Đừng để lỡ chuyến tàu

Tôi nghĩ, nếu chúng ta không hình dung ra, không chuẩn bị thật kỹ bằng chính nội lực của mình, bằng sự kết nối thông minh với toàn thế giới của mình, bằng những bước đi cụ thể và có thời hạn để nâng mình lên một tầm cao mới, thì “đoàn tàu 4.0” chưa chắc đã chịu dừng ở “ga VN”. Lúc bấy giờ, chắc chắn chúng ta sẽ bị bỏ lại sau.

Nếu nói cách mạng luôn là một hình thái cuồng nhiệt, đầy cảm xúc, thì cuộc Cách mạng 4.0 này, ngược lại, là cuộc cách mạng rất lạnh lùng, rất máy móc, rất thực dụng và chuẩn xác, không chấp nhận bất cứ sự “lệch pha” nào. Trong khi chúng ta lo lắng quá nhiều về những mặt tiêu cực mà cuộc cách mạng công nghiệp này mang lại, như nhiều ngành thâm dụng lao động như dệt may, da giày... sẽ thay đổi công nghệ sản xuất theo hướng tự động hóa, robot hóa, ảnh hưởng đến việc làm của hàng triệu lao động. Đó là chúng ta sẽ dư thừa lao động trình độ thấp, nhập khẩu công nghệ lạc hậu, mất an toàn, an ninh thông tin. Đó là các doanh nghiệp VN phần lớn là nhỏ và vừa, chưa đủ năng lực cạnh tranh, chưa sẵn sàng tiếp cận công nghệ mới... Có thể còn kể thêm nhiều mặt tiêu cực nữa, nhưng những mặt tích cực cơ bản của “Cách mạng 4.0”, những mặt tích cực làm nên chính cuộc cách mạng không thể đảo ngược này, thì ít được nhắc nhở đến. Mà đó mới là những mục tiêu để chúng ta phấn đấu đạt tới. Công nghiệp tự động hóa, công nghệ số hóa, trí tuệ nhân tạo, thành phố thông minh, nông nghiệp công nghệ cao cho ra sản phẩm an toàn, hiện thực hóa những bản đồ du lịch, “phủ sóng văn hóa” đậm màu sắc dân tộc nhờ công nghệ thông tin, thay đổi giáo dục cho phù hợp với xu hướng tất yếu của thế giới, bảo vệ môi trường một cách thực chất và hữu hiệu... Tất cả những gì mà Cách mạng 4.0 đưa lại, trước hết là làm cho chúng ta sống tích cực hơn, quý trọng thời gian hơn, quý trọng tốc độ tư duy hơn, và sống hữu ích hơn.