Bộ trưởng Công an: 'Mục tiêu là 100% người dân được cấp căn cước công dân'

Cân nhắc cấp thẻ căn cước công dân cho trẻ em dưới 14 tuổi

Sáng 17.3, tiếp tục phiên họp thứ 21, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét đề nghị bổ sung 2 dự luật, trong đó có luật Căn cước công dân sửa đổi vào Chương trình xây dựng luật năm 2023.

GIA HÂN

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và các cơ quan tán thành với đề xuất tích hợp thông tin khác ngoài thông tin trong Cơ sở dữ liệu căn cước công dân vào thẻ căn cước công dân trong dự thảo luật Căn cước công dân sửa đổi.

Tuy nhiên, các cơ quan này lo ngại việc đưa nhiều thông tin cá nhân vào thẻ căn cước công dân dẫn đến tăng nguy cơ lộ, lọt thông tin cá nhân. Do đó, cần có giải pháp chỉ cấp quyền đọc thông tin tích hợp trong thẻ căn cước công dân phù hợp với yêu cầu quản lý, giao dịch của công dân trong từng trường hợp cụ thể, bảo đảm bí mật đối với những thông tin không trực tiếp liên quan đến yêu cầu quản lý, giao dịch cụ thể đó.

Về đề xuất bổ sung quy định cấp thẻ căn cước công dân cho trẻ em dưới 14 tuổi trong dự án luật, ông Tùng cho biết đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Ủy ban Quốc phòng - An ninh đề nghị cân nhắc.

Các cơ quan này phân tích độ tuổi dưới 14 tuổi, trẻ em đang trong giai đoạn phát triển thể chất, thay đổi nhanh về ngoại hình, khuôn mặt… nên thông tin nhân dạng nếu không được cập nhật thường xuyên sẽ thiếu chính xác.

Trong khi đó, phần lớn trẻ em dưới 14 tuổi không tự mình (hoặc không được phép) thực hiện các giao dịch hành chính, dân sự, nhất là các giao dịch đòi hỏi phải có thẻ căn cước công dân, thường phải có cha, mẹ hoặc người giám hộ đại diện.

Cơ quan thẩm tra cũng đánh giá hồ sơ đề nghị chưa làm rõ, đánh giá đầy đủ về nhu cầu cấp thẻ căn cước công dân của lứa tuổi này, trong khi việc cấp thẻ cho dù là theo yêu cầu tự nguyện nhưng vẫn phát sinh kinh phí sản xuất thẻ và chi phí khác cho cả công dân và cơ quan nhà nước, gây tốn kém không nhỏ.

Hướng đến đi lại các nước ASEAN bằng căn cước công dân

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, thực tế rất nhiều trẻ em phải rà soát thông tin để phục vụ các hoạt động kinh tế - xã hội.

GIA HÂN

Dẫn ví dụ trong lĩnh vực giáo dục, ông Lâm cho hay, Bộ Công an có thể cung cấp cho Bộ GD-ĐT số liệu một xã, một phường có bao nhiêu trẻ em, từ đó tính toán hệ thống giáo dục, đào tạo và cư trú phục vụ rất tốt cho các kỳ thi, rồi tuyển sinh lớp 1…

"Bây giờ chúng ta kêu gọi Chính phủ điện tử thì các cháu cũng phải được giao dịch. Bây giờ điện thoại, sim điện thoại phải có căn cước thế thì bây giờ bảo các cháu dưới 14 tuổi có được dùng điện thoại không, hay bây giờ phải đăng ký của bố mẹ để dùng? Trẻ có được tham gia các hoạt động trên môi trường mạng không? Hoàn toàn được", ông Lâm phân tích, nhấn mạnh để tránh những bất cập, cần phải hoàn thiện những vấn đề này.

Bộ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, trẻ em hiện ngoài hộ chiếu và giấy khai sinh thì không có giấy tờ gì để giao dịch, dẫn đến rất nhiều bất cập như trong việc tuyển sinh, thậm chí chỉ là đi máy bay.

Bên cạnh đó, ông Lâm cho rằng, việc cấp căn cước công dân cho trẻ em là để hội nhập quốc tế khi hiện nay các nước ASEAN đang hướng đến thống nhất các loại giấy tờ, công dân Việt Nam có thể đi lại các nước trong khu vực bằng căn cước công dân.

Theo ông Lâm, đây là khoảng trống khiến công dân không có giấy tờ để hội nhập quốc tế, nên nếu không làm thì không đảm bảo yêu cầu và việc cấp cũng không ảnh hưởng đến quyền của trẻ em cũng như quyền giám hộ của các cháu.

"Trên thực tế cái giám hộ này nó lại có cái giám hộ vô cùng thuận lợi chứ không ảnh hưởng", ông Lâm nói, và dẫn ví dụ như trẻ em đi lạc, hoặc gặp sự cố gì không có giấy tờ thì không biết là ai, rồi lại phải đăng tin tìm thân nhân còn nếu có căn cước công dân thì có thể xác định được ngay.

Với những lo lắng trẻ em thay đổi nhanh về ngoại hình, đặc điểm nhận dạng, ông Lâm cho hay, Bộ Công an dự kiến thời hạn căn cước công dân không phải như người lớn là 10 năm mà chỉ khoảng 5 năm phải đổi 1 lần.

"Việc cấp thẻ căn cước công dân cho trẻ dưới 14 tuổi mà Ủy ban Pháp luật còn băn khoăn thì tôi thấy cái này phải thảo luận rất kỹ gắn với đời sống thực tế ngoài xã hội đặt ra, và với cơ quan quản lý thì thực tế vô cùng tiện lợi. Mục tiêu 100% người dân giao dịch được trên môi trường điện tử", ông Lâm nhấn mạnh. 

"Sẽ bàn đến câu chuyện có thẻ xanh như các nước"

Bộ trưởng Công an cũng cho biết, hiện nay đã cấp được khoảng 60 triệu thẻ căn cước công dân gắn chip, số còn lại Bộ Công an sẽ tiếp tục cố gắng để thực hiện mục tiêu 100% người dân có căn cước công dân.

GIA HÂN

"Chúng ta không nên để lỡ cơ hội này trong quản lý, quản trị xã hội, không để khoảng trống ở đây", Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Công an nói cơ quan này cũng sẽ "bàn đến câu chuyện có thẻ xanh như các nước". 

"Những người có quốc tịch Việt Nam nhưng lại có nguồn gốc nước ngoài phải được quản trị quản lý thế nào sẽ tiếp tục cùng các cơ quan nghiên cứu để làm việc này", ông Lâm nói, và cho rằng cần phải làm càng sớm càng tốt.

Cũng theo ông Lâm, việc sử dụng căn cước công dân trong những hoạt động như vay tiền của ngân hàng đánh giá rất cao. "Giờ với căn cước công dân, ngân hàng biết được tiền cho vay là cho ai, người ta mạnh dạn cho vay tiền, gọi là cho vay tín chấp, không cần phải cho vay thế chấp", Bộ trưởng Công an nói.

Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội cho ý kiến dự án luật Căn cước công dân tại kỳ họp thứ 5 và thông qua kỳ họp thứ 6 (tháng 10.2023).