VGA (Video Graphics Adapter) hay card màn hình là mảng linh kiện quan trọng bậc nhất trong một bộ máy tính hoàn chỉnh, đặc biệt khi người dùng sử dụng máy tính cho những tác vụ đòi hỏi tốc độ xử lý đồ họa cao như chơi game, dựng phim... Hiện nay, NVIDIA và AMD có thể xem là hai nhà cung cấp GPU (chip xử lý đồ họa) lớn nhất thế giới, phối hợp cùng nhiều hãng công nghệ như ASUS, GIGABYTE, Colorful,... để cung cấp cho thị trường nhiều thương hiệu/phiên bản VGA khác nhau, phục vụ cho cộng đồng người dùng toàn cầu.

Tuy nhiên, trong vài năm gần đây ngoài phục vụ cho nhu cầu giải trí, VGA đang được một lượng người dùng khổng lồ sử dụng cho mục đích "cày" (Mining) tiền kỹ thuật số (Cryptocurrency, còn được gọi là tiền ảo) - một dạng tài sản luôn gây tranh cãi không ngớt. Đỉnh điểm của nhu cầu dùng VGA vào mục đích "cày" tiền ảo diễn ra vào thời điểm giữa năm 2017, từng khiến thị trường VGA rơi vào tình trạng cháy hàng diện rộng. Bên cạnh đó, cơn sốt tiền ảo này cũng dẫn đến sự ra đời của nhiều xưởng "trâu cày" - những nhà máy "cày" tiền ảo tập trung hàng trăm chiếc VGA ngày đêm vận hành hết công suất -  tại Việt Nam lẫn trên thế giới.

Đáng chú ý, sau khi tiền ảo bắt đầu trượt giá không phanh và chưa có dấu hiệu hồi phục, ngoài việc ngừng hoạt động để tiết kiệm điện chờ qua khủng hoảng, nhiều xưởng trâu cày đã quyết định bán tháo toàn bộ VGA với mức giá thấp ra ngoài thị trường hàng cũ với mục tiêu cắt lỗ.

Thế nhưng, số lượng VGA này đã không còn đạt được trạng thái hoạt động như ban đầu, thậm chí gây ra những hiểm họa nhất định về cháy nổ. Nguyên nhân đến từ việc bộ vi mạch, tản nhiệt, cấu trúc của các thiết bị VGA này không được thiết kế với mục đích "cày" tiền ảo (vốn đòi hỏi thiết bị phải chạy 24/24, luôn ở trong tình trạng hoạt động hết công suất cùng biên độ nhiệt ở mức rất cao), do đó, sau một thời gian "cày", VGA thường xảy ra nhiều lỗi về vận hành, hay hỏng hóc, và không còn đảm bảo được những tiêu chí an toàn cơ bản. Dĩ nhiên, các thiết bị này cũng nằm ngoài phạm vi bảo hành của đa số hãng phần cứng.

Chính vì sự bất ổn này, VGA "trâu cày" không còn đủ khả năng để xử lý các tác vụ đòi hỏi nhiều tài nguyên (như chơi game, xử lý đồ họa), càng không đủ sức bền để vận hành trong thời gian dài liên tục. Nếu bất cẩn, VGA "trâu cày" có thể gây ra hiện tượng cháy nổ, gây nguy hại lớn cho người dùng.

 

Theo nguồn tin của Thanh Niên Game, lượng VGA "trâu cày" này hiện đang bắt đầu đổ vào thị trường Việt Nam. Ngoài việc được lượng người dùng cá nhân tiêu thụ, các đầu mối thu mua VGA "trâu cày" đã và đang chào hàng cho cả những khách hàng là chủ phòng máy (iCafe). Với giá rất thấp so với mặt bằng chung, nhiều chủ phòng máy đã thu mua lại hàng trăm VGA "trâu cày", kèm theo những rui ro, nguy hại khôn lường.

Về mặt hiệu năng, hầu hết lượng VGA này đã bị tùy chỉnh Bios (phục vụ Overlock) và đều phải trải qua nhiều tháng ngày liên tục vận hành quá sức trong môi trường nhiệt độ cao, nên trong quá trình vận hành game sẽ thường xuyên xảy ra lỗi (giảm tốc độ khung hình, giật hình, lỗi hệ thống), gây hại đến tình hình kinh doanh chung của iCafe.

Đáng chú ý, do đặc thù ngành nghề, các máy tính tại iCafe luôn phải đáp ứng thời gian trải nghiệm liên tục, không ngừng nghĩ, thậm chí có nhiều trường hợp một số bộ máy phải vận hành liên tục hàng chục giờ đồng hồ. Đây là điều kiện đáng sợ để các nguy cơ cháy nổ của VGA "trâu cày" xảy ra, gây những bất ổn lớn về an toàn phòng cháy chữa cháy.

Ngoài ra, dù thường xuyên đối mặt với tình trạng hỏng hóc, nhưng các VGA "trâu cày" này hầu hết đều bị nhiều hãng phần cứng hiện nay từ chối bảo hành (đặc biệt là những lỗi về cháy tụ, cháy mạch), thay vì quyền lợi được hưởng từ 1-3 năm hỗ trợ. Đây là thông cáo đã được nhiều hãng phần cứng (bao gồm cả những hãng cung cấp GPU như NVIDIA) ban hành từ thời điểm 2017.

Hiện nay, có không dưới hàng chục doanh nghiệp/ đơn vị trong nước đang cung cấp VGA "trâu cày" cho các chủ phòng máy, có thể kể đến nhiều cái tên như T.H.N.S (TP.HCM), P.Đ (TP.HCM), L.P (TP.HCM), L.H (TP.HCM), Đ,K Computer (Hà Nội), V.L (Hà Nội), V.P (Hải Dương), A.Đ (Hải Phòng)... Đáng chú ý, ngoài việc thu mua VGA "trâu cày" từ các xưởng trong nước, vài doanh nghiệp còn nhập số lượng lớn từ thị trường Trung Quốc - vốn là đất nước tập trung số lượng xưởng "cày" tiền ảo lớn nhất thế giới, mang đến nhiều hệ lụy về mặt quản lý, mức độ an toàn của sản phẩm...

Thanh Niên Game sẽ tiếp tục làm việc với các chủ iCafe, đại diện các hãng phần cứng để cung cấp cho độc giả những cái nhìn cụ thể nhất về hiện trạng này.