Đề xuất nhiều cơ chế đặc thù cho tỉnh Thanh Hóa

Sáng 16.9, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Thanh Hóa.

Báo cáo tóm tắt dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Nghị quyết sẽ quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù khác với các quy định của pháp luật hiện hành hoặc chưa quy định cụ thể tại các văn bản quy phạm pháp luật.

Cụ thể, Chính phủ đề xuất Thanh Hóa được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ về cho tỉnh vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 60% số thu ngân sách tỉnh được hưởng theo phân cấp.

Bên cạnh đó, hàng năm ngân sách T.Ư bổ sung có mục tiêu cho tỉnh Thanh Hóa 70% số tăng thu từ hoạt động xuất, nhập khẩu qua Cảng biển Nghi Sơn so với dự toán được Thủ tướng Chính phủ giao (không bao gồm thuế giá trị gia tăng của hàng hóa nhập khẩu để đầu tư hình thành tài sản cố định hoặc để sản xuất hàng hóa xuất khẩu được ngân sách trung ương hoàn lại thuế giá trị gia tăng) để đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hoàn thành việc di dân, tái định cư trong Khu kinh tế Nghi Sơn nhằm tạo quỹ đất sạch cho việc thu hút đầu tư các dự án trọng điểm tại Khu kinh tế Nghi Sơn.

Dự thảo Nghị quyết cũng đề xuất ngân sách tỉnh Thanh Hóa được hưởng 50% khoản thu tiền sử dụng đất khi bán tài sản công gắn liền trên đất theo quy định của luật Quản lý, sử dụng tài sản công do các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc trung ương quản lý trên địa bàn tỉnh (trừ các cơ quan, đơn vị thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh) để đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc nhiệm vụ đầu tư công của tỉnh.

Bên cạnh đó, HĐND tỉnh Thanh Hóa quyết định áp dụng trên địa bàn tỉnh phí, lệ phí chưa được quy định trong Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo luật Phí và lệ phí; điều chỉnh mức hoặc tỷ lệ thu phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định đối với các loại phí, lệ phí được quy định trong danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo luật Phí và lệ phí, trừ án phí, lệ phí Tòa án.

Đồng thời, ngân sách tỉnh Thanh Hóa được hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu do việc điều chỉnh chính sách phí, lệ phí quy định để đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách tỉnh và không dùng để xác định số bổ sung cân đối ngân sách và số bổ sung có mục tiêu của ngân sách trung ương cho ngân sách tỉnh.

Chủ tịch Quốc hội nêu ý kiến tại phiên thảo luận Gia Hân

Về định mức phân bổ chi thường xuyên, dự thảo Nghị quyết quy định tỉnh Thanh Hóa được phân bổ thêm 45% theo tỷ lệ phần trăm số chi tính theo định mức dân số khi xây dựng định mức chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2022.

Về quản lý đất đai, dự thảo quy định HĐND tỉnh Thanh Hóa quyết định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa từ 10 héc trở lên; đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng từ 20 ha trở lên phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền quyết định. Đối với quản lý, sử dụng rừng, HĐND tỉnh quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sản xuất từ 50 ha đến dưới 1.000 ha bảo đảm nguyên tắc, điều kiện chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp... 

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh, để thể chế hóa Nghị quyết của Đảng, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban nhất trí cần ban hành Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Thanh Hóa. 

Cho ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đồng ý với kiến nghị mức vay nợ không quá 60% nhưng do Chính phủ phân bổ và Quốc hội quy định, tức không quá trần nợ công. Chủ tịch Quốc hội cũng đồng tình để lại tăng thu từ xuất nhập khẩu cho Thanh Hóa, nhưng cho rằng nên điều chỉnh, không ghi "cứng" là 70%, mà chỉ ghi không quá 70%, trong điều kiện dự toán ngân sách T.Ư không hụt thu.

Ông Đỗ Trọng Hưng, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa giải trình một số ý kiến tại phiên họp Gia Hân

Kết luận phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành sự cần thiết phải ban hành Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Thanh Hóa.

Ông Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất cho phép tỉnh Thanh Hóa vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 60% số thu ngân sách tỉnh được hưởng theo phân cấp; hằng năm ngân sách T.Ư bổ sung có mục tiêu cho tỉnh Thanh Hóa không vượt quá 70% số tăng thu từ hoạt động xuất, nhập khẩu qua Cảng biển Nghi Sơn (trường hợp ngân sách Trung ương không hụt thu);

Đồng thời, tỉnh Thanh Hóa được hưởng 50% khoản thu tiền sử dụng đất khi bán tài sản công gắn liền trên đất do các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc trung ương quản lý trên địa bàn tỉnh; cho phép áp dụng thí điểm chính sách phí, lệ phí trên địa bàn tỉnh như Chính phủ trình nhưng trước khi ban hành chính sách cần đánh giá kỹ tác động, bảo đảm hiệu quả, không gây ra phản ứng tiêu cực... 

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đồng ý hiệu lực thi hành của Nghị quyết bắt đầu từ 1.1.2022; đồng thời giao các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn chỉnh hồ sơ Nghị quyết để trình Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp thứ 2 dự kiến diễn ra vào tháng 10.2021.