Tinh thần đoàn kết đã trở thành truyền thống của dân tộc ta, nó thể hiện cái “chúng ta” nhất quán, đồng sức đồng lòng của toàn dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Những chiến thắng vang dội trong lịch sử đã chứng tỏ sức mạnh của tinh thần đoàn kết đó, thế nhưng trong một thời đại mà những điều kiện sống thuận lợi như hiện nay thì chúng ta dường như đang đánh mất chính mình. Cái đức tính “một người vì mọi người” đang bị lu mờ bởi chủ nghĩa cá nhân đang lên cao theo quan niệm kiểu như “ta là một, là riêng, là tất cả” hay luôn cho mình “là cái rốn của vũ trụ”…
|
|
Nhu cầu được thể hiện mình là một nhu cầu chính đáng của con người như Dale Carnegie - nhà văn, nhà diễn thuyết nổi tiếng của Mỹ, tác giả của cuốn “Đắc nhân tâm”, cuốn sách bán chạy nhất thế giới - đã khẳng định: “Ai cũng muốn có được cảm giác mình là người quan trọng…” và “thích nói về những điều mà mình muốn hơn là nói về điều người khác muốn”. Hai điều đó chẳng phải đang nói về “cái tôi” và khao khát được thể hiện cái tôi mãnh liệt và chính đáng của mỗi người hay sao. Thế nhưng cái tôi ở một bộ phận giới trẻ lại đang bị làm quá.
Muôn kiểu thể hiện “cái tôi”
Trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay, giới trẻ chúng ta đang có tất cả những phương tiện, công cụ tốt nhất để vươn ra thế giới, để nắm bắt tri thức và tìm hiểu về những thay đổi từng phút, từng giây của nhân loại. Thế nhưng với sự “hòa nhập” một cách “quá khích, thiếu sự tỉnh táo” như hiện nay, giới trẻ đang làm mất đi những nét văn hóa tinh túy của dân tộc, mà thay vào đó là lối sống “buông thả”, “thích thể hiện cái tôi” một cách mù quáng. Dường như nhu cầu thể hiện “cái tôi” của họ đang trở nên “vội vã” hơn bao giờ hết, họ tìm mọi cách và làm mọi cách để “cái tôi” của mình thật nổi trội, thật hoành tráng và chẳng ”đụng hàng” với ai cả.
Để làm được điều đó, một số bạn trẻ muốn thể hiện “đẳng cấp” của mình thông qua việc chạy đua với công nghệ, điển hình nhất là điện thoại di động. Họ “rình” và “rinh” bằng được một chiếc điện thoại đời mới nhất, được tích hợp những công nghệ hiện đại nhất và sẵn sàng vứt bỏ sau vài ngày khi có một sản phẩm khác ra đời hiện đại hơn. Điều này nói lên một khuynh hướng mà họ đang mắc phải, đó là khuynh hướng đám đông chạy theo những công nghệ hiện đại để đánh bóng “độ chơi”, trong khi đó một câu hỏi đặt ra là liệu họ có thực sự hiểu về công nghệ hay chỉ đơn thuần là có cho bằng bạn bằng bè?
Một số khác lại lao vào các vũ trường, quán bar và lắc điên đảo, mờ ảo trong làn khói trắng, hơi men và ma túy. Đó là một “cái tôi” mà họ coi là thời thượng nhất, hiện đại nhất và sẽ được mọi người kính nể về “chất chơi” của mình. Tuy nhiên, chính cái lối tư duy một cách thực dụng cộng với sự sai lệch trong việc khao khát thể hiện “cái tôi” mãnh liệt của mình đã làm suy đồi đạo đức của họ và đẩy họ trượt dài trên con đường đầy bóng tối. Hơn nữa, để làm được những điều đó thì phải có tiền và tất cả số tiền mà họ “vứt qua cửa sổ” hầu như đều “bóc lột” từ chính cha mẹ họ.
|
|
Những “chiêu trò” hot gần đây nhất như “hiện tượng” Bà Tưng vì muốn nổi tiếng nên đã làm những việc hết sức điên rồ từ tung video clip mát mẻ, rồi đến những phát ngôn gây sốc để được biết đến theo kiểu tạo scandal “tai tiếng để nổi tiếng”, và kéo theo đó là hàng loạt các “phiên bản nhái” Bà Tưng đã nhuốm sắc đen cho bức tranh về lối sống của giới trẻ Việt. Và gần đây nhất là anh chàng tự coi mình là “thảm họa mạng” với biệt danh Quân Kun xin xỏ ban giám khảo cuộc thi tìm kiếm tài năng Vietnam Idol để có tấm vé vào vòng trong mong làm lại cuộc đời, xóa vết đen mà chính cậu ta đã vẽ ra cho mình...
