Cựu tổng thống Mỹ Clinton: Xung đột Ukraine xảy ra sớm hơn nếu không có NATO

Theo ông Clinton, Nga có lẽ đã đe dọa an ninh các nước láng giềng sớm hơn nếu không có sự hiện diện của khối quân sự phương Tây trong khu vực.

Trả lời phỏng vấn của CNN hôm 18.9, ông Clinton nói: "Tôi nghĩ rằng chúng tôi đã làm một việc đúng đắn vào thời điểm thích hợp. Và nếu chúng tôi chưa làm điều đó, cuộc khủng hoảng này có thể xảy ra sớm hơn".

Ba nước từng là thành viên khối Hiệp ước Warsaw là Ba Lan, Hungary và Cộng hòa Séc đã gia nhập NATO trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Clinton vào năm 1999; và tiếp theo là 7 nước khác vào năm 2004, bao gồm 3 nước Liên Xô cũ.

Các nhà lãnh đạo Nga đã cáo buộc NATO phá vỡ lời hứa không mở rộng khối về phía đông sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991. NATO đã tiếp tục phát triển, kết nạp thêm 4 quốc gia Balkan từ năm 2009-2020, đồng thời cam kết sẽ bổ sung thêm Ukraine và một nước Liên Xô cũ khác là Georgia.

Tổng thống Vladimir Putin cho rằng việc NATO mở rộng đến gần biên giới Nga đã tạo ra "mối đe dọa không thể chấp nhận được" đối với an ninh nước này.Ông Clinton nói rằng ông đã cố gắng đưa Tổng thống Putin tham gia chiến lược an ninh của NATO.

Ông Clinton nói: "Tôi đã đề nghị Nga không chỉ trở thành một đối tác đặc biệt với NATO, mà còn có triển vọng trở thành thành viên của NATO. Tôi cho rằng các vấn đề an ninh lớn nhất của chúng ta trong tương lai sẽ đến từ các tổ chức phi nhà nước hoặc từ các quốc gia bán vũ khí hóa học, sinh học và hạt nhân cho các nhóm khủng bố".

Cựu tổng thống Mỹ chỉ ra rằng trong quá khứ, ông Putin đã nhiều lần tỏ ra tiếc nuối về sự sụp đổ của Liên Xô và quyết định trao Crimea cho Ukraine của nhà lãnh đạo Nikita Khrushchev vào năm 1954. Dựa trên những quan điểm này, ông Clinton cho rằng không có gì ngạc nhiên khi ông Putin quyết định mở chiến dịch quân sự tại Ukraine. Tháng 12 năm ngoái, ông Putin nói rằng sự tan rã của Liên Xô là một thảm kịch nhân đạo đối với hầu hết người dân Nga. Tuy nhiên, Moscow cũng đã bác bỏ mong muốn tái thành lập Liên Xô vì cho rằng đây là điều bất khả thi.

Ông William Perry, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ dưới thời Tổng thống Clinton, gần đây cho rằng Mỹ cũng có phần lỗi trong việc khiến Nga trở nên thù địch vì đã phớt lờ các mối quan tâm an ninh nội tại và những nỗi đau khổ thời hậu Liên Xô. Ông Perry cho rằng Washington đồng thời cần phải thừa nhận điều này trước khi có thể hàn gắn quan hệ với Moscow.

Trong một bài báo xuất bản vào đầu tháng này, ông William Perry viết: “Sự kết hợp giữa việc phương Tây không hành động khi Nga rơi vào khủng hoảng tài chính và phớt lờ quan điểm kiên định của họ về việc mở rộng NATO đã củng cố niềm tin của người Nga rằng chúng ta không coi trọng họ".

Trong khi đó, ông Clinton nói rằng: "Hôm nay tôi càng củng cố niềm tin là lúc đó chúng tôi đã làm đúng".