Mùa linh cảm của Đoàn Tuấn (NXB Trẻ, 2019) viết về những phút trước khi chết, những phút khi đã chết của đồng đội mình. Không ai giống nhau khi sống, thì lạ kỳ thay, cũng không ai giống nhau khi chết. Dù cái chết nào cũng giống nhau, nhưng cách chết của người lính thì luôn khác nhau.
Tôi đọc cái chết đầu tiên của người lính quê Hà Nội - Hoàng An, đọc mà trào nước mắt. Người lính ấy còn ngây thơ như một đứa trẻ, vậy mà anh đã linh cảm rõ ràng cái chết của mình khi nói những lời mà người ta gọi là “gở” trước lúc hy sinh. Tôi thương những người lính “chết bên ngoài Tổ quốc” như Hoàng An và bao nhiêu người nữa. Họ biết chiến tranh tàn khốc thế nào, biết quân Pol Pot độc ác ra sao, biết cái chết ở nơi xứ lạ quê người ấy đến một cách tình cờ như thế nào, nhưng họ không biết những câu chuyện vô cùng phức tạp mà sau này người ta hay nói về cuộc chiến trên đất Campuchia. Họ không biết, vì họ đã chết. Cả những dòng cảm thán của ông Thủ tướng Singapore về “quân đội VN xâm lược” họ cũng không biết, dù lời cảm thán này như dao đâm vào gia đình hàng chục vạn người lính Việt ngã xuống trên chiến trường Campuchia. Người lính Việt chỉ biết chống xâm lược, không bao giờ đi xâm lược ai cả. Đó là cuộc chiến tranh tự vệ, tự cứu mình và cứu người, bảo vệ Tổ quốc mình. Ngay lúc bấy giờ có thể thế giới chưa hiểu, nhưng rồi với thời gian, với sự thật được phơi bày rõ, thế giới đã hiểu và sẽ còn tiếp tục hiểu.
Nhưng ai hiểu cho gia đình, cho cha mẹ những người lính trẻ Việt đã hy sinh ở Campuchia? Ai hiểu cho nỗi đau khi chết xa Tổ quốc của những người lính trẻ, chiến đấu giữa những cạm bẫy và thù nghịch xa lạ? Chỉ những nhà văn, nhà thơ Việt từng là lính tham chiến ở chiến trường Campuchia hiểu được nỗi niềm xót xa, đau đớn ấy. Sau bao nhiêu năm chiến tranh kết thúc, những người lính đã “giã từ vũ khí” ấy bắt đầu cầm bút. Họ cầm bút viết nên những sự thật xé lòng, những cái chết của đồng đội mình trong cuộc chiến tranh khốc liệt, đau thương này.
Mùa linh cảm của Đoàn Tuấn không chỉ viết về những linh cảm trước cái chết không tránh khỏi của những đồng đội mình, “mùa linh cảm” ấy còn là linh cảm về những nỗi đau mà người lính Việt phải chịu đựng sau khi đã kết thúc cuộc chiến này. Đoàn Tuấn đã viết: “Tôi nghĩ về người lính. Bề ngoài, ai cũng tưởng đơn giản. Đơn giản đến tận cùng. Uống chung ngụm nước. Đọc chung lá thư. Chui cùng căn hầm... Nhưng bên trong họ là những miền bí ẩn, là những chiều sâu thăm thẳm hơn đại dương, không ai và không bao giờ khám phá nổi. Tôi nhớ câu nói nổi tiếng của một nhà văn mà tôi không nhớ tên: “Nhìn từ xa, một trăm cây bạch dương giống nhau cả trăm; một trăm ánh nến giống nhau cả trăm. Nhưng khi đến gần, mỗi cây bạch dương lại khác nhau; mỗi ánh nến cũng khác nhau nữa”. Con người cũng vậy. Và người lính, trong đời sống giáp ranh sinh tử, họ càng khác biệt bao nhiêu”.
Tôi, thú thật, đã khóc khi đọc quyển sách này. Những nhà văn từng khoác áo lính, từng sống chết trên chiến trường Campuchia hay chiến trường biên giới phía bắc Tổ quốc, mong họ hãy viết ra những gì trung thực nhất, dù đau đớn nhất mà mình từng trải. Chỉ như thế thôi, họ cũng đã làm mát vong linh những đồng đội đã ngã xuống.
|
Nhân kỷ niệm 40 năm chiến thắng chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam (1979 - 2019), 40 năm cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía bắc (1979 - 2019) và 72 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ (27.7.1947 - 27.7.2019), sáng 24.7, NXB Trẻ tổ chức buổi giới thiệu bộ sách 4 Mùa của 3 tác giả cũng là cựu chiến binh: Mùa linh cảm, Mùa chinh chiến ấy (Đoàn Tuấn), Mùa xa nhà (Nguyễn Thành Nhân) và Rừng khộp mùa thay lá (Nguyễn Vũ Điền).
Đây là những ấn bản mới (ảnh) có bổ sung, sửa chữa do độ lùi thời gian khi nhìn về cuộc chiến đã cho phép được viết đầy đủ và nhiều hơn. Dịp này NXB Trẻ cũng ra mắt một số tựa sách khác có chung chủ đề như: Những mùa xuân con không về (nhiều tác giả), Lính hà (Nguyễn Ngọc Tiến), Mình và họ (Nguyễn Bình Phương)...
Công Sơn
|
Bình luận (0)