Từ Hà Nội, chúng tôi lên TP.Thái Nguyên thăm và chúc mừng Đại tá Hoàng Long Xuyên nhân ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22.12) và được gặp đoàn Đảng ủy P.Chùa Hang (Thái Nguyên) cũng đã có mặt. Vóc hạc, hoạt bát, cụ Long Xuyên ôn lại những ngày đầu đi học quân sự rồi tham gia Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân.
Bộ đội Long Xuyên
Năm 24 tuổi, Hoàng Long Xuyên được đoàn thể cử sang Trung Quốc học quân sự tại Phân hiệu trường Võ bị Hoàng Phố. Tại đây, ông đã cùng học và rèn luyện quân sự với nhiều đồng chí, về sau đã giữ những chức vụ cao cấp trong quân đội như Đại tướng Hoàng Văn Thái, Thượng tướng Hoàng Minh Thảo, Thượng tướng Đàm Quang Trung, Thượng tướng Vũ Lập, Trung tướng Nam Long, Đại tá Mai Trung Lâm, Đại tá Thanh Phong… Đầu tháng 11 năm 1944, đoàn thanh niên học quân sự rời TT.Đại Kiệt (Trung Quốc) về Tổ quốc.
 |
Đại tá Hoàng Long Xuyên |
Khải Mông |
Bốn năm xa đất nước, xa quê hương, xa đoàn thể, xa đồng chí, nay được trở về ai nấy bồi hồi xúc động. Ông Long Xuyên thấy nhớ quê nhà và nhớ mẹ da diết. Về quê hương rồi mà không biết tình hình xóm làng, người thân ra sao? Như hiểu được suy nghĩ từ sâu thẳm tấm lòng người con chí hiếu, gần tối hôm đấy, đồng chí Bắc Việt gặp riêng ông truyền đạt: “Đồng chí Long Xuyên, thượng cấp giao nhiệm vụ cho đồng chí, đêm nay đi cùng đồng chí Hồng An và đồng chí Ngọc vào địa phương đồng chí công tác và thăm mẹ đồng chí”. Thăm mẹ trong chốc lát, dù bịn rịn và nhớ thương, ông lại phải chào mẹ để tiếp tục dấn thân hoạt động cách mạng.
Không có tên trong danh sách 34 chiến sĩ Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân ngày thành lập (22.12.1944) do ở xa, đường đi lối lại điệp trùng trắc trở, về tới nơi thì lễ thành lập đã xong mấy ngày trước, Hoàng Long Xuyên được phân công làm tiểu đội trưởng. Đến đầu năm 1945, Tiểu đội trưởng Hoàng Long Xuyên nhận nhiệm vụ chỉ huy một cánh quân “Đông tiến” đánh thông đường từ Cao Bằng theo đường số 4 qua Tràng Định tiến đến các huyện thuộc tỉnh Lạng Sơn. Từ đây, đời binh nghiệp của ông gắn bó với Lạng Sơn.
Từ đại đội giải phóng quân phát triển thành tiểu đoàn chủ lực rồi Trung đoàn Lạng Sơn phiên hiệu Trung đoàn 28. Khi Trung đoàn 28 (Lạng Sơn) hợp nhất cùng Trung đoàn 72 (Bắc Kạn) và Trung đoàn 74 (Cao Bằng) thành Trung đoàn 174, ông Long Xuyên ở lại Lạng Sơn giữ chức Tỉnh đội trưởng Lạng Sơn. Năm 1951, từ 2 tiểu đoàn địa phương và cơ quan tỉnh đội Lạng Sơn xây dựng thành Trung đoàn 176, ông Hoàng Long Xuyên làm Trung đoàn trưởng. Đến nay, ông cũng là người trung đoàn trưởng duy nhất của các đơn vị bộ đội chủ lực trong toàn quân còn tại thế. Là người xây dựng các đơn vị quân đội từ thuở ban đầu nên cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trong kháng chiến chống Pháp lấy tên ông gọi thay cho phiên hiệu đơn vị là “bộ đội Long Xuyên”.
Chính trị làm trọng, quân sự hỗ trợ
Trở lại với hoạt động của đoàn Đông tiến ở Lạng Sơn năm 1945, theo lời kể của ông Long Xuyên, phương châm hoạt động lúc này là: “Lấy chính trị làm trọng, quân sự hỗ trợ cho chính trị. Phân đội là một đơn vị chủ lực của VNTTGPQ, xuống Lạng Sơn cùng cán bộ chính trị, quân sự tỉnh Lạng Sơn xây dựng cơ sở quần chúng và đánh đồn địch. Trận đầu tiên phải thắng để gây thanh thế cho Việt Minh ở tỉnh Lạng Sơn”.
Đại tá Hoàng Long Xuyên, tên khai sinh là Hoàng Văn Tứ, sinh năm 1917 tại xã Nam Tuấn, H.Hòa An, tỉnh Cao Bằng. Ông làm Trung đoàn trưởng - Bí thư Đảng ủy Trung đoàn 28 (Lạng Sơn) nên trong ký ức của nhiều cựu chiến binh vẫn gọi: Trung đoàn Long Xuyên.
Đại tá Hoàng Long Xuyên đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng nhiều huân huy chương cao quý, Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng.
Đơn vị của ông đã nhanh chóng diệt đồn Pò Mã, diệt phỉ bảo vệ TT.Bình Gia, làm bàn đạp để tháng 8.1945 Đội VNTTGPQ do hai ông Liên Đoàn và Long Xuyên chỉ huy kéo quân vào Tỉnh lỵ Lạng Sơn thành lập chính quyền cách mạng trước khi quân đội Tưởng Giới Thạch kéo sang giải giáp phát xít Nhật.
Năm 1962, ông về công tác tại Bộ Tư lệnh Công an vũ trang (nay là Bộ đội biên phòng), sau đó làm Giám đốc Công an Khu tự trị Việt Bắc.
Giờ đây, thế hệ bạn bè của ông thời đi hoạt động bí mật đã mất hết, chỉ còn lại nhân chứng duy nhất là cụ Hoàng Long Xuyên chuẩn bị đón mùa xuân thứ 106.
“Có những nhà báo đến đây đã hỏi tôi: Từ cán bộ quân đội chuyển sang công an vũ trang, rồi công an khu tự trị, ông thấy nhiệm vụ ở đơn vị nào nặng nề hơn, quan trọng hơn? Tôi làm nhiệm vụ bên quân đội hay công an vũ trang là do Đảng, Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp giao cho tôi. Dù nhiệm vụ nhỏ hay to, tôi vẫn tâm niệm: “Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”, Đại tá Hoàng Long Xuyên vui vẻ chia sẻ với chúng tôi.
Bình luận (0)