Đề xuất lao động bị doanh nghiệp nợ BHXH được hưởng lương hưu

BHXH Việt Nam vừa có văn bản gửi Bộ LĐ-TB-XH về việc đề xuất phương án giải quyết chế độ BHXH đối với người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ tiền BHXH.

THU HẰNG

Theo BHXH Việt Nam, thời gian vừa qua, một số người sử dụng lao động phá sản, đang làm thủ tục phá sản, không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký hoặc không có người đại diện theo pháp luật, nhưng chưa đóng đủ tiền BHXH theo luật định, dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi chính đáng về hưởng các chế độ BHXH của người lao động.

Qua thực tiễn tổ chức thực hiện chính sách cho thấy, do đời sống gặp nhiều khó khăn, người lao động tại các đơn vị này có nhu cầu được hưởng BHXH và tự nguyện đóng nộp BHXH để đủ điều kiện hưởng các chế độ.

Trước thực tế này, BHXH Việt Nam đề xuất cho phép giải quyết hưởng lương hưu hằng tháng đối với các trường hợp trên. 

Cụ thể, với người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và có thời gian thực đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH) thì được giải quyết hưởng lương hưu theo quy định của chính sách tại thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu.

Với người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu, có tổng thời gian đóng BHXH dưới 20 năm (trong đó thời gian thực đóng BHXH từ đủ 10 năm trở lên), mà người lao động có nguyện vọng thì được đóng BHXH tự nguyện 1 lần cho những năm còn thiếu, để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng.

Thời điểm hưởng lương hưu được thực hiện theo quy định tại khoản 2 điều 5 Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH của Bộ LĐ-TB-XH.

Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác, thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu (không hoàn trả số tiền người lao động đã đóng BHXH tự nguyện).

Ngoài đề xuất trên, BHXH Việt Nam cũng đề nghị cho phép giải quyết hưởng BHXH 1 lần với một số trường hợp: đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH; ra nước ngoài định cư; bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng (ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang AIDS); sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan nghiệp vụ, người làm công tác cơ yếu trong lực lượng vũ trang phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu; lao động đóng BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc và người đóng BHXH tự nguyện sau 1 năm không đóng tiếp mà chưa đủ 20 năm.

Số tiền hưởng 1 lần được tính trên thời gian thực đóng, không tính lúc bị nợ. Nếu tiền nợ sau đó được đơn vị hoặc nguồn tài chính khác đóng bù thì giải quyết bổ sung BHXH 1 lần.

BHXH Việt Nam cũng đề xuất chưa giải quyết hưởng BHXH 1 lần đối với trường hợp có thời gian đóng BHXH đủ 20 năm trở lên. Vì vậy, cơ quan này đề nghị Bộ LĐ-TB-XH nghiên cứu, hướng dẫn về giải quyết hưởng lương hưu hàng tháng đối với trường hợp có tổng thời gian đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên.