'Con thuyền' ASEAN tiến ra biển lớn

Không biến khu vực thành nơi "cọ xát quyền lực"

Sáng 5.9, lễ khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 đã được nước chủ nhà Indonesia tổ chức trọng thể tại Trung tâm hội nghị Jakarta (Indonesia). Trong bài phát biểu chào mừng các nhà lãnh đạo ASEAN và đối tác, tổ chức quốc tế, Tổng thống Indonesia Joko Widodo tiếp tục chia sẻ niềm tự hào và tình yêu chung của các nước thành viên với "đại gia đình" ASEAN. Đoàn kết ASEAN là giá trị trân quý mà tất cả các thành viên trân trọng và giữ gìn.

TTXVN

Đoàn kết nhưng không thiếu vắng những khác biệt. Tổng thống Widodo cho rằng trong một khu vực đa dạng về văn hóa, truyền thống, lịch sử và ngôn ngữ, đoàn kết là sự hài hòa các khác biệt, kể cả về quan điểm. Chính sự tôn trọng đa dạng đã nuôi dưỡng giá trị dân chủ, bảo đảm sự bình đẳng giữa các thành viên trong gia đình.

ASEAN được ví với "con thuyền đang tiến ra biển lớn", rộng mở với thế giới, hợp tác với các đối tác vì mục tiêu chung hòa bình, an ninh và ổn định. Tổng thống Widodo khẳng định ASEAN nhất trí và kiên định không biến khu vực thành nơi cọ xát quyền lực, mà là nơi nuôi dưỡng hợp tác và đối thoại vì hòa bình, thịnh vượng. Nơi đại dương rộng lớn không ai có thể đi một mình, ASEAN mong muốn hợp tác cùng có lợi với tất cả các nước, khẳng định vai trò là tâm điểm của tăng trưởng.

Lễ khai mạc đã truyền tải thông điệp về tinh thần đoàn kết của ASEAN, luôn mạnh mẽ tiến lên phía trước, cùng đưa tầm vóc ASEAN ngày càng lớn mạnh, trở thành một tâm điểm của tăng trưởng ở khu vực và thế giới.

Nhật Bắc

Nâng cao tự cường ASEAN

Tại phiên toàn thể diễn ra sáng cùng ngày, Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn cho biết đà tăng trưởng kinh tế khu vực được giữ vững với dự báo tích cực đạt 4,6% trong năm 2023 và 4,9% năm 2024. Đến nay, thương mại của ASEAN ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng gần 15%, đạt 3.800 tỉ USD; đầu tư đạt mức cao kỷ lục hơn 224 tỉ USD.

Tuy nhiên, kinh tế khu vực vẫn tiềm ẩn rủi ro và chịu tác động trực tiếp từ căng thẳng địa chính trị, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh lương thực… Vì vậy, ASEAN đang có chuyển dịch mạnh mẽ theo xu hướng số hóa và phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của khu vực và củng cố vai trò mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Các lãnh đạo ASEAN cũng thảo luận và ghi nhận Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 với những định hướng xuyên suốt xây dựng một ASEAN tự cường, năng động, sáng tạo và lấy người dân làm trung tâm, xác lập khuôn khổ chiến lược cho sự phát triển và bứt phá mạnh mẽ hơn của ASEAN trong 20 năm tới.

NHẬT BẮC

Chia sẻ những nhận định chung về năm 2023 nhiều biến động, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng với nỗ lực chung, đoàn kết của các nước thành viên và sự dẫn dắt của Chủ tịch Indonesia, Cộng đồng ASEAN tiếp tục phát triển ổn định, vững vàng với tầm vóc ngày càng lớn mạnh, khẳng định vai trò là tâm điểm của tăng trưởng.

Để giữ vững ASEAN tầm vóc và là tâm điểm của tăng trưởng, Thủ tướng nhấn mạnh phải nâng cao tự cường của ASEAN thông qua đẩy mạnh liên kết kinh tế, mở rộng thị trường nội khối, khơi thông các dòng chảy thương mại và đầu tư. Theo đó, các nước ASEAN cần khẩn trương tháo gỡ các điểm nghẽn và rào cản về chính sách và thể chế, duy trì ổn định chuỗi cung ứng nội khối nhằm nâng cao sức chống chịu của khu vực trước các tác động, thách thức từ bên ngoài.

Thủ tướng cũng đề nghị các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN chỉ đạo quyết liệt việc rà soát, nâng cấp cũng như đàm phán mới các hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa ASEAN với các đối tác, nhằm tạo những xung lực phát triển mới cho nền kinh tế khu vực.

Bên cạnh đó, ASEAN cần xác định bảo đảm hòa bình, an ninh khu vực đầu tiên và trước hết là trách nhiệm, nỗ lực tự thân của chính ASEAN. Các nước thành viên ASEAN phải nêu cao tinh thần đoàn kết, độc lập, tự chủ, tự cường. Tinh thần này phải được thể hiện bằng cả lời nói và hành động. Chỉ có như vậy, vai trò của ASEAN mới có thể phát huy thực chất và nhận được sự coi trọng trên thực tế của các đối tác, nhất là các nước lớn.

Trước thực trạng gia tăng cọ xát, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh ASEAN cần thể hiện bản lĩnh vững vàng, đoàn kết để các đối tác tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN, đối thoại và hợp tác thiện chí, tuân thủ tôn chỉ và nguyên tắc do các cơ chế của ASEAN đề ra.

Người đứng đầu Chính phủ VN cũng tái khẳng định tinh thần cốt lõi của ASEAN, lấy "người dân là trung tâm, mục tiêu và động lực của tiến trình xây dựng cộng đồng" để tiếp tục thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN, đặc biệt ở các vùng sâu, vùng xa, tiểu vùng. Tới đây, VN sẽ đăng cai tổ chức Diễn đàn tương lai ASEAN về phát triển nhanh, bền vững, lấy người dân làm trung tâm nhằm bổ trợ cho các diễn đàn, cơ chế chính thức của ASEAN.

IMF, WB lạc quan về triển vọng tương lai của ASEAN

Phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 43, Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva và Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) Ajay Banga đều đánh giá ASEAN là một điểm sáng trong tương lai.

IMF và WB cũng đề xuất để hiện thực hóa tâm điểm của tăng trưởng, ASEAN cần đẩy mạnh cải cách chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế, dỡ bỏ các rào cản thương mại, đầu tư, chú trọng đầu tư vào sự phát triển con người thông qua giáo dục, y tế, phát triển đồng đều và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Trước sự gia tăng cạnh tranh địa chính trị, ý chí, đoàn kết, hợp tác và tin cậy tiếp tục là những giá trị bền vững của chủ nghĩa đa phương, để vượt qua mọi lực cản của phân mảnh và chia rẽ.