Đăng kiểm lại lo ùn tắc nghiêm trọng

TP.HCM sẽ chỉ còn 3 trung tâm đăng kiểm hoạt động ?

Theo Cục Đăng kiểm VN, nếu các vụ án sai phạm đăng kiểm đồng loạt xét xử trong tháng 7.2024, dự báo có đến 84 trung tâm đăng kiểm (TTĐK) phải đóng cửa trong thời gian 3 tháng. Nguy cơ ùn tắc, quá tải đăng kiểm chắc chắn xảy ra và đặc biệt nghiêm trọng ở Hà Nội, TP.HCM và Đồng Nai.

Hiện nay, công suất kiểm định tối thiểu cả nước đạt ít nhất 642.240 phương tiện mỗi tháng, hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp trên phạm vi toàn quốc trong năm 2024 bởi nhu cầu kiểm định cả nước tháng cao nhất chỉ hơn 500.000 xe. Tuy nhiên, do việc phân bố các TTĐK có chỗ thiếu, chỗ thừa và bên cạnh đó, lượng phương tiện được tự động gia hạn đăng kiểm theo quy định tại Thông tư 08/2023 và số phương tiện tạm dừng hoạt động trước đây nay thực hiện kiểm định trở lại, có thể dẫn đến tình trạng ùn tắc kiểm định tái diễn vào các tháng giữa và cuối năm 2024 tại 11 địa phương, gồm: Bình Thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên-Huế, TP.HCM và Trà Vinh. Đặc biệt, tại Hà Nội và TP.HCM đã xuất hiện tình trạng ùn ứ phương tiện cục bộ tại một số thời điểm trong thời gian vừa qua.

Quang Thuần

Cục Đăng kiểm VN dự báo trong các tháng tới đây, khi các vụ án liên quan đến lĩnh vực đăng kiểm tại các địa phương được đưa ra xét xử sẽ có tác động rất lớn đến hoạt động kiểm định. Cụ thể, theo số liệu thống kê, đã có 42 địa phương với 112 TTĐK có đăng kiểm viên bị khởi tố. Với lượng phương tiện kiểm định gia tăng và việc các cơ quan tố tụng đưa vụ việc ra xét xử trong thời gian tới đây như đã phân tích ở trên thì cả nước có tới 36 địa phương gặp nguy cơ ùn tắc phương tiện đến kiểm định. Đặc biệt, sẽ có những địa phương không còn TTĐK để hoạt động như Bắc Kạn và Thái Bình.

Trao đổi với PV Thanh Niên vào chiều 22.5, ông Bùi Hòa An, Phó giám đốc Sở GTVT TP.HCM, nhìn nhận: "Nhu cầu kiểm định phương tiện xe cơ giới trên địa bàn TP.HCM vào khoảng 56.000 phương tiện/tháng, đến tháng 6, 7 sẽ tăng lên khoảng 65.000 phương tiện/tháng, vượt công suất khoảng 9.000 phương tiện. Thời gian tới nếu vụ án ở các TTĐK đưa ra xét xử thì sẽ thiếu khoảng 100 đăng kiểm viên. Theo quy định hiện nay, nếu TTĐK có từ 2 đăng kiểm viên vi phạm kỷ luật, hoặc vi phạm pháp luật thì sẽ bị đóng cửa 3 tháng. Như vậy dự kiến sẽ có 15/18 TTĐK trên địa bàn TP.HCM sẽ phải đóng cửa, ngay vào thời điểm nhu cầu kiểm định gia tăng. Từ đó có thể thấy lĩnh vực đăng kiểm sẽ bị ảnh hưởng khủng khiếp như thế nào nếu không kịp thời tháo gỡ".

