Bộ trưởng Xây dựng: Nguồn cung bất động sản giảm mạnh ở các phân khúc

Hệ thống pháp luật liên quan đến bất động sản chưa hoàn thiện

Tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị thừa nhận, hệ thống pháp luật liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng, kinh doanh bất động sản... vẫn còn bất cập, cần sửa đổi để thống nhất như: về hình thức lựa chọn chủ đầu tư dự án có sử dụng đất; về xác định giá đất; về chế độ sử dụng đất, quy định đối với các loại hình bất động sản mới, hỗn hợp, đa chức năng; về quy trình, thủ tục triển khai các dự án bất động sản...

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị phát biểu chỉ ra nhiều bất cập của thị trường bất động sản tại phiên chất vấn của Quốc hội chiều 8.6

Ngọc Thắng

Thứ 2, thị trường bất động sản đang gặp khó khăn về nguồn cung. Việc triển khai đầu tư, xây dựng các dự án bất động sản tại hầu hết các địa phương gặp nhiều khó khăn khiến nguồn cung bất động sản sụt giảm mạnh ở các phân khúc, khiến số lượng các dự án được chấp thuận mới, khởi công xây dựng và hoàn thành trong thời gian qua còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu đối với nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và nhà ở cho phân khúc thu nhập thấp, thu nhập trung bình.

Cụ thể, nguồn cung nhà ở thương mại, trong năm 2021, tổng số dự án hoàn thành là 172 (khoảng 60% số dự án so với năm 2020). Trong quý 1/2022, số lượng dự án hoàn thành là 22 dự án (khoảng 47% so với quý 4/2021 và bằng khoảng 54 % so với cùng kỳ 2021). Số lượng dự án đang triển khai xây dựng là 1.216 dự án, bằng khoảng 88% so với cùng kỳ năm 2021…

Nguồn cung nhà ở xã hội, nhà ở công nhân: đến nay mới đạt 7,3 triệu m²/12,5 triệu m² theo kế hoạch. Trong đó, nhà ở công nhân là 2,7 triệu m², tương đương 54.000 căn hộ. Nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp đô thị tương là 4,6 triệu m² với 92.500 căn hộ.

Cả nước đang tiếp tục triển khai 339 dự án nhà ở xã hội, nhưng tốc độ triển khai rất chậm. Trong đó, nhà ở công nhân là 7,6 triệu m² với hơn 152.000 căn hộ; nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp đô thị là 10,96 triệu m² với 219.000 căn hộ. Các dự án này đang triển khai rất chậm và mới chỉ khởi động lại thời gian gần đây sau gói hỗ trợ tín dụng theo Nghị quyết 11 của Chính phủ được công bố.

Thiếu gay gắt nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp

Đáng chú ý, theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng, cơ cấu sản phẩm bất động sản chưa phù hợp. Phổ biến hiện nay là phân khúc nhà ở trung, cao cấp; bất động sản du lịch có biểu hiện dư thừa. Trong khi đó, thiếu gay gắt nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân và nhà ở thương mại giá phù hợp cho đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình.

Nguồn cung bất động sản giảm khiến người dân khó tiếp cận nhà ở

lê Quân

Giá bất động sản, đặc biệt là nhà ở, đất ở liên tục tăng và cao hơn so với thu nhập của người dân. Điều này khiến cho người lao động thu nhập thấp tại các đô thị, công nhân khu công nghiệp càng khó khăn trong việc tiếp cận và tạo lập chỗ ở.

Một vấn đề bất cập nữa được Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh là tình trạng các sàn giao dịch bất động sản hoạt động thiếu ổn định; hoạt động môi giới bất động sản chưa được kiểm soát tốt.

Tại các địa phương, công tác quản lý quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất và thị trường bất động sản còn nhiều bất cập. Cụ thể, một số địa phương có hiện tượng tách thửa, phân lô bán nền không đúng quy định, không phù hợp quy hoạch, thiếu hạ tầng nhưng chưa được kiểm tra; công tác thông tin, công khai minh bạch về quy hoạch và các dự án hạ tầng, nâng loại đô thị, đơn vị hành chính còn chưa đầy đủ, kịp thời.

Hoạt động của thị trường bất động sản còn thiếu công khai, minh bạch do thiếu hệ thống thông tin dẫn đến lợi dụng, tung tin, nhiễu loạn thị trường. Chính sách thuế đối với sở hữu, sử dụng bất động sản vào hoạt động giao dịch, kinh doanh bất động sản còn chưa phân biệt giữa sử dụng và đầu tư, kinh doanh, mua đi, bán lại dẫn đến hiện tượng đầu cơ, găm giữ bất động sản, thậm chí còn trốn thuế trong giao dịch bất động sản, làm thất thu ngân sách…

Tăng cường kiểm soát hoạt động của sàn giao dịch bất động sản

Về giải pháp, Bộ Xây dựng cho rằng, cần hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến bất động sản như: luật Đất đai, luật Đầu tư, luật Nhà ở, luật Kinh doanh bất động sản, luật Xây dựng… để đảm bảo đồng bộ, tháo gỡ khó khăn, tạo khung pháp lý, điều kiện để thị trường phát triển ổn định, lành mạnh, bền vững. Đồng thời, tăng nguồn cung, nhất là tạo điều kiện thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, nhà ở cho phân khúc thu nhập thấp…

Cần cơ cấu lại tín dụng bất động sản để đảm bảo sử dụng đúng mục đích vốn

lê quân

Tăng cường kiểm tra, rà soát các dự án nhà ở, kinh doanh bất động sản để kịp thời gỡ vướng trong thủ tục đầu tư, đất đai, quy hoạch, xây dựng… thúc đẩy tạo nguồn cung cho thị trường.

Kiểm soát, cơ cấu lại tín dụng bất động sản đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tránh rủi ro. Đồng thời, tiếp tục tạo điều kiện cho vay đối với lĩnh vực bất động sản theo đúng quy định pháp luật; tiếp tục cho vay đối với các dự án đầy đủ pháp lý, có hiệu quả; ưu tiên cho vay đối với dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân được cấp phép và khởi công để tạo nguồn cung cho thị trường.

Khẩn trương tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng đô thị, nông thôn, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và xây dựng chương trình phát triển nhà ở, kế hoạch phát triển nhà ở tại các địa phương; để tăng cường công tác quản lý nhà nước tại địa phương về quy hoạch, xây dựng, thị trường bất động sản và quản lý đất đai tại các địa phương để có biện pháp quản lý, ngăn chặn việc tách thửa, phân lô bán nền không đúng quy định, không phù hợp quy hoạch, không được đầu tư hạ tầng, chưa được phép đầu tư.

Tăng cường kiểm soát hoạt động các sàn giao dịch bất động sản, các hoạt động môi giới bất động sản để kịp thời chấn chỉnh. Kết hợp với hoàn thiện và thực hiện công khai hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh bất động sản…