Thiếu ngủ nguy hiểm hơn bạn tưởng

Theo Reader’s Digest, không ngủ đủ giấc dù bất cứ lý do gì (ngưng thở khi ngủ, trực đêm, nuôi con nhỏ, thói quen lướt Facebook…) đều ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của não. Tiến sĩ Richard Shane - chuyên gia về giấc ngủ và hành vi tại Mỹ - cho biết hình ảnh MRI cho thấy thiếu ngủ làm giảm lưu lượng máu đến vùng não điều khiển các quá trình tư duy, từ đó làm suy yếu khả năng giải quyết vấn đề, làm chậm tốc độ nhận thức, làm giảm khả năng suy nghĩ có tính xây dựng và suy luận logic. Ngoài ra, một nghiên cứu cũng tìm thấy những người mất ngủ mãn tính có bộ não nhỏ hơn, nhẹ hơn so với những người được nghỉ ngơi đầy đủ.

Một hiệu ứng của thiếu ngủ là không có khả năng lưu giữ kỷ niệm. Ngủ không đủ giấc cản trở khả năng tập trung và học hỏi - điều cần thiết để có thể ghi nhớ một cái gì đó. Nghiên cứu cho thấy giấc ngủ tăng cường các kết nối thần kinh liên quan đến trí nhớ cũng như giúp củng cố các thông tin mới vào bộ não. Tiến sĩ Michael J. Breus, nhà tâm lý học lâm sàng về giấc ngủ giải thích giấc ngủ REM (chuyển động mắt nhanh) có tác dụng giúp bộ não củng cố ký ức. Giấc ngủ REM giúp chuyển thông tin từ bộ nhớ ngắn hạn vào bộ nhớ dài hạn. Do đó, thiếu ngủ đồng nghĩa với việc bỏ lỡ giai đoạn REM, và bộ nhớ sẽ không thể hoạt động hiệu quả.

Mất ngủ làm ảnh hưởng đến tâm trạng, dễ tạo ra suy nghĩ tiêu cực và cảm xúc cũng trở nên thất thường. Một nghiên cứu do nhóm các nhà khoa học thuộc Đại học Tel Aviv, Israel tiến hành đã chứng minh được rằng, nếu bạn cảm thấy cáu kỉnh hay gắt gỏng sau một đêm không ngủ, đó là vì những cảm xúc này thể hiện đúng trạng thái của bộ não của bạn lúc bấy giờ: tổn hại và mệt mỏi. Nhóm nghiên cứu đã xác định được cơ chế thần kinh chịu trách nhiệm quy định cảm xúc bị rối loạn và gia tăng lo lắng do thiếu ngủ. Việc mất ngủ làm cho não bị tăng cường quá trình xử lý các hình ảnh có liên quan đến cảm xúc. Do đó, nó cản trở não thực hiện các chức năng khác. Nói một cách dễ hiểu, não đã bị mất khả năng trung lập hóa vấn đề. Mọi thứ đều trở nên nghiêm trọng và khiến cho bạn cáu gắt khi nó diễn ra không đúng như mong đợi.

Một rối loạn tâm trạng liên quan đến thiếu ngủ là trầm cảm. Một nghiên cứu tìm thấy mất ngủ mạn tính có khả năng làm phát triển bệnh trầm cảm. Ngoài ra, ngừng thở khi ngủ - một rối loạn về hơi thở trong khi ngủ cũng được liên kết với trầm cảm, và ngược lại những người bị trầm cảm cũng có nhiều khả năng bị mất ngủ.

Phát hiện mới nhất của Hiệp hội Tim mạch Mỹ chỉ ra rằng người lớn ngủ ít hay nhiều hơn 8 tiếng vào ban đêm đều có ảnh hưởng xấu tới tim mạch. Những người ngủ dưới 6 tiếng/đêm trong 2 tuần có nguy cơ bị một cơn đau tim và đột quỵ và khả năng suy tim cao gấp 1,6 lần so với nhóm ngủ 6-8 tiếng. Khi thiếu ngủ, hệ thần kinh giao cảm hoạt động nhiều hơn, mạch máu co lại, huyết áp tăng, tạo áp lực thêm cho tim. Hơn nữa, khi thiếu ngủ, cơ thể cần nhiều insulin hơn để duy trì mức độ đường huyết bình thường, do đó có tác động xấu tới mạch máu và tim.

Thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể, mà còn ảnh hưởng đến độ ẩm của làn da, làm mất cân bằng độ pH của da, đó là lý do vì sao thiếu ngủ khiến da sạm đi. Khi nồng độ pH giảm xuống sẽ tạo ra sự mất cân bằng, khiến da không có khả năng tái tạo độ ẩm cần thiết, do đó da sẽ bị khô hơn. Ngoài ra, nếu bạn ngủ ít, các mạch máu giãn ra cũng dễ dẫn đến thâm quầng mắt.

Nghiên cứu cho thấy một tác dụng phụ không mong muốn của việc thiếu ngủ là tăng cân. Nhiều bằng chứng cho thấy thiếu ngủ làm tăng lượng hormone Ghrelin - hormone kích thích thèm ăn, từ đó làm tăng quá trình sản xuất chất béo và thúc đẩy cơ thể phát triển. Đồng thời làm giảm mạnh Leptin - loại hormone “báo” no của cơ thể. Lượng Leptin thấp khiến bạn luôn cảm thấy thèm ăn ngay cả khi bụng đã no căng và hậu quả việc này là bạn có nhiều nguy cơ tăng cân.