Bệnh liệt giường vẫn bắt xe đò lên Bình Phước làm hợp đồng chuyển nhượng đất?

Vừa qua, TAND tỉnh Bình Phước xử phúc thẩm lần 2, tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của các đồng nguyên đơn gồm: bà T.T.N, ông T.H.T, bà T.T.M, và bà T.T.Th về việc tranh chấp “kiện đòi quyền sử dụng đất (QSDĐ) là di sản thừa kế, tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tranh chấp hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất” với bị đơn là bà T.N.T.Ng. Vụ việc hi hữu vì đã trải qua nhiều lần xét xử, trong suốt gần 12 năm qua và cũng vì xuất hiện nhiều tình tiết "ly kỳ". 

Theo đó, cấp phúc thẩm tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông T.V.H và bà T.N.T.Ng lập ngày 4.2.2005 về việc chuyển nhượng gần 31.000 m² đất và hơn 29.800 m² đất tại xã Thành Tâm, H.Chơn Thành, tỉnh Bình Phước; hủy hợp đồng tặng cho QSDĐ lập ngày 20.8.2007 giữa bị đơn và bà C.T.T.N.T.T đối với 19.735 m² trong tổng diện tích hơn 29.800 m² đất mà UBND H.Chơn Thành đã cấp cho bà T.N.T.Ng. Buộc bà T.N.T.Ng phải trả lại cho các nguyên đơn gần 31.000 m² đất cùng 1.892 cây cao su trên đất và hơn 10.000 m² đất tại xã Thành Tâm, trên đất có 604 cây cao su.

Ngoài ra, HĐXX cũng buộc các đồng nguyên đơn có nghĩa vụ hoàn trả cho bà T.N.T.Ng hơn 1,157 tỉ đồng, là giá trị cây cao su trên đất và giá trị chênh lệch. Bản án cũng tuyên các đương sự có trách nhiệm liên hệ cơ quan chức năng để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận QSDĐ đối với phần đất đã tuyên giao. 

Trước đó, theo diễn biến vụ án, ông T.V.H chung sống với bà L.K.L, sinh 4 người con là các đồng nguyên đơn.

Năm 1994, bà   L.K.L mất nên ông T.V.H lên Bình Dương và Bình Phước mua một số đất trồng cây ăn trái và xây dựng nhà ở, trong đó tạo dựng được 2 mảnh đất lần lượt có diện tích gần 31.000 m² và hơn 29.800 m² tại xã Thành Tâm. Đồng thời, quá trình sinh sống tại đây, ông T.V.H chung sống (không đăng ký kết hôn) với bà T.N.T.Ng.

Theo đơn khởi kiện của các nguyên đơn, năm 2005, lợi dụng ông T.V.H phẫu thuật tại bệnh viện, bà T.N.T.Ng đã giả chữ ký ông T.V.H để làm thủ tục chuyển nhượng 2 mảnh đất trên sang cho bà T.N.T.Ng vào ngày 4.2.2005. Đến ngày 5.4.2005, ông T.V.H qua đời nhưng không để lại di chúc.

Sau khi được UBND H.Chơn Thành cấp GCN QSDĐ với 2 lô đất trên, bà T.N.T.Ng đã đổi lô đất gần 31.000 m² với một hộ khác, còn thửa đất hơn 29.800 m² bà T.N.T.Ng làm hợp đồng tặng cho hơn 19.735 m² đất cho em ruột là bà C.T.T.N.T.T, diện tích còn lại đứng tên bị đơn.

Cho rằng, toàn bộ diện tích đất trên là di sản thừa kết của ông T.V.H nên các đồng thừa kế của ông khởi kiện đòi lại.

