Cấm dùng từ ‘quốc gia, ‘quốc tế’ khi đặt tên trường đại học có hợp lý?

Hà Ánh
Hà Ánh
21/12/2025 08:51 GMT+7

Dự thảo nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật Giáo dục đại học (ĐH), trường ĐH sẽ không được tự ý đặt tên thể hiện vị thế đặc biệt như 'quốc tế', 'quốc gia', 'Việt Nam', 'Hồ Chí Minh', 'International', 'National', 'State'…

Cấm dùng từ ‘quốc gia, ‘quốc tế’ khi đặt tên trường đại học có hợp lý? - Ảnh 1.

Các cơ sở giáo dục ĐH sẽ không được tự ý đặt tên thể hiện vị thế đặc biệt như 'quốc tế', 'quốc gia', 'Việt Nam', 'Hồ Chí Minh', 'International', 'National', 'State'…

ảnh: T.N tạo bởi AI

Cụ thể, khi đặt tên trường ĐH không được gây nhầm lẫn về loại hình, tính chất sở hữu, phạm vi hoạt động, cơ quan quản lý, chất lượng hoặc vị thế của cơ sở giáo ĐH; không sử dụng từ ngữ thể hiện danh hiệu, thứ hạng. Tên còn phải thể hiện đúng loại hình pháp lý, quyền cấp bằng và mức độ đào tạo theo quy định của pháp luật; việc sử dụng các từ "ĐH", "trường ĐH", "học viện" phải phù hợp với điều kiện thành lập và cơ cấu tổ chức được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Đáng chú ý, tên không được sử dụng các từ, cụm từ mang tính "quốc gia" hoặc thể hiện vị thế đặc biệt như "quốc tế", "quốc gia", "Việt Nam", "Hồ Chí Minh", "International", "National", "State", trừ khi được cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định…

"Quy định là cần thiết, tránh gây hiểu nhầm"

Hiệu trưởng một trường ĐH tư thục tại TP.HCM cho rằng về nguyên tắc cần có quy định như vậy. "Nếu trường không hoạt động theo mô hình quốc tế thực sự, không nên có tên gọi mang chữ "quốc tế" để tránh sự trùng lặp gây hiểu sai, chưa kể đến việc có thể cố tình lợi dụng, mạo danh để có lợi", vị hiệu trưởng này nhận định.

Cán bộ truyền thông một trường ĐH công lập cũng cho rằng dự thảo phù hợp khi hướng tới minh bạch, tránh ngộ nhận hoặc hiểu sai trong tên gọi. Mặt tích cực của chủ trương này là giảm khả năng trường "ảo", tên "xịn" nhưng chất lượng, bằng cấp không tương xứng. Chẳng hạn, mới đây Trường CĐ nghề Thiết kế và Thời trang London (Hà Nội) có tên giao dịch quốc tế là London Vocational College for Design and Fashion Studies (Hà Nội). Tuy nhiên trường này lại sử dụng tên tiếng Việt để quảng bá trên trang website chính thức của trường là Học viện Thiết kế và Thời trang London, khiến nhiều người học hiểu nhầm và không biết đây là một trường CĐ nghề.

"Do đó cần có quy định đặt tên để đảm bảo tính hệ thống và bảo vệ quyền lợi người học là cần thiết", cán bộ truyền thông này nhấn mạnh.

Tên trường ĐH gồm những gì?

Dự thảo yêu cầu tên của cơ sở giáo dục ĐH bắt buộc phải có tên tiếng Việt, trừ trường hợp cơ sở giáo dục thành lập theo hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam với chính phủ nước ngoài.

Tên tiếng Việt gồm: cụm từ xác định loại hình cơ sở giáo dục ĐH (ĐH, trường ĐH, học viện); cụm từ xác định lĩnh vực, ngành nghề đào tạo (nếu cần); tên riêng, có thể là địa danh trong nước hoặc tên danh nhân văn hóa, lịch sử.

Không ghép tiếng Việt và tiếng nước ngoài trong tên tiếng Việt; từ ngữ sử dụng phải có nghĩa, chuẩn mực, được dùng phổ biến trong tiếng Việt. Tên tiếng nước ngoài hoặc tên giao dịch quốc tế phải dịch tương đương từ tên tiếng Việt; không được làm tăng mức độ, vị thế hoặc loại hình so với tên tiếng Việt.

Nhà ngôn ngữ học nói gì?

Theo một tiến sĩ ngôn ngữ học, dự thảo nghị định quy định trường ĐH không được tự ý đặt tên thể hiện vị thế đặc biệt như "quốc gia", "quốc tế" là có cơ sở căn cứ từ nội hàm của các từ này trong tiếng Việt.

Theo Từ điển tiếng Việt (GS Hoàng Phê chủ biên), "quốc gia" là danh từ có nghĩa "nước", ví dụ như: các quốc gia độc lập, chủ quyền quốc gia, nguyên thủ quốc gia, ngân hàng quốc gia (ngân hàng nhà nước). Trong khi đó, "quốc tế" khi là danh từ có nghĩa tổng quát chỉ các nước trên thế giới trong quan hệ với nhau (ví dụ: thời sự quốc tế, sự chi viện của quốc tế, phong trào công nhân quốc tế).

Với những nét nghĩa như trên, một trường ĐH mà tên gọi có chữ "quốc gia" hay "quốc tế" cần phải đảm bảo các đặc trưng của nội hàm nghĩa nêu trên. Từ đó, trường ĐH quốc gia, tương tự như một ngân hàng quốc gia, phải khác với các trường hoặc ngân hàng không phải quốc gia. Trường ĐH quốc tế tương tự như một sân bay quốc tế, phải khác biệt với trường hay sân bay không phải quốc tế.

Tóm lại, tên gọi của trường ĐH ngoài các yếu tố tên riêng, cần phải gắn liền với đặc thù của ngôi trường đó. Ví dụ, một trường ĐH tên có chữ "quốc tế" phải hoạt động theo mô hình đào tạo quốc tế, có chương trình cho sinh viên quốc tế, được giảng dạy bằng ngoại ngữ… Giống như nhiều trường ĐH quốc tế khác trên thế giới, ví dụ Trường ĐH Quốc tế Tokyo. Nếu không đảm bảo các đặc điểm trên, trường ĐH không được đặt tên có chữ "quốc gia" hoặc "quốc tế" để tránh gây hiểu nhầm.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.