q.Hoàn Kiếm, ngay dưới đường tàu, từ sát nhà tang lễ cho tới nút giao Hàng Cót la liệt thịt chó sống, chín khói bay nghi ngút. Người ta chặt sẵn các đầu con chó và treo lên trên, cạnh đám dồi lòng để thu hút sự chú ý. Mấy ông bà khách nước ngoài, mỗi lần đi bộ hay chạy xe máy qua khu đó lại kéo kín khẩu trang và áo khoác, mắt không dám láo liên xung quanh vì quá khiếp sợ.

Nhiều người nói, thịt chó nhiều đạm, nhiều chất bổ hơn nhiều loại thịt khác. Tại sao không được ăn thịt chó, chẳng lẽ coi con chó cấp cao hơn những con vật khác, thật là vô lý… Có phải ăn con chó của mình nuôi đâu mà ác, ăn thịt chó bên ngoài cơ mà. Rồi họ có quyền làm những gì mà pháp luật không cấm. Pháp luật có cấm ăn thịt chó đâu mà không được ăn... Thế nhưng, trong cuộc đời này, có những thứ đâu phải chờ đến pháp luật cấm mới không được làm. Có những hành vi con người sẽ tự điều chỉnh bằng đạo đức, bằng nhận thức trong một xã hội văn minh. Tôi không dám đánh giá những người ăn thịt chó là vô cảm, độc ác, không có trái tim nhưng thật sự không biết nói sao khi con chó thông minh, trung thành, người bạn của nhiều gia đình bỗng loáng một phát bị thọc tiết, thui rơm và nằm chễm chệ trên bàn nhậu của mấy người. Ăn thịt người bạn trung thành, có phải quá kinh hoàng?

Không chỉ ở Hà Nội, nhiều tỉnh thành ở Việt Nam coi món thịt chó là "quốc hồn quốc túy". Thế nên mới có câu “Sống trên đời ăn miếng dồi chó. Chết xuống âm phủ không biết có hay không”.

Sài Gòn có nhiều con phố bán thịt chó. Bạn tôi nói ở Cống Quỳnh có quán thịt chó nổi tiếng, trưa nào cũng đông nghịt người qua; chợ Phạm Văn Hai (Q.Tân Bình) cũng quá trời thịt chó. Tôi từng chạy… mất cả dép khi đến dự một đám cưới hơn 100 mâm ở Thái Bình, toàn thịt chó là thịt chó bày la liệt khắp trên mặt bàn, không biết bao nhiêu con chó đã bị hóa kiếp.

Hay như một người bạn tôi ở Vĩnh Phúc, trong những dịp gia đình đoàn tụ như giáng sinh, tết, cưới hỏi, thiếu món gì thì thiếu, không thể nào vắng đĩa thịt chó luộc chấm mắm tôm, hấp cuốn lá mơ, canh xương chó nấu bí xanh… Nghe đến đó thôi đã khiến trong người ớn lạnh.

Tôi không nghĩ là người Hà Nội nào cũng thích và muốn ăn thịt chó. Tôi cũng không dám chắc văn bản mới đưa ra của Hà Nội có thể làm lung lay thói quen ăn thịt chó như một cách giải xui, giải đen ngấm sâu vào trong máu của nhiều người qua nhiều thế hệ. Nhưng, âu cũng là một tín hiệu đáng mừng.

Biết đâu sau Hà Nội, hàng loạt tỉnh thành như TP.HCM, Thái Bình, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh... cũng khuyến khích người dân làm theo.