Chưa dừng lại ở đó, “mảnh đất Facebook” có lẽ là “béo bở” nhất cho “cái tôi” được bộc lộ thông qua những comment độc và “bá đạo”(ngôn ngữ teen - NV) mà thước đo chính là số lượt like và share của “các bạn ảo”. Không thể phủ nhận vai trò trong việc kết nối những người bạn khắp nơi trên đất nước và thậm chí toàn thế giới với nhau, cũng như nhiều lợi ích thiết thực khác của mạng xã hội như chính anh bạn nhút nhát của tôi tâm sự rằng: nhờ FB mà hắn ta đã mạnh dạn hơn, có thêm nhiều bạn mới và đến gần hơn với các góc cạnh của cuộc sống bằng việc tham gia các Fanpage.... Nhưng cũng chính Facebook là nơi đã “sản sinh” ra những “cái tôi phong trào” không đáng có, nhiều bạn đã thú nhận rằng họ like và comment theo phong trào mà không biết đúng - sai, hay - dở, chỉ đơn giản vì bài này có nhiều lượt like nên cũng like. Và hậu quả là “cái tôi” của họ giờ trở thành “cái tôi” thụ động, thiếu sự tỉnh táo, thiếu sự phán xét và dần dần bị “phong trào hóa”.
Ngoài ra, còn muôn kiểu thể hiện “cái tôi” trong giới trẻ, như là cách “hóa trang” theo kiểu “copy - paste” một style của một thần tượng bên trời u, hay một gã hàng xóm láng giềng nào đó mà không chú ý đến hình thể giữa mình và họ tạo ra sự kệch cỡm khó nhìn; hay việc lạm dụng sử dụng tiếng nước ngoài để chêm xen vào trong các câu nói giao tiếp hằng ngày; rồi đến các anh hùng bàn phím (keyboard hero), anh hùng cứu nét… Tất cả những thứ đó âu cũng chỉ nhằm mục đích là thể hiện cái tôi sành điệu và khao khát được công nhận. Tuy nhiên cũng phải thừa nhận trong bức tranh không mấy tươi sáng vẫn còn đó những vầng sáng, những “cái tôi” đáng trân trọng: họ là những người luôn biết vượt lên số phận, biết tận dụng sự phát triển của khoa học kỹ thuật, của xu thế hội nhập để trau dồi kiến thức cho mình và hoàn thiện bản thân cả về tri thức và đạo đức.
Thiết nghĩ, bản chất của việc muốn “thể hiện cái tôi” là rất chính đáng, nó thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển mỗi cá nhấn và đơn giản chúng ta ai cũng muốn được mọi người thừa nhận. Chúng ta - những người trẻ - đang được thừa hưởng những điều kiện tốt nhất để phát triển một cách toàn diện và vươn tới những tầm cao mới thì sự nhanh nhạy và sáng tạo cần phải kết hợp với một sự tỉnh táo cần thiết để tiếp thu được những tinh hoa văn hóa tiến bộ nhất của nhân loại và gìn giữ được bản sắc, truyền thống văn hóa lâu đời của dân tộc.
Tuy nhiên, “cái tôi” của mỗi người cần phải được hài hòa với “cái chúng ta”, chúng ta có thể lựa chọn cho mình một lối đi riêng nhưng đừng bao giờ làm cho “cái tôi” của mình trở nên lạc lõng, đơn điệu
Cao Đào Viết
(*) Bài viết thể hiện văn phong và góc nhìn của tác giả, một sinh viên lớp Báo in K31a1, Học viện Báo chí và tuyên truyền
>> Những cái tôi không chịu nhạt
>> Dẹp bỏ cái tôi
>> Cái tôi và cái ta
Bình luận (0)