Cuộc đời từ penthouse đến nhà tù của 'trùm tiền ảo'

Thẩm phán Lewis Kaplan tại tòa án ở TP.New York (Mỹ) ngày 28.3 tuyên phạt cựu Tổng giám đốc (CEO) Sam Bankman-Fried của sàn giao dịch tiền kỹ thuật số FTX 25 năm tù về tội lừa đảo. Chỉ mới hai năm trước còn hưởng thụ cuộc sống xa hoa trong căn penthouse trị giá 35 triệu USD (hơn 850 tỉ đồng) tại Bahamas, Bankman-Fried giờ sắp phải thụ án trong nhà tù ở California, theo CNBC.

AFP

Từ đỉnh cao đến vực sâu

Chào đời năm 1992, Sam Bankman-Fried là con của hai giáo sư luật tại ĐH Stanford (Mỹ). Sau khi lấy bằng cử nhân vật lý tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), Bankman-Fried đi làm thuê trước khi lần lượt lập ra Công ty quản lý quỹ đầu tư tiền kỹ thuật số Alameda Research và sàn giao dịch tiền số FTX vào các năm 2017 và 2019.

Theo tạp chí Forbes, tài sản ròng của Bankman-Fried lúc đỉnh điểm đạt mức 26 tỉ USD vào tháng 10.2021, giúp vị CEO trẻ tuổi trở thành người giàu thứ 25 tại Mỹ. Vào thời điểm thịnh vượng, logo của FTX xuất hiện ở khắp nơi, từ xe đua công thức 1 cho đến sân bóng rổ nhà nghề Mỹ. Bankman-Fried mở rộng đầu tư khắp nơi và còn hé lộ ý định mua lại Ngân hàng Goldman Sachs, mua đảo quốc Nauru để xây boongke chuẩn bị cho ngày tận thế. Bên cạnh đó, Bankman-Fried còn trở thành một trong những nhà tài trợ chính trị hàng đầu của đảng Dân chủ Mỹ.

Tại phiên tòa, thẩm phán Kaplan cho biết Bankman-Fried đã lấy cắp 8 tỉ USD của các khách hàng FTX, gây thất thoát 1,7 tỉ USD cho các cổ đông của FTX và 1,3 tỉ USD cho những nhà đầu tư của Alameda Research, cả hai công ty đều đã phá sản. Bankman-Fried thừa nhận đã mắc sai lầm, nhưng khẳng định chưa từng có ý định lừa gạt hay lấy tiền của khách hàng.

Thẩm phán tuyên bố Bankman-Fried nói dối khi tuyên bố không biết chuyện Alameda đã sử dụng tiền gửi của các khách hàng FTX. Ông Kaplan đề nghị giam Bankman-Fried trong một nhà tù "dễ thở" gần nhà cha mẹ ở phía bắc bang California để tiện thăm nuôi. Vị thẩm phán giải thích rằng với tiếng tăm là người giàu có và còn bị mắc chứng tự kỷ, nên bị cáo có thể dễ bị bạn tù xâm hại trong các nhà tù khắc nghiệt.

Khó khăn chờ đợi

Cục Nhà tù Liên bang Mỹ (BOP) sẽ quyết định nơi Bankman-Fried thụ án. Báo The Wall Street Journal dẫn lời ông Joel Sickler, người chuyên cố vấn cho các phạm nhân mới tại các nhà tù liên bang, cho rằng Bankman-Fried có thể gặp nguy nếu bị giam tại nhà tù có an ninh trung bình, nơi có những phạm nhân thụ án vì tội bạo lực. Ngược lại, cựu CEO FTX sẽ tự do hơn trong một nhà tù an ninh thấp như Lompoc gần TP.Santa Barbara, nơi các phạm nhân có thể học làm đồ gốm sứ, đan len. Tại nhà tù Mendota cách đó vài giờ lái xe, phạm nhân có thể được sở hữu kèn harmonica và chơi bóng rổ ngoài sân. Tại những trại giam có an ninh cơ bản như trên, phạm nhân chủ yếu là những người từng thuộc lớp lao động trí thức.

Từ tháng 8 năm ngoái, Bankman-Fried đã bị tạm giam tại nhà tù liên bang ở Brooklyn (New York), nơi mà luật sư biện hộ cho bị cáo miêu tả là trại giam tồi tệ nhất cả nước. Cựu CEO FTX sẽ bị tạm giam tại đó cho đến khi BOP chọn được nhà tù. Dù cho có ở đâu, ông được cho là sẽ gặp khó khăn trong chuyện ăn uống vì vốn là người ăn chay. Ông Carmine Simpson, một cựu cảnh sát từng bị giam chung với Bankman-Fried, từng viết thư cho thẩm phán Kaplan để xin một bản án nhẹ cho bạn cùng phòng. Trong thư, ông này nói rằng mặc dù gần như ngày nào cũng "ăn cơm sống, một chút đậu và rau xà lách héo úa" nhưng Bankman-Fried vẫn quyết tâm không phá lệ để ăn thịt.