Ông Đồng Ngọc Ba, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (KTVB) - Bộ Tư pháp, vừa ký kết luận kiểm tra Thông tư số 32/2016/TT-NHNN ngày 16.12.2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2014/TT-NHNN ngày 19.8.2014 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
Theo Cục KTVB, Thông tư số 32/2016 của NHNN đưa ra một số quy định trái luật gây ảnh hưởng đến lợi ích hợp pháp của tổ chức. Cụ thể, tại khoản 6 điều 1 và khoản 2 điều 4 của thông tư quy định chỉ cá nhân và pháp nhân có quyền mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng (NH); các tổ chức không có tư cách pháp nhân không được (không có quyền) mở tài khoản thanh toán tại NH; các tài khoản thanh toán của tổ chức không có tư cách pháp nhân đã mở trước ngày Thông tư số 32/2016/TT-NHNN có hiệu lực (ngày 1.3.2017) phải chuyển đổi sang hình thức tài khoản thanh toán của cá nhân hoặc tài khoản thanh toán chung hoặc đóng tài khoản; nếu không thực hiện việc chuyển đổi hình thức tài khoản thì sau 12 tháng (sau ngày 1.3.2018) sẽ bị đóng tài khoản.
Cục KTVB nêu rõ tài khoản thanh toán là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng mở tại NH để sử dụng các dịch vụ thanh toán do NH cung ứng (khoản 22 điều 4 luật Các tổ chức tín dụng năm 2010, sửa đổi, bổ sung năm 2017). Về bản chất, quan hệ giữa khách hàng và NH trong việc mở tài khoản thanh toán là một loại hợp đồng dịch vụ (NH là bên cung ứng dịch vụ; khách hàng là bên sử dụng dịch vụ). Qua rà soát pháp luật liên quan cho thấy không có quy định cấm (hay không cho) các tổ chức không có tư cách pháp nhân mở (giao kết hợp đồng) tài khoản tại NH. Ngược lại, quyền ký hợp đồng của doanh nghiệp (DN), trong đó có DN tư nhân là loại hình tổ chức kinh doanh không có tư cách pháp nhân, đã được luật DN ghi nhận (khoản 4 điều 7 luật DN năm 2014). Quyền mở tài khoản của tổ chức không có tư cách pháp nhân còn được quy định rõ trong một số luật điều chỉnh các lĩnh vực cụ thể khác.
“Việc Thông tư số 32/2016 quy định đối tượng được mở tài khoản thanh toán tại NH chỉ gồm cá nhân và pháp nhân là không hợp pháp, hạn chế quyền của các tổ chức không có tư cách pháp nhân đã được pháp luật quy định trong việc mở tài khoản thanh toán tại NH, cũng như hạn chế quyền của NH trong việc cung ứng dịch vụ mở tài khoản thanh toán cho các tổ chức không có tư cách pháp nhân”, văn bản Cục KTVB nêu rõ, đồng thời khẳng định quy định buộc phải đóng và chuyển đổi tài khoản tại điểm c khoản 2 điều 4 Thông tư số 32/2016 là “trái pháp luật, xâm phạm quyền lợi hợp pháp của các tổ chức không có tư cách pháp nhân đã mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại NH theo đúng quy định của pháp luật trước ngày Thông tư số 32/2016/TT-NHNN có hiệu lực”.
Theo Cục KTVB, việc không cho các tổ chức không có tư cách pháp nhân, trong đó có các chủ thể kinh doanh, tổ chức hành nghề (DN tư nhân, văn phòng luật sư…) được mở tài khoản thanh toán tại NH sẽ gây khó khăn lớn, tiềm ẩn rủi ro pháp lý cho các tổ chức này trong tổ chức hoạt động, nhất là thực hiện pháp luật về thuế, giao kết hợp đồng… của hàng chục nghìn DN tư nhân, văn phòng luật sư. Việc hạn chế này cũng không phù hợp với chính sách phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước ta hiện nay, trong đó có phát triển kinh tế tư nhân; việc buộc các tổ chức không có tư cách pháp nhân đã mở tài khoản thanh toán tại NH đúng quy định của pháp luật trước ngày Thông tư số 32/2016/TT-NHNN có hiệu lực phải thực hiện chuyển đổi hình thức tài khoản đang sử dụng sẽ gây xáo trộn không đáng có trong xã hội, tốn kém về thời gian, chi phí.
Cục KTVB kiến nghị NHNN tổ chức xem xét, xử lý ngay những nội dung không hợp pháp trong Thông tư 32/2016; rà soát quá trình thực hiện thông tư này để có biện pháp khắc phục hậu quả do việc thực hiện các quy định không hợp pháp nêu trên gây ra (nếu có) và thông báo kết quả xử lý văn bản cho Cục KTVB trong thời hạn 30 ngày kể từ khi nhận được kết luận này.
Bình luận (0)