Bất an với bệnh dại

Người thân của anh Thành đau buồn vì quá chủ quan để con trai tử vong vì bệnh dại - Ảnh: C.T.V

Ca tử vong gần đây nhất là ông Hồ Văn Tuấn (44 tuổi, trú thôn Đông An, xã Quế Phước, H.Nông Sơn) vào ngày 22.7. Người nhà cho biết, ông Tuấn bị một con chó cắn vào đầu tháng 5. Cứ nghĩ con chó được nuôi nấng đàng hoàng, không thể nhiễm bệnh dại nên ông Tuấn không đi tiêm phòng. Sau gần 2 tháng ủ bệnh, ngày 18.7, ông Tuấn lên cơn dại và được đưa đi cấp cứu. Sau đó, được chuyển ra một bệnh viện tại Đà Nẵng để điều trị nhưng không qua khỏi. Trường hợp tử vong vì bệnh dại do chủ quan như ông Tuấn không hiếm. Nhưng đáng nói, có trường hợp dù đã hiểu biết và lo ngại về căn bệnh nguy hiểm này mà vẫn tử vong do mê muội, tin vào lang băm. Đó là trường hợp của anh Phạm Văn Thành (26 tuổi, thôn 6, xã Tiên Cảnh, H.Tiên Phước). Ngày 1.3, đang ở trong nhà thì anh Thành bị một con chó chạy rông lao vào cắn ở tay và chân gây chảy máu. Lo sợ sẽ bị nhiễm bệnh dại, anh Thành đến Trung tâm Y tế dự phòng Quảng Nam để tiêm phòng vào sáng hôm sau. Khi nhân viên y tế mang vaccine ra thì Thành bỗng dưng đổi ý rồi ra về. Người nhà cho hay, sau đó anh Thành tìm đến một thầy lang trú tại TX.Điện Bàn để “cào”, kiểm tra xem con chó cắn mình có phải là chó bệnh hay không. Thầy phán chó đã cắn hoàn toàn khỏe mạnh nên anh ra về. Tin lời, kể từ đó Thành không mảy may suy nghĩ đến việc phải tiêm phòng hay lo lắng gì nữa. Hai tháng sau, anh Thành có những biểu hiện như: mệt mỏi, sợ nước, sợ gió và hồi hộp. Không lâu sau đó, anh lên cơn điên dại rồi tử vong vào ngày 6.5. Nhắc về cái chết oan uổng của anh Thành, nhiều người thân của anh không khỏi tiếc nuối và hối hận. Bởi vào năm 2013, một người sinh sống gần nhà đã tử vong vì bệnh dại. Nạn nhân hiểu và lo lắng nên mới đi tiêm phòng nhưng lại mê muội tin vào thầy lang rồi mất mạng. Trong khi đó, theo nhiều người dân địa phương, con chó truyền bệnh dại cho anh Thành còn cắn một cháu bé ở cùng thôn. Người nhà lập tức đưa cháu bé này đi tiêm phòng nên không bị nhiễm bệnh.

Theo ông Huỳnh Công Quang, Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, vaccine và sinh phẩm (Trung tâm Y tế dự phòng Quảng Nam), bệnh dại là bệnh viêm não cấp tính do virus dại thuộc họ Rhabdoviridae gây ra. Virus bệnh dại sau khi đi vào cơ thể sống sẽ tác động vào hệ thần kinh làm cho con vật (và người bị nhiễm) trở nên điên dại rồi chết. Nguồn mang bệnh dại chủ yếu là chó (90%), mèo (5%). Khi người bị nhiễm bệnh dại lên cơn thì không có bất cứ loại thuốc nào có thể chữa khỏi. Tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối với các ca nhiễm. Bệnh này chỉ có thể điều trị dự phòng ngay từ đầu bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại. Và đó cũng là cách duy nhất có thể cứu người bị phơi nhiễm dù kinh phí điều trị từ đầu khá cao, khoảng 1 triệu đồng/người.

Mặc dù là bệnh vô phương điều trị khi lên cơn nhưng nhận thức của người dân vẫn rất mù mờ, chủ quan... Ông Quang khẳng định việc thầy lang “cào” để “chẩn đoán” con chó cắn người có bị nhiễm bệnh dại hay không là hoàn toàn phản khoa học. Cũng theo ông Quang, tiêm vắc xin phòng dại là điều trị dự phòng nên không chống chỉ định ngay cả khi tiêm cho phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc trẻ mới sinh. Hiện nay vắc xin phòng dại thế hệ mới Verorab được sản xuất từ nuôi cấy virus dại trên tế bào Vero nên rất an toàn, không gây ra các bệnh về não. “Cho đến nay kể cả y học hiện đại và y học cổ truyền đều khẳng định bệnh dại khi đã lên cơn đều dẫn đến tử vong 100% nên tuyệt đối không chữa bằng thuốc nam, đi thầy lang để tránh cái chết oan uổng”, ông Quang nhấn mạnh. Theo ông Nguyễn Văn Hoàng, Chi cục phó Chi cục Thú y Quảng Nam, để công tác phòng chống bệnh dại đạt hiệu quả cần phải nâng cao ý thức người dân về tăng cường tiêm phòng bệnh dại cho vật nuôi. Bởi, nếu vật nuôi được tiêm phòng đạt hiệu quả liên tục trong thời gian 5 năm thì bệnh dại trên người sẽ được đẩy lùi. Được biết, hiện giá một liều vắc xin tiêm phòng dại cho chó chỉ 12.000 đồng/con nhưng do chủ quan nên đa số người dân tại Quảng Nam không tiêm cho vật nuôi của mình.

Trước tình trạng này, mới đây, UBND tỉnh Quảng Nam đã có văn bản yêu cầu các sở, ban, ngành và các địa phương tăng cường phòng, chống bệnh dại. Quan tâm hỗ trợ kinh phí tiêm vắc xin dại miễn phí cho các đối tượng nghèo, trẻ em, đồng bào dân tộc thiểu số bị chó nghi dại cắn và kinh phí tiêm vắc xin dại cho chó...