Trước đó, Chính phủ cũng đã có rà soát, tổng kết và trình sửa luật Đất đai. Lý do là dù đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng sau hơn một năm có hiệu lực, một số quy định của luật Đất đai 2024 đang bộc lộ nhiều bất cập. Nếu không ưu tiên sửa sớm, càng để lâu sẽ càng rối.
Bất cập đầu tiên liên quan đến nghĩa vụ tài chính tăng cao khi người dân chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Thực tế cho thấy kể từ khi áp dụng bảng giá đất mới ở nhiều địa phương, tiền sử dụng đất của người dân đã tăng từ vài tỉ tới vài chục tỉ đồng, thậm chí còn tăng cao hơn cả giá trị mảnh đất. Liên quan vấn đề này, trong tờ trình dự thảo Nghị quyết về tháo gỡ tính tiền chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở, Bộ Tài chính đề xuất áp dụng mức thu tối thiểu 30 - 50% tiền sử dụng để giảm nghĩa vụ tài chính cho người dân. Tuy nhiên, đề xuất này chưa nhận được sự đồng thuận của đa số. Mới nhất, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính đề nghị giảm xuống bằng 20% tiền sử dụng đất đối với diện tích đất trong hạn mức giao đất ở và bằng 30% tiền sử dụng đất đối với diện tích đất vượt hạn mức. Đơn vị này còn kiến nghị hoàn tiền sử dụng đất mà người dân đã đóng 100% trước đó. Kiến nghị này cũng gây rất nhiều tranh luận về tính khả thi, phương thức thực hiện...
Đáng nói, trong khi chưa chốt được phương án nào thì ở nhiều địa phương hiện nay, những người có nhu cầu tách thửa, chuyển đổi mục đích sử dụng đất... rơi vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan. Làm "ngay và luôn" để phục vụ cuộc sống thì tiền sử dụng đất quá cao, không kham nổi. Mà chờ chốt phương án thì chưa biết phương án nào, đến bao giờ... Nhiều tỉnh/thành thừa nhận bảng giá đất mới trên địa bàn tăng cao, kéo theo tiền sử dụng đất mà người dân phải nộp tăng theo khiến không ít gia đình gặp khó khăn trong hợp thức hóa đất ở trong khi nhu cầu tách hộ, xây nhà mới vẫn rất lớn và kiến nghị Bộ Tài chính có giải pháp xử lý. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng hơn một lần yêu cầu Bộ Tài chính nghiên cứu sửa quy định tiền sử dụng đất theo hướng công bằng, khoan sức cho dân, tránh gây khó khi sửa luật Đất đai.
Không chỉ người dân, cũng không chỉ doanh nghiệp bất động sản, chúng ta đều biết đất là tư liệu sản xuất quan trọng hàng đầu với hầu hết doanh nghiệp. Doanh nghiệp sản xuất cũng cần thuê đất, mua đất làm nhà xưởng; doanh nghiệp phân phối cũng phải có cửa hàng, hạ tầng cũng phải giải phóng mặt bằng để mở đường, xây cầu... Vì thế, giá đất tăng ảnh hưởng rất lớn đến chi phí đầu vào, từ đó làm giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Riêng với các chủ đầu tư bất động sản, giá đất tăng thì giá nhà đương nhiên tăng theo, đi ngược với chủ trương kéo mặt bằng giá nhà ở xuống của Chính phủ. Nếu cứ lấy tiêu chí "sát giá thị trường" trong khi giá thị trường bị thả nổi như hiện nay thì vòng luẩn quẩn giá đất đuổi giá nhà sẽ tiếp diễn và tất cả đều bị ảnh hưởng.
Một vài ví dụ trên cho thấy chính sách về tài chính trong luật Đất đai 2024 đã bộc lộ rất nhiều bất cập, nhất là việc "cào bằng", không phân biệt đối tượng ưu tiên, mục tiêu sử dụng đất. Vì thế, việc sửa luật Đất đai 2024 để giải quyết những bất cập nói trên cũng như huy động tối đa nguồn lực để đáp ứng nhu cầu phát triển trong không gian hành chính mới của đất nước là hết sức cần thiết và cấp bách.
Bình luận (0)