Cách dùng chatbot AI để phát hiện lừa đảo qua mạng

Theo Tom’s Guide, lễ Giáng sinh và dịp cuối năm là thời điểm vàng của các hoạt động mua sắm, đây cũng là lúc tội phạm mạng hoạt động mạnh mẽ nhất. Nhưng thay vì lo lắng, bạn hoàn toàn có thể sử dụng chính trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT hay Gemini để lật tẩy các chiêu trò tinh vi này.

Tận dụng AI trở thành 'máy soi' tin nhắn rác

Những tin nhắn thông báo trúng thưởng, xác nhận đơn hàng ảo hay email giả mạo ngân hàng thường được ngụy trang khéo léo. Tuy nhiên, AI lại là khắc tinh của chúng. Nếu bạn nhận được một nội dung đáng ngờ, hãy sao chép và gửi ngay cho chatbot.

ẢNH: GEMINI

Các công cụ AI có khả năng phân tích ngôn ngữ cực tốt để chỉ ra các 'red flag' (dấu hiệu nguy hiểm) mà mắt thường dễ bỏ qua, chẳng hạn như lỗi ngữ pháp lặp lại, giọng điệu thúc ép khẩn cấp vô lý, hoặc các yêu cầu thông tin cá nhân bất thường. Thậm chí, bạn có thể gửi ảnh chụp màn hình hoặc đường link (URL) để AI kiểm tra độ uy tín của trang web đó.

Giải mã những 'kèo thơm' bất ngờ

Kẻ lừa đảo thường đánh vào lòng tham hoặc sự bối rối của nạn nhân bằng những thuật ngữ kỹ thuật phức tạp hay các ưu đãi 'trên trời rơi xuống'.

Khi gặp một email chào mời đầu tư hay thông báo hoàn tiền với ngôn ngữ rắc rối, hãy nhờ AI 'dịch' lại sang ngôn ngữ bình dân. ChatGPT có thể giúp bạn đánh giá xem một lời đề nghị có thực tế không, hay chỉ là 'bánh vẽ'. Nó không chỉ cảnh báo mà còn giải thích logic tại sao đây lại là lừa đảo, giúp bạn có thêm kiến thức phòng vệ.

Trong một số trường hợp, bạn buộc phải trả lời tin nhắn (ví dụ để xác minh hoặc kéo dài thời gian). Việc tự trả lời có thể khiến bạn vô tình lộ sơ hở. Hãy yêu cầu AI soạn thảo một mẫu câu trả lời với giọng điệu cứng rắn, thể hiện sự am hiểu và cảnh giác. Điều này thường khiến kẻ lừa đảo chùn bước.

Bên cạnh đó, tội phạm mạng liên tục thay đổi chiêu bài lừa đảo. Để đi trước một bước, bạn có thể hỏi thẳng AI: "Các hình thức lừa đảo phổ biến dịp Giáng sinh năm nay là gì?". Với kho dữ liệu khổng lồ, AI sẽ liệt kê các kịch bản đang thịnh hành như: giả mạo shipper, trang web bán hàng nhái, lừa đảo thẻ quà tặng hay các chiêu trò 'quà Noel bí ẩn' biến tướng, giúp bạn chủ động phòng tránh cho bản thân và gia đình.