Lễ trao giải Oscar lần thứ 93 diễn ra hôm 26.4 (giờ Việt Nam) chứng kiến chiến thắng ngoạn mục của nhà làm phim gốc Bắc Kinh Chloé Zhao. Bộ phim Nomadland giúp cô đem về giải Đạo diễn xuất sắc nhất, trở thành nữ đạo diễn gốc Á đầu tiên chạm tay vào tượng vàng danh giá. Tác phẩm cũng vượt qua nhiều đối thủ “sừng sỏ” để thắng giải Phim hay nhất.
Theo SCMP, mặc dù đây được xem là niềm tự hào của Trung Quốc nhưng thông tin về nhà làm phim tài năng tại Oscar 2021 đã bị kiểm duyệt gắt gao ở nước này. Trang báo tiết lộ không có bất cứ phương tiện truyền thông nào tại quốc gia tỉ dân phát trực tiếp về sự kiện cũng như đề cập đến chiến thắng của nữ đạo diễn 39 tuổi. Tờ Nhân dân Nhật báo và Tân Hoa Xã, cơ quan ngôn luận chính thức của Trung Quốc, cũng phớt lờ thông tin nổi bật trên. Trong khi đó, The New York Times tiết lộ phóng viên làm việc tại các hãng tin nhà nước đã nhận được chỉ thị từ nhiều tuần trước về việc không được đưa tin liên quan đến sự kiện nói trên. Thông tin được hai phóng viên ở Bắc Kinh tiết lộ với điều kiện ẩn danh vì tính nhạy cảm của vấn đề.
Tin tức về chiến thắng của nữ đạo diễn gốc Bắc Kinh không được các phương tiện truyền thông xứ Trung đưa tin đồng thời bị kiểm duyệt gắt gao trên mạng xã hội ẢNH: AFP/GETTY |
Trên mạng xã hội, cũng có rất ít cuộc thảo luận xoay quanh vấn đề này. Trên Douban, diễn đàn cộng đồng đồng thời là trang đánh giá phim nổi tiếng xứ Trung, không có chủ đề nào nói về Lễ trao giải Oscar lần thứ 93. Các blogger trên Weibo hay WeChat (hai nền tảng mạng xã hội được sử dụng nhiều nhất ở đất nước tỉ dân) nhận thấy các bài đăng của họ bị kiểm duyệt cực kỳ khắt khe.
Guda Baihua, một người có ảnh hưởng lớn trên Weibo với 13 triệu người hâm mộ, đã chia sẻ một video về bài phát biểu nhận giải của Chloé Zhao với tiêu đề mơ hồ: “Bài phát biểu tại Giải thưởng của Học viện” để trốn tránh các nhà kiểm duyệt. Tuy nhiên, chỉ hai giờ sau, video của anh đã bị gỡ xuống. Sau đó, người này cũng tiết lộ một bức ảnh chụp màn hình tin nhắn từ Weibo nói rằng video “không vượt qua các bài đánh giá của Weibo”.
Một blogger khác đã lập danh sách đầy đủ các phim đoạt giải Oscar năm nay, bao gồm cả Nomadland, nhưng không thể xem, chia sẻ hay bình luận về bài đăng. Các tìm kiếm trên nền tảng Weibo cũng bị kiểm duyệt. Khi nhập từ khóa “Giải Oscar lần thứ 93”, người dùng nhận được báo lỗi: “Theo luật, quy định và chính sách có liên quan, chủ đề không được tìm thấy”. Trên WeChat, một blogger điện ảnh Taotao đã "viết về điều gì đó trong suốt một buổi sáng nhưng nội dung không thể được xuất bản”, ám chỉ chủ đề được đề cập là Nomadland của nữ đạo diễn gốc Á. Chính vì điều bất thường này, nhiều dân mạng phải đổi tên phim, đề cập đến vấn đề bằng những từ ngữ gián tiếp, viết ngược để các bài viết liên quan có thể được đăng tải.
Buổi xem chung giải Oscar 2021 do các cựu sinh viên Đại học New York tổ chức ở Thượng Hải diễn ra không suôn sẻ vì gặp vấn đề với VPN ẢNH: REUTER |
Trong thời gian Oscar 2021 diễn ra, khoảng 30 người đã tập trung tại một quán bar nhỏ ở Thượng Hải từ sớm để ủng hộ Chloé Zhao và theo dõi diễn biến sự kiện trên YouTube. Tuy nhiên, buổi chiếu do các cựu sinh viên của Đại học New York tổ chức đã không thể bắt đầu đúng giờ. Kevin Ke, người tổ chức buổi xem tập thể này cho biết họ không thể kết nối được với VPN (phần mềm hỗ trợ vượt tường lửa) để theo dõi chương trình trực tiếp. Vị này cũng chia sẻ rằng tài khoản WeChat của mình đã bị khóa sau khi anh viết một bài đăng ca ngợi Zhao.
Động thái ngó lơ giải Oscar và “hắt hủi” chiến thắng của Chloé Zhao từ phía Trung Quốc hoàn toàn trái ngược với làn sóng ca ngợi nồng nhiệt mà cô nhận được khi thắng giải Quả cầu vàng vào hồi tháng 2 vừa qua. Tin tức này từng trở thành chủ đề được quan tâm nhiều nhất trên Weibo và vô vàn người Trung Quốc đã đăng bài chúc mừng nhà làm phim tài năng, bao gồm của Chương Tử Di. Trong khi đó, bà Tống Đan Đan - mẹ kế của cô đồng thời là một diễn viên nổi tiếng ở Trung Quốc, cảm thán rằng con gái trở thành huyền thoại của gia đình và truyền cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ trẻ Trung Quốc.
Chloé Zhao bị quê nhà quay lưng vì phát ngôn nhạy cảm trong quá khứ ẢNH: AFP |
Tuy nhiên, dân mạng xứ Trung cũng bắt đầu đặt câu hỏi rằng liệu Chloé Zhao có được coi là một công dân Trung Quốc hay không khi cô được đào tạo tại Anh, Mỹ và sống ở nước ngoài từ lâu. Sự săm soi của dư luận đất nước tỉ dân ngày một lớn, nhiều người phát hiện trong một cuộc phỏng vấn năm 2013, nhà làm phim gốc Trung từng mô tả về đất nước mà mình sinh ra là “một nơi có đầy rẫy những lời dối trá”. Phát ngôn này khiến nữ đạo diễn nhận vô số chỉ trích từ dân mạng Trung Quốc, nhiều người cho rằng cô đang “xúc phạm đất nước”.
Cũng từ đó, các thông tin về Chloé Zhao cũng như bộ phim Nomadland đã “bay màu” khỏi các nền tảng trực tuyến và gây ra cuộc tranh luận nảy lửa. Các nhà bình luận theo chủ nghĩa dân tộc nói rằng Zhao đã phản bội quốc gia