Ban Tôn giáo Chính phủ nêu các vi phạm tại chùa Ba Vàng

Cụ thể, theo bà Nguyễn Thị Định, Trưởng phòng Thanh tra - pháp chế (Ban Tôn giáo Chính phủ), từ báo cáo của tỉnh Quảng Ninh, lễ kính mừng Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh là hoạt động được chùa Ba Vàng tổ chức thường niên từ năm 2021. Nội dung này đã được chùa Ba Vàng thông qua Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP.Uông Bí thông báo ngày 29.11.2021.

Ngày 18.12.2023, chùa Ba Vàng có văn bản số 83/TB-CBV về việc "Thông báo thay đổi địa điểm tổ chức đại lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh và ngày tu bát quan trai tháng 11 âm lịch năm 2023" do đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng gửi UBND TP.Uông Bí và các cơ quan chức năng địa phương. Theo văn bản này thì địa điểm tổ chức tại chùa Ba Vàng và thời gian tổ chức từ ngày 22 - 24.12.2023. Trong thông báo có bổ sung nội dung "cung rước xá lợi Phật", nhưng không nêu rõ là xá lợi gì.

CHÙA BA VÀNG

Bà Định cho hay đối chiếu với quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo thì chùa Ba Vàng không phải là chủ thể đứng ra thực hiện thông báo danh mục hoạt động tôn giáo bổ sung và thời gian thông báo chỉ 6 ngày trước khi tổ chức. Trong khi đó, quy định tại khoản 3 điều 43 của luật Tín ngưỡng, tôn giáo nêu: "…Đối với hoạt động tôn giáo không có trong danh mục đã thông báo thì người đại diện tổ chức có trách nhiệm thông báo bổ sung theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 điều này chậm nhất là 20 ngày trước khi diễn ra hoạt động". Bên cạnh đó, chùa Ba Vàng cũng không tuân thủ thời gian tổ chức như đã thông báo là từ ngày 22 - 24.12.2023 mà tổ chức từ ngày 22 - 27.12.2023.

Liên quan đến thông tin các hoạt động tại chùa Ba Vàng từ ngày 23 - 27.12.2023 có sự tham gia của nhiều nhà sư và phật tử người nước ngoài, bà Định cho biết: "Việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh trụ trì chùa Ba Vàng mời thượng tọa Sayadaw U Wepulla, trụ trì chùa Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật quốc tế vào Việt Nam để tham dự lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh và mang "xá lợi tóc Đức Phật" đến chùa Ba Vàng tổ chức cho phật tử và nhân dân chiêm bái, đồng thời phát biểu tại buổi lễ là hoạt động tôn giáo nhưng lại sử dụng visa nhập cảnh với mục đích tham quan, du lịch là không đúng quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo".

Mặt khác, theo bà Định, điều 79 Quy chế hoạt động Ban Tăng sự T.Ư Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhiệm kỳ IX (2022 - 2027) quy định: "Tổ chức, cá nhân chức sắc Phật giáo nước ngoài vào Việt Nam bằng visa du lịch không được hoạt động tôn giáo tại Việt Nam. Nếu thực hiện hoạt động tôn giáo tại một tự viện, hoặc nhiều tự viện là vi phạm pháp luật".

Như vậy, theo quy định của pháp luật tín ngưỡng, tôn giáo và quy chế nêu trên của giáo hội thì trụ trì chùa Ba Vàng phải chịu trách nhiệm hoàn toàn khi để hoạt động tôn giáo trái pháp luật diễn ra tại cơ sở tôn giáo do mình phụ trách. Giáo hội Phật giáo Việt Nam có trách nhiệm xem xét xử lý theo quy định. Bên cạnh đó, giáo hội cần xem xét, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của hiến chương, quy chế của giáo hội để đảm bảo kỷ luật, kỷ cương; không để tái diễn các hành vi vi phạm pháp luật tại chùa Ba Vàng cũng như tại các cơ sở tôn giáo thuộc giáo hội quản lý.

Bà Nguyễn Thị Định cho rằng để có đầy đủ cơ sở pháp lý khẳng định, kết luận việc tổ chức rước, chiêm bái và trưng bày "xá lợi tóc Đức Phật" của chùa Ba Vàng là vi phạm Nghị định số 23/2019/NĐ-CP và các quy định pháp luật liên quan (nếu có), thì các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Quảng Ninh cần tiếp tục xem xét, làm rõ các vi phạm của chùa Ba Vàng. Trên cơ sở đó, có quyết định cụ thể về việc áp dụng các quy định của pháp luật đối với các hoạt động đã diễn ra tại chùa Ba Vàng.