Để tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của các đồng nguyên đơn, HĐXX phúc thẩm nhận định dựa vào lời khai của bà T.N.T.Ng. Bà T.N.T.Ng thừa nhận năm 1995, bà với ông T.V.H mới chung sống với nhau, không đăng ký kết hôn. Một số bút lục về lời khai của bà T.N.T.Ng, bà nêu 2 lô đất trên là tài sản riêng của ông T.V.H, do ông T.V.H nhận chuyển nhượng từ người khác vào năm 1997 và năm 2001, trước khi về chung sống với bà. Và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đều cấp riêng cho ông T.V.H, bà T.N.T.Ng không có ý kiến. Do đó, tòa xác định cả hai diện tích đất đang tranh chấp là tài sản riêng của ông T.V.H.

Còn nội dung bà T.N.T.Ng cho rằng trước khi mất, ông T.V.H đã chuyển nhượng 2 lô đất cho bà, nhưng đồng nguyên đơn cho rằng chữ ký ông T.V.H trong cả hai hợp đồng chuyển nhượng là giả mạo, vì thời điểm ký hợp đồng ông T.V.H đang bị bệnh nặng và đang điều trị tại Bệnh viện Thống nhất (TP.HCM). Cụ thể, ngày 12.1.2005, ông T.V.H nhập viện, đến ngày 28.1.2005 siêu âm và ngày 31.1.2005 mổ. Trong khi đó, ngày 28.1.2005 bà T.N.T.Ng lập hồ sơ chuyển nhượng và ngày 4.2.2005 ký hợp đồng chuyển nhượng là vô lý.

Theo HĐXX, trình bày của các nguyên đơn là có căn cứ, bởi theo hồ sơ bệnh án của ông T.V.H, thì ông T.V.H nhập viện ngày 12.1.2005, ra viện ngày 15.2.2005, qua đời ngày 5.4.2005 tại Long Xuyên (An Giang) nhưng bà T.N.T.Ng trình bày ông T.V.H đi xe đò một mình lên Bình Phước làm hợp đồng chuyển nhượng là không phù hợp.

Hơn nữa, bà T.N.T.Ng cho rằng chữ ký trong hợp đồng chuyển nhượng là của ông T.V.H, nhưng tại một số biên bản lời khai, bà T.N.T.Ng thừa nhận ông T.V.H không ký trước mặt bà mà làm thủ tục chuyển nhượng tại UBND xã Thành Tâm, sau đó bà ký, là vi phạm điều luật về công chứng, chứng thực.

Đồng thời, tại kết luận giám định năm 2010 của phân viện Khoa học hình sự tại TP.HCM cũng xác định chữ ký, chữ viết của ông T.V.H trong 2 hợp đồng chuyển nhượng với bà T.N.T.Ng, với mẫu so sánh có chữ viết, chữ ký của ông T.V.H không phải do cùng một người ký ra.

Từ những phân tích trên, HĐXX phúc thẩm nhận định hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa ông T.V.H và bà T.N.T.Ng là không đúng quy định, vi phạm điều cấm nên cần xác định hợp đồng vô hiệu.

Vì sao không khởi tố vụ án hình sự? Sau khi có kết luận giám định của Phân viện Khoa học hình sự tại TP.HCM, xác định chữ ký của ông T.V.H trong hợp đồng chuyển nhượng ngày 4.2.2005 là giả, TAND H.Chơn Thành đã chuyển hồ sơ vụ án sang Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Phước để thụ lý theo thẩm quyền.  Tuy nhiên, tháng 3.2017, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Phước có thông báo không khởi tố vụ án hình sự, với lý do: Các diện tích liên quan đến tranh chấp hiện đang do bà T.N.T.Ng và bà C.T.T.N.T.T đứng tên, không chuyển nhượng cho ai khác nên chưa đủ cơ sở cho rằng bà T.N.T.Ng giả chữ ký để chiếm đoạt diện tích đất nói trên. Mặt khác, quá trình khai thác sử dụng đất, bà T.N.T.Ng cũng có công chăm sóc vườn cây ăn trái và trồng cao su trên đất. Do đó, hành vi của bà T.N.T.Ng không đủ yếu tố cấu thành tội phạm.