Để nhà ở xã hội đến với người nghèo

Như Thanh Niên đã thông tin, mới đây Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Ngô Tân Phượng cho biết thời gian qua, tỉnh đã hoàn thành 7 dự án nhà ở xã hội (NOXH), nhà ở công nhân (NOCN) với 4.000 căn hộ đủ điều kiện đưa vào sử dụng. Các chủ đầu tư đã rao bán 1.681 căn nhưng rất ít công nhân đăng ký mua, khiến còn tồn đọng 1.324 căn.

Không riêng Bắc Ninh, tình trạng ế NOXH, NOCN cũng xảy ra ở TP.HCM, nơi vẫn kêu thiếu lâu nay. Mới đây khi làm việc với HĐND TP.HCM, lãnh đạo TP.Thủ Đức cho biết dự án NOCN của Công ty Phước Thành có hơn 1.000 căn dự kiến bàn giao cuối năm nay, nhưng chỉ khoảng 100 hồ sơ đăng ký thuê nhà. Đại diện chủ đầu tư lý giải thực tế có nhiều khách hàng thuộc nhóm đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH đã tìm hiểu, song rất ít hồ sơ đạt yêu cầu. 

Người đủ điều kiện mua thì không có tiền, không dám vay ngân hàng với lãi suất gói tín dụng 120.000 tỉ đồng lên đến 7,7%/năm, chỉ kéo dài trong 5 năm và chỉ thấp hơn lãi vay thương mại 1 - 1,5%/năm. Trong khi đó, những người có tiền thì không nằm trong đối tượng là công nhân.

ĐÌNH SƠN

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cho biết mức lãi suất trong gói 120.000 tỉ đồng là quá cao, là gánh nặng của những người mua NOXH. Ngoài ra, theo quy định hiện hành, người thuộc diện được mua NOXH cần đáp ứng 3 điều kiện về nhà ở, cư trú và mức thu nhập. Trong đó, điều kiện về cư trú là phải có đăng ký thường trú tại nơi có dự án NOXH hoặc đăng ký tạm trú từ một năm trở lên. Đối tượng mua NOXH cũng không được thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân, tức lương không quá 11 triệu đồng mỗi tháng. Những quy định này được một số chuyên gia đánh giá là đã lỗi thời…

Giá nhà có quá cao ?

Nói về những nghịch lý khiến NOXH bị ế, bỏ hoang, nhiều bạn đọc (BĐ) đề cập đến vấn đề giá cả. BĐ Phong Bui cho rằng: "Trước khi nói từ ế NOXH thì đầu tiên phải đi từ gốc, đó là giá cả. Công nhân họ kiếm đâu ra tiền tỉ hay gần tiền tỉ để mà mua NOXH?". 

Cùng quan điểm, BĐ Ngoc Vo lý giải: "Giá cao vời vợi, người có thu nhập trên 15 triệu đồng/tháng không biết mua nổi không? Còn công nhân, lao động tự do, đa số lo cơm ăn áo mặc, con cái học hành chưa xong thì lấy đâu để mua căn nhà, cho dù là NOXH?".

BĐ Thanh Hien Vo Van nói thêm: "Mang tiếng vậy thôi chứ công nhân chúng tôi làm được ba cọc ba đồng, tiết kiệm lắm dư được vài triệu gửi về gia đình là mừng lắm rồi. Chứ mấy dự án NOXH, làm sao dám mơ tới".

Trong khi đó, một số BĐ gặp khó về số tiền 20 - 30% phải trả trước khi mua NOXH. "Khi người lao động có suất mua NOXH, họ thường phải vay nợ ở ngoài để trả trước số tiền 20 - 30%. Ngân hàng không cho vay số tiền này, mà vay nợ ở ngoài thì lãi suất rất cao. Khi chẳng may có "sự cố", người lao động phải bán NOXH để có tiền trả nợ, cuối cùng NOXH về tay người… đầu cơ", BĐ Van Dong Nguyen cho biết, và đề nghị: "Nên cho người lao động thuê các căn hộ này, đừng chuyển thành NOXH rồi bán".

Nhiều người chỉ muốn thuê nhà ở xã hội

Làm sao để giải quyết được những nghịch lý về NOXH và đưa NOXH đến được tận tay người lao động nghèo? Nhiều BĐ đề cập đến vấn đề cho thuê NOXH. BĐ Phu Nguyen cho biết: "Theo tôi, hiện tại đang nhập nhằng giữa thuê và mua NOXH. Chủ đầu tư lấp lửng giữa 2 khái niệm này dẫn đến giá NOXH chưa thu hút được người dân, cũng như thủ tục mua quá rườm rà, người có nhu cầu sở hữu nhà ở thì không đáp ứng được. Hợp đồng thuê NOXH chưa phản ánh rõ NOXH là tài sản của người thuê mua hay là tài sản của doanh nghiệp đầu tư, dẫn đến chưa phản ánh đúng giá trị của NOXH".

BĐ Bi Tran cho rằng: "NOXH nên là nhà để cho thuê chứ không phải bán. Khi thuê thì không được cho thuê lại để trục lợi. Có vậy người nghèo mới có cơ hội có nhà để ở, mới an cư lạc nghiệp".

BĐ Thanh Tam góp ý: "Người thu nhập dưới mức chịu thuế thì không đủ để trả nợ, còn người thu nhập trên mức chịu thuế thì không phải là đối tượng được mua NOXH. Đơn giản vậy thôi! Các bộ ngành cần sớm ngồi lại giải quyết vấn đề ai cũng biết này".

Trong khi đó, BĐ Phuc Vu phản ánh: "Nên công khai rõ ràng các thông tin về NOXH, chứ gia đình tôi liên hệ với "cò" bán NOXH mà cũng có mua được đâu. Đã nghèo mà còn đi qua "cò" cũng chưa mua được. Theo tôi, không phải NOXH ế mà là công nhân không tiếp cận được những thông tin về NOXH".

"Cần tính toán nhu cầu thực tế về NOXH. Cẩn trọng để không bị ế, tránh trường hợp không có thì thiếu, có thì lại thừa. Ngoài ra, cần cả dự báo biến động lao động. Có những công nhân nghỉ việc về quê, nay ở miền quê đã có các khu công nghiệp nên họ làm ở quê cho gần nhà, không quay trở lại thành phố tìm việc nữa. Nhiều người lao động chỉ muốn thuê NOXH, chứ không mua NOXH", BĐ mtrangg7773 ý kiến.