Con gái họa sĩ Tạ Tỵ: Gia đình e ngại về tranh giả Tạ Tỵ

- Bà Tạ Thùy Châu: Nếu thực sự là tranh thật của cha tôi, đương nhiên tôi rất vui mừng. Tuy nhiên do hồ sơ xin cấp phép triển lãm này không phải từ gia đình chúng tôi, nên tôi không thể khẳng định được độ thật - giả của chúng. Tôi cũng từng nhìn thấy những bức tranh giả các tác phẩm của cha tôi từ 20 năm trước, bán tại gallery ở Sài Gòn. Lúc đó tôi giả bộ hỏi thăm về những bức tranh đó thì người bán cho biết đó là tranh của họa sĩ Tạ Tỵ - một họa sĩ danh tiếng đã mất, trong khi đó cha tôi vẫn đang sống khỏe mạnh. Vì vậy tôi e ngại những bức tranh giả tranh cha tôi vẫn được lưu giữ từ đó đến nay.

- Đúng vậy, chúng tôi không hề tổ chức triển lãm, cũng không ủy quyền cho bất kỳ cá nhân nào xin giấy phép tổ chức triển lãm tranh Tạ Tỵ. Cha tôi trước kia từng hai lần tổ chức triển lãm tại miền Bắc, một lần triển lãm tại Sài Gòn và có dự định triển lãm hồi năm 1975 nhưng chưa thực hiện được. Năm anh chị em tôi đều không hoạt động trong ngành mỹ thuật, lại đều sinh sống ở nước ngoài, chỉ có mình gia đình tôi ở lại Việt Nam làm việc trong ngành luật. Gia đình chúng tôi hiện còn lưu giữ khoảng 8 bức tranh sơn dầu của cha tôi. Số tranh còn lại đã bị thất lạc, bị mất, bị mượn tranh nhưng không chịu trả cũng rất nhiều. Vì vậy chúng tôi không có ý định tổ chức triển lãm tranh Tạ Tỵ.

- Đúng thế, cho tới nay từng có nhiều nhà sưu tập, họa sĩ nhờ qua những người quen xin tới gặp chúng tôi, đề nghị mua tranh của bố tôi nhưng tôi không bán. Hiện chúng tôi chỉ muốn giữ lại những bức tranh còn lại này để treo làm kỷ vật trong gia đình, để cho con cháu sau này hiểu thêm về ông mình. Cũng có một số người đến nhờ chúng tôi xác nhận bức tranh nọ tranh kia là của bố tôi vẽ, hoặc thậm chí nài nỉ tôi đến nhà xem tranh mà họ nói là của bố tôi, nhưng tôi đều từ chối. Gia đình tôi không muốn bị lợi dụng danh tiếng ông để vô hình chung dán mác Tạ Tỵ lên tranh giả không phải do ông vẽ. Vì vậy cứ tránh đi là hơn.

Một số bức tranh khác của họa sĩ Tạ Tỵ đang được bà Tạ Thùy Châu lưu giữ Ảnh: Lucy Nguyễn

- Không, không có ai gọi cho chúng tôi. Nhưng sáng 3.5, gia đình chúng tôi đã chủ động gọi cho Cục trưởng Vi Kiến Thành để hỏi về hồ sơ xin cấp phép này ra sao. Đồng thời gia đình cũng xác nhận với Cục trưởng là gia đình họa sĩ Tạ Tỵ không liên quan gì đến các tác phẩm xin cấp phép triển lãm lần này, cũng không nhờ ai ủy quyền gì hết. Cục trưởng Vi Kiến Thành cũng xác nhận rằng trên lá đơn xin cấp phép chỉ có một mình tên bà Nguyễn Thị Mai Hoa, nhưng theo Cục trưởng, bà Mai Hoa lại cho biết mình là người được nhận ủy quyền từ gia đình họa sĩ Tạ Tỵ, và thậm chí còn được ủy quyền từ mấy gia đình họa sĩ khác. Khi được hỏi bà Mai Hoa có giấy ủy quyền xin cấp phép triển lãm của gia đình chúng tôi không thì Cục trưởng cho biết không thấy có.

Vợ chồng tôi đều hành nghề luật sư nhiều năm qua nên nắm rất rành luật. Nếu bà Mai Hoa được chúng tôi ủy quyền hoặc được các gia đình họa sĩ khác ủy quyền thì cần có giấy tờ ủy quyền. Mặt khác, phải là ủy quyền có công chứng thì giấy tờ ủy quyền mới có hiệu lực. Gia đình chúng tôi cũng có nhờ Cục trưởng cung cấp hình ảnh 19 tác phẩm được cho là của bố tôi để chúng tôi nhận biết tranh thật - giả nhưng Cục trưởng Vi Kiến Thành hứa sẽ xem xét và cho biết vụ việc này khá phức tạp. Vì vậy gia đình đành chờ.

Tôi chỉ muốn việc triển lãm tranh bố tôi phải rõ ràng, và các nhà sưu tập thật sự không bị mua nhầm phải tranh giả Tạ Tỵ.

- Bà Mai Hoa là một người bạn của nhà sưu tập Nguyễn Quốc Định, người đã liên hệ với gia đình chúng tôi xin mượn tranh và xin chụp tranh của bố tôi. Chúng tôi đã từ chối không cho mượn tranh, tuy nhiên có đồng ý chụp các bức tranh của bố tôi gửi cho nhà sưu tập này vì anh này muốn sử dụng để in vào cuốn sách riêng về họa sĩ Tạ Tỵ. Sau đó nhà sưu tập này có nhờ tôi viết một giấy ủy quyền cho bà Mai Hoa đến bảo tàng mỹ thuật ở ngoài Bắc thay mặt gia đình đến xin chụp lại mấy bức tranh của bố tôi đang treo ở bảo tàng. Việc ủy quyền xin chụp tranh và ủy quyền đại diện pháp luật cho gia đình để xin cấp phép triển lãm là hoàn toàn khác nhau. Không thể nhập nhằng chuyện này.

- Tôi chỉ muốn tìm được chuyên gia giỏi về tranh sơn dầu để giúp gia đình phục chế lại một số vết rạn trên bề mặt tranh của bố tôi bởi dấu vết thời gian và điều kiện bảo quản trước đây chưa cho phép bảo quản tranh tốt. Gia đình cũng từng nhờ các họa sĩ tên tuổi giới thiệu giùm người phục chế, nhưng chưa có kết quả. Nếu không tìm được, chúng tôi phải nghĩ tới phương án gửi ra nước ngoài phục chế tranh hoặc mời chuyên gia phục chế tranh từ nước ngoài về.