Độc đáo cây vú sữa tứ linh

Ông Nhiên bên phần cây vú sữa được tạo dáng con rùa - Ảnh: Khoa Chiến

Những ngày này, khi đến thăm khu vườn của ông Nhiên (71 tuổi, ngụ ấp Quân Phong, xã Tân Thiềng, H.Chợ Lách, Bến Tre), nhiều người tỏ ra thích thú trước hàng chục cây kiểng cổ có giá hàng trăm triệu đồng đang được ông bán ra thị trường Tết Bính Thân. Tuy vậy, người ta càng ngạc nhiên hơn khi phát hiện giữa giàn kiểng phần lớn là mai ấy, có một cây kiểng nằm nép mình ở một góc vườn nhưng lại nổi bật hơn cả bởi dáng vẻ “độc chiêu” khó tìm thấy ở bất cứ đâu. Đó là cây kiểng tượng hình đủ 4 linh vật long, lân, quy, phụng được nuôi dưỡng và phát triển lên từ một gốc cây vú sữa lò rèn mà người dân ở đây hầu như ai cũng biết và thường được gọi nôm na là cây vú sữa tứ linh.

Ông Nhiên cho biết ông bén duyên với cây vú sữa này cách đây hơn chục năm trước. Trong một lần đi săn kiểng, phát hiện cây có hình dáng lạ nên ông liền hỏi mua. “Lúc mới thoáng nhìn cũng chỉ thấy cây có dáng đứng tạo tán tròn như những cây kiểng bình thường khác, nhưng càng nhìn ngắm kỹ tôi càng nhận ra các đường nét tiềm ẩn độc đáo của nó”, ông Nhiên nói. Vì vậy, lúc đem về, ông đã chỉnh cho cây nằm xuống để có dáng quỳ, với mong muốn tạo hình được cùng lúc cả 4 con long, lân, quy, phụng. Rất may những đường nét cơ bản có sẵn trên cây đã phát triển thuận lợi theo chiều hướng ông dự định, trong đó điều kiện quyết định là 2 bộ rễ trước và sau của cây. Thông thường ở hầu hết gốc kiểng vú sữa khác chỉ có bộ rễ sau phát triển, bộ rễ trước sẽ chết dần, còn ở cây vú sữa này, cả hai bộ rễ phát triển đều nhau. Chính điều này đã giúp ông có cơ hội tạo hình được cặp rồng, phụng ở 2 phía đối nhau khá cân xứng, việc tạo hình cặp quy, lân đối ứng ở 2 phía còn lại cũng không quá khó khăn.

Hiện cây vú sữa tứ linh của ông Nhiên đã được tạo hình khá hoàn chỉnh với 4 mặt là hình 4 linh vật: mặt trước rễ chính hình con rồng, mặt sau đối ứng hình con phụng, hai mặt hai bên hình con lân và con rùa (quy). Đặc biệt, phần thân cây vú sữa dùng thể hiện bụng, ngực của con rồng bò sát đất trông khá nảy nở, được chủ nhân kỳ công tạo vảy sần sùi, bên dưới có bộ rễ nhìn giống như chân rồng; ở bộ rễ sau có những đường nét tạo dáng tỉ mỉ trông như bộ móng con phụng…

Đầu, thân rồng (từ trên xuống) - Ảnh: Khoa Chiến

Ông Nhiên cho biết ông phải đi tìm tòi học hỏi nhiều nơi và mất không dưới 10 năm mới tạo dáng cho cây kiểng vú sữa tứ linh thành công. Từ khi tạo dáng xong đến nay đã có trên 1.000 lượt người tìm đến nhà ông chiêm ngưỡng. Thậm chí nhiều người còn hùn nhau thuê nguyên chiếc xe mấy chục chỗ đến chỉ để ngắm nghía cho thỏa thích rồi về.

Cũng theo ông Nhiên, tuy thuộc dạng kiểng nhưng cây vú sữa này vẫn cho trái sum suê mỗi năm và ăn ngọt như những cây vú sữa lò rèn khác. Đến mùa ra trái, hình dáng cây càng đẹp và càng giống 4 linh vật. Đã nhiều lần người trong giới sành kiểng định giá cây kiểng quý này khoảng 10 cây vàng nhưng ông vẫn trù trừ không muốn bán đi. Khi chúng tôi hỏi đây có phải là cây kiểng độc nhất vô nhị trong cả nước, ông chỉ cười khiêm tốn: “Tôi không dám khẳng định nhưng với riêng tôi, đây là cây kiểng mà tôi khó có lần thứ hai trong đời. Có thể nay mai tôi phải bán để lấy một số vốn giúp con cháu nhưng nếu phải bán đi, nói thiệt lòng tôi tiếc đứt ruột”.