Chưa có bảng lương, chế độ phụ cấp mới để cải cách tiền lương

Chiều 25.6, tiếp tục kỳ họp thứ 7, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ báo cáo Quốc hội các nội dung cải cách tiền lương; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 1.7.

GIA HÂN

Nhiều vấn đề vướng mắc, bất cập

Bà Trà cho biết, trong quá trình triển khai, xây dựng 6 nội dung cụ thể về cải cách tiền lương khu vực công theo Nghị quyết số 27 năm 2018 của T.Ư Đảng, nhất là việc xây dựng các bảng lương mới (bảng lương chức vụ, bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức, viên chức và 3 bảng lương đối với lực lượng vũ trang) cùng các chế độ phụ cấp, Chính phủ nhận thấy phát sinh nhiều vấn đề vướng mắc, bất cập.

Những vướng mắc, bất cập gồm: bảng lương mới; sắp xếp lại các chế độ phụ cấp; xây dựng, hoàn thiện vị trí việc làm; việc triển khai thực hiện các Nghị quyết Hội nghị T.Ư 6 khóa XII (Nghị quyết 18 về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị - PV) và các đề án đổi mới, cải cách trong các ngành, lĩnh vực.

Bà Trà cho hay, những vấn đề trên đã được báo cáo Bộ Chính trị. Ngày 21.6 Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 83 thống nhất chủ trương để Chính phủ báo cáo Quốc hội triển khai thực hiện.

Tại kỳ họp này, Chính phủ kiến nghị Quốc hội, thực hiện đầy đủ 2 nội dung cải cách tiền lương khu vực doanh nghiệp, cụ thể gồm: điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng theo quy định của bộ luật Lao động (tăng 6% áp dụng từ ngày 1.7); quy định cơ chế tiền lương đối với doanh nghiệp nhà nước (áp dụng từ ngày 1.1.2025).

Chính phủ cũng kiến nghị thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27 trong khu vực nhà nước theo lộ trình, từng bước, thận trọng, chắc chắn, bảo đảm tính khả thi và góp phần nâng cao đời sống người hưởng lương.

Theo đó, Chính phủ kiến nghị thực hiện 4/6 nội dung của Nghị quyết 27 về cải cách tiền lương đã rõ, đủ điều kiện. Đối với 2 nội dung cải cách tiền lương chưa thực hiện gồm các bảng lương mới (bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương) và cơ cấu lại và sắp xếp 9 chế độ phụ cấp mới, bà Trà cho hay, quá trình thực hiện phát sinh nhiều bất cập, cần phải tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện từng bước, thận trọng; đồng thời, phải xem xét sửa đổi hoặc bãi bỏ nhiều quy định hiện hành liên quan đến mức lương cơ sở.

Theo đó, Chính phủ đề xuất: trong thời gian chưa đủ điều kiện bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương thì giao Chính phủ thực hiện tăng lương, điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng hiện nay lên 2,34 triệu đồng/tháng (tăng 30%) từ ngày 1.7.

Đối với các cơ quan, đơn vị đang được áp dụng các cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù ở T.Ư, kiến nghị Quốc hội giao Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát lại toàn bộ khung khổ pháp lý để trình cấp thẩm quyền xem xét, quyết định việc sửa đổi hoặc bãi bỏ cơ chế tài chính và thu nhập đặc thù của các cơ quan, đơn vị đang được thực hiện cho phù hợp.

Thực hiện bảo lưu phần chênh lệch giữa tiền lương và thu nhập tăng thêm tháng 6.2024 của cán bộ, công chức, viên chức với tiền lương từ ngày 1.7 sau khi sửa đổi hoặc bãi bỏ cơ chế tài chính và thu nhập đặc thù.

Trong thời gian chưa sửa đổi hoặc bãi bỏ các cơ chế này thì thực hiện mức tiền lương và thu nhập tăng thêm hằng tháng tính theo mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng theo cơ chế đặc thù từ ngày 1.7 bảo đảm không vượt quá mức tiền lương và thu nhập tăng thêm được hưởng tháng 6.2024 (không bao gồm phần tiền lương và thu nhập tăng thêm do điều chỉnh hệ số tiền lương ngạch, bậc khi nâng ngạch, nâng bậc).

Trường hợp tính theo nguyên tắc trên, nếu mức tiền lương và thu nhập tăng thêm từ ngày 1.7.2024 theo cơ chế đặc thù thấp hơn mức tiền lương theo quy định chung thì thực hiện chế độ tiền lương theo quy định chung.

Đủ nguồn để thực hiện

Nội dung tiếp theo được Chính phủ kiến nghị là điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 1.7. Cụ thể, tăng 15% mức lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội, đồng thời đối với người đang hưởng lương hưu trước năm 1995, sau khi điều chỉnh mà có mức hưởng thấp hơn 3,2 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh tăng 0,3 triệu đồng/tháng, có mức hưởng từ 3,2 triệu đồng/tháng đến dưới 3,5 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh bằng 3,5 triệu đồng/tháng.

Trợ cấp ưu đãi người có công theo mức chuẩn trợ cấp từ 2,055 triệu đồng lên 2,789 triệu đồng/tháng (tăng 35,7%); giữ nguyên tương quan hiện hưởng các mức trợ cấp ưu đãi người có công so với mức chuẩn trợ cấp. Trợ cấp xã hội theo mức chuẩn trợ giúp xã hội từ 360.000 đồng lên 500.000 đồng/tháng (tăng 38,9%).

Chính phủ cũng cho biết, sẽ sớm báo cáo T.Ư Đảng về việc mở rộng phạm vi sử dụng nguồn tích lũy cải cách tiền lương của ngân sách T.Ư và địa phương để chi cho việc điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công, trợ cấp xã hội, chính sách an sinh xã hội và tinh giản biên chế.

Tác động của giải pháp nêu trên, theo Chính phủ là cơ bản, toàn diện, hợp lý, hiệu quả.

Căn cứ kết luận của Bộ Chính trị, Chính phủ đề nghị đưa các nội dung trên vào Nghị quyết chung của kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Trà báo cáo Quốc hội.

Theo tính toán tại Báo cáo số 487 ngày 3.6 của Bộ Tài chính, tổng nhu cầu kinh phí điều chỉnh lương cơ sở tăng 30%, thực hiện tiền thưởng 10% quỹ lương cơ bản, điều chỉnh lương hưu và trợ cấp lũy kế 3 năm 2024 - 2026 tăng thêm là 913.300 tỉ đồng, Chính phủ bảo đảm đủ nguồn để thực hiện.