Còn tại Hà Nội, hiện có 28/31 TTĐK với 50/63 dây chuyền đang hoạt động (3 TTĐK chưa thể hoạt động do không đủ điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực). Tổng số đăng kiểm viên ở 28 TTĐK này là 204 người, trong đó có tới 113 đăng kiểm viên bị khởi tố nhưng vẫn đang làm việc. Khi tòa án xét xử đồng thời các vụ án tại các TTĐK sẽ chỉ còn 91 đăng kiểm viên của 28 TTĐK thực hiện kiểm định do các đăng kiểm viên phải dự phiên xét xử. Đáng lo ngại hơn, trong trường hợp các đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực, dự báo sẽ có 26/28 TTĐK phải dừng hoạt động theo quy định hiện hành.

Trên bình diện chung toàn ngành, theo thống kê, cả nước có 2.474 đăng kiểm viên nhưng đã có hơn 900 người đã bị khởi tố. Trong số 1.818 đăng kiểm viên còn đang tham gia hoạt động kiểm định hiện nay, có 291 người bị khởi tố. Trường hợp các vụ án đăng kiểm đồng loạt xét xử trong tháng 7.2024, dự báo sẽ có 91 TTĐK phải đóng cửa trong thời gian 3 tháng, tức là đến hết tháng 9.2024 mới có thể mở cửa hoạt động trở lại phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Chưa có phương án khả thi

Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Ô tô vận tải VN, lo lắng: "Những dự báo về tình hình đăng kiểm trong vài tháng tới là thông tin được cộng đồng doanh nghiệp vận tải rất quan tâm và tâm trạng hiện nay nhìn chung rất lo lắng khi khả năng ùn tắc đăng kiểm có thể rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến lĩnh vực vận tải, giao thông. Chúng tôi cũng đã khuyến cáo các doanh nghiệp trên cả nước chủ động sắp xếp lịch hoạt động để đưa phương tiện kiểm định sớm để tránh giai đoạn cao điểm sắp tới. Tuy nhiên, mong muốn lớn nhất hiện nay là các cấp, các cơ quan quản lý cần thống nhất, xem xét để có giải pháp tháo gỡ một cách phù hợp, kịp thời để giảm thiểu đến mức thấp nhất rủi ro, thiệt hại cho doanh nghiệp".

Ông Bùi Hòa An cho biết giải pháp hiện nay là "thiếu chỗ nào thì bù chỗ đó", đơn cử như thiếu đăng kiểm viên thì Sở đã gửi danh sách những chuyên viên kỹ thuật đủ điều kiện để tập huấn và cấp chứng chỉ hành nghề. "Chúng tôi đã gửi danh sách các ứng viên từ tháng 11.2023 nhưng cho đến nay Cục Đăng kiểm vẫn chưa hồi đáp, có người giải thích miệng rằng chưa có người để tập huấn. Điều này đồng nghĩa với giải pháp về nhân sự chưa có lối ra. Nếu các quy định được giữ nguyên, không có sự sửa đổi nào thì e rằng ngành đăng kiểm sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Với hoàn cảnh này thì cho dù có dự báo trước nguy cơ, TP.HCM cũng chưa có cách nào khả thi ngoài việc khuyến cáo người dân chủ động đăng kiểm sớm trước thời hạn".

Về phía Cục Đăng kiểm VN, lãnh đạo Cục này cho biết đang kiến nghị sửa đổi quy định theo hướng không thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với các trường hợp bị tòa án kết tội, cho hưởng án treo, không cấm hành nghề hoặc cho cải tạo không giam giữ, đồng thời kiến nghị không đóng cửa các TTĐK có từ 2 đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với các vụ án đăng kiểm bị khởi tố trước thời điểm 8.6.2023 (tức trước khi ban hành Nghị định 30/2023).

Bên cạnh đó, Cục Đăng kiểm cũng đề xuất Bộ GTVT có văn bản đề nghị thành ủy, tỉnh ủy, UBND các tỉnh, TP trực thuộc T.Ư tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo các cơ quan liên quan tại địa phương chuẩn bị các kịch bản, kịp thời ứng phó các tình huống xảy ra trong hoạt động kiểm định xe cơ giới.