Theo tờ The Guardian, tỉ phú Yuri Milner, người tạo lập khối tài sản đồ sộ nhờ các vụ đầu tư vào Facebook, Twitter, Zynga và Groupon, đã thành lập giải thưởng nhằm công nhận các tiến bộ trong lĩnh vực vật lý cơ bản.
Số tiền 3 triệu USD của mỗi giải thưởng đã vượt xa giá trị của giải Nobel uy tín, vốn có giá 1,1 triệu USD vào năm ngoái.
Ông Milner đã ngay lập tức thông báo chín người trúng giải thưởng có tổng số tiền 27 triệu USD trong năm nay.
Chín người này sẽ thành lập một ủy ban nhằm chọn ra (những) người chiến thắng trong năm tới.
Không giống với giải Nobel, vốn được trao vào tháng 10, giải thưởng mới sẽ được trao vào quý đầu tiên của mỗi năm.
Trong cuộc phỏng vấn với tờ The Guardian, ông Milner nói giải thưởng nói trên dành cho “những trí tuệ vĩ đại nhất trong lĩnh vực vật lý cơ bản” và đặc biệt dành cho những tiến bộ mới đây.
|
Các nhà vật lý đạt giải trong năm nay Nima Arkani-Hamed, Viện Nghiên cứu cao cấp ở Princeton (Mỹ) Alan Guth, Học viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ) Alexei Kitaev, Viện Công nghệ California (Mỹ) Maxim Konstevich, Viện Nghiên cứu Khoa học Cao cấp (Pháp) Andrei Linde, Đại học Stanford (Mỹ) Juan Maldacena, Viện Nghiên cứu Cao cấp (Mỹ) Nathan Seiberg, Viện Nghiên cứu Cao cấp (Mỹ) Ashoke Sen, Viện Nghiên cứu Harish-Chandra (Ấn Độ) Edward Witten, Viện Nghiên cứu Cao cấp (Mỹ) |
Nhấn mạnh đến những thành tựu mới mẻ, ông Milner hy vọng sẽ giải thưởng sẽ giúp đỡ được các nhà vật lý vẫn còn tham gia hoạt động nghiên cứu và có khả năng đóng góp lớn cho tương lai.
Khi giải thưởng Nobel Vật lý được trao cho các nhà vật lý cơ bản, những người nhận giải thưởng ở vào cuối sự nghiệp hoặc xa hơn nữa bởi cần phải mất nhiều thập kỷ để các tiến bộ lý thuyết được chứng minh là đúng đắn trong các cuộc thí nghiệm.
Ví dụ, khám phá gần đây về một loại hạt giống hạt Higgs được Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân châu (CERN) công bố 48 năm sau khi loại hạt này lần đầu tiên được công bố bởi nhà khoa học Peter Higgs, người đang có hy vọng đoạt giải Nobel ở tuổi 83.
Tên của ông không có trong danh sách những người trúng giải của Milner vì nghiên cứu của ông được thực hiện cách đây quá lâu.
Theo Milner, giải thưởng mới không có ý định cạnh tranh với Nobel và khác biệt đáng kể. Giải thưởng có thể được dành cho những nhà nghiên cứu trẻ tuổi vì nó không đòi hỏi việc xác minh những đột phá lý thuyết.
Và không giống như giải Nobel vốn chỉ chia cho tối đa ba người, giải thưởng của Milner không đặt ra giới hạn về số lượng người.
Ngoài ra, bất kỳ ai cũng có thể đề cử người chiến thắng trên mạng và ủy ban trao giải sẽ bầu chọn công khai, trái với thủ tục bỏ phiếu kín và bí mật vốn quyết định các giải thưởng Nobel thường niên.
Cùng với giải thưởng chính, quỹ của Milner sẽ trao thêm hai giải thưởng khác. Giải thưởng thứ nhất là giải Chân trời mới (New Horizons) thường niên dành cho những nhà nghiên cứu trẻ tuổi có tiềm năng và một giải vật lý cơ bản đặc biệt có thể được trao vào bất kỳ thời điểm nào, bỏ qua tiến trình đề cử thông thường. Milner nói giải thưởng sau có thể công nhận các kết quả thí nghiệm rõ ràng và mang tính đột phá tức thì.
Ông Milner, 50 tuổi, đã rời Trường đại học Quốc gia Moscow vào năm 1985 với bằng vật lý lý thuyết cao cấp. Sau đó, ông bỏ ngang khóa học tiến sĩ tại Viện hàn lâm Khoa học Nga để theo học bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA) ở Trường Kinh doanh Wharton thuộc Đại học Pennsylvania (Mỹ).
Khi được khỏi liệu giải thưởng có ý định vượt mặt giải Nobel, ít nhất về lĩnh vực tiền bạc hay không, ông nói: “Những bộ óc giỏi nhất trong lĩnh vực vật lý cơ bản xứng đáng với mức độ thừa nhận đó”.
Sơn Duân
>> Tìm thấy bằng chứng về "hạt của Chúa"?
>> CERN công bố khám phá về "hạt của Chúa"
>> Nhà khoa học đoạt giải Nobel sẽ giảng tại VN
>> Nhiều người đoạt giải Nobel sẽ đến Việt Nam
>> “Cấu trúc tựa tinh thể” giật giải Nobel Hóa học
>> Nobel Vật lý 2011 cho nghiên cứu đột phá về tốc độ giãn nở vũ trụ
>> Nobel Y học cho các nhà “cách mạng” về hệ miễn dịch
>> Nobel Y học 2011 được chia cho ba người
>> Nobel Hòa bình 2010 gây tranh cãi
Bình luận (0)