Chính phủ và doanh nghiệp cùng 'cởi trói' cho kinh tế hợp tác xã

Đó là nội dung được nhiều chuyên gia trao đổi tại Diễn đàn pháp lý liên minh Hợp tác xã quốc tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam trong 2 ngày 17 và 18.4.

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ - Trưởng ban chỉ đạo Đổi mới, Phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã đã đến tham dự khai mạc diễn đàn. Phát biểu khai mạc, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nhận xét, mô hình kinh tế tập thể, hợp tác xã đóng vai trò quan trọng, góp phần đưa đất nước phát triển trong giai đoạn thống nhất đất nước và xây dựng phát triển sau này. Đặc biệt, Nghị quyết Trung ương 5 về tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, Quyết định của Thủ tướng xây dựng 15.000 hợp tác xã hoạt động hiệu quả đã giúp các hợp tác xã Việt Nam thoát khỏi tình trạng yếu kém kéo dài.

Diễn đàn về pháp lý hợp tác xã thu hút nhiều đại diện hợp tác xã các nước tham gia CTV

Tuy nhiên, Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh: “Tỷ lệ hợp tác xã ở Việt Nam chưa hoạt động hiệu quả như mong muốn, do gặp nhiều vướng mắc về pháp lý mà Chính phủ cũng đang còn lúng túng để giải quyết. Làm thế nào để gia tăng hiệu quả hoạt động hợp tác xã vẫn còn là câu hỏi lớn”.

Cụ thể, giải thể các hợp tác xã kiểu cũ chuyển sang mô hình mới, liên kết 4 nhà trong mô hình hợp tác xã còn lỏng lẻo, thành lập doanh nghiệp trong hợp tác xã và mối quan hệ giữa hai bên thế nào, tiêu chí kiểm toán hợp tác xã chưa có… Phó thủ tướng kỳ vọng qua diễn đàn này, Chính phủ và nhà nước mong muốn có thể nhận nhiều đóng góp nhằm hoàn thiện khung pháp lý hợp tác xã trong giai đoạn mới.

tin liên quan

Nhiều doanh nghiệp bất động sản nợ thuế 'khủng'

Trước đó, ngày 17.4, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cũng đã tham dự Hội chợ Xúc tiến thương mại Hợp tác xã 2019 với sự tham gia 350 gian hàng, giới thiệu hàng hóa của các hợp tác xã trên cả nước trong lĩnh vực thực phẩm, lâm nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, nông sản chế biến…

Ông Lê Minh Hoan, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp nêu vấn đề cấp thiết phải có khuôn khổ pháp lý riêng cho hợp tác xã nông nghiệp, vì mỗi ngành nghề mỗi khác nhau. Đồng Tháp hiện có đến 80% số lượng hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Tương tự, tại Việt Nam có đến hơn một nửa số lượng hợp tác xã là xã viên nông nghiệp, còn các loại hình dịch vụ khác như xây dựng, vận tải, thương mại, quỹ tín dụng nhân dân... vẫn còn rất ít.

Lợi ích rõ ràng của việc tham gia hợp tác xã đối với xã viên là tăng thu nhập. Bài học của 13 tỉnh thành Đông Nam bộ cho thấy các mô hình hợp tác xã kiểu mới giúp xã viên giảm chi phí đầu vào 9%, giá trị đầu ra tăng 4%, trung bình toàn khu vực tăng 13% so với những người không tham gia.

Ông Lê Thành, Viện trưởng Viện Kinh tế Nông nghiệp hữu cơ thông tin thêm, thời gian qua đã có nhiều mô hình hợp tác xã mới ra đời ở nhiều lĩnh vực, trong đó có nhiều hợp tác xã trẻ, có trình độ, khả năng quản trị cao và thường xuyên ứng dụng công nghệ thông tin vào sản xuất. Chính Viện Kinh tế Nông nghiệp hữu cơ đã cùng với nhiều doanh nghiệp thử nghiệm mô hình tạo lập chuỗi giá trị nông nghiệp công nghệ cao định hướng thị trường, hiện thí điểm trên ngành rau củ quả và đã có những thành công, dự kiến nhân rộng ra nhiều tỉnh thành.

Một số ký kết hợp tác giữa doanh nghiệp và Liên minh Hợp tác xã diễn ra tại diễn đàn CTV

Điển hình là nhà máy Tanifood ở tỉnh Tây Ninh với quy mô đầu tư 90 triệu USD, hiện xuất khẩu ra 20 thị trường quốc tế, bắt tay dài hạn với Amazon hay Walmart. Có đến 200 hợp tác xã, quản lý các xã viên trồng nguyên liệu và có các trung tâm hỗ trợ nông dân. Trung tâm này giúp hợp tác xã toàn bộ các khâu trong logistics từ đầu vào đến đầu ra, như giống, phân bón, vật tư nông nghiệp, tập huấn, bao tiêu luôn sản phẩm sau thu hoạch.

Còn theo ông Phạm Ngô Quốc Thắng, Chủ tịch Lavifood (sở hữu nhà máy Tanifood), mô hình của Lavifood là phải có thị trường rồi mới làm vùng trồng. Nhà máy sẽ bao tiêu sản phẩm của nông dân theo kỹ thuật mà đơn hàng yêu cầu, từ đó tạo nên chuỗi giá trị của ngành. "Nhà máy không đi tranh việc của hợp tác xã, mà chỉ làm tốt việc phát triển thị trường, khâu logistics. Khu vực sản xuất sẽ nhường chỗ lại cho nông dân", ông Lê Thành nhận định. Cũng theo ông Thành, đã đến lúc cần các doanh nghiệp lớn đầu tư vào thị trường, từ đó tạo kết nối thúc đẩy cho hợp tác xã và nông dân.

"Một vấn đề khác mà các hợp tác xã đang đối mặt là khả năng tiếp cận tín dụng. Hiện nay, mới chỉ có 0,04% số hợp tác xã tiếp cận được tín dụng ngân hàng", ông Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cho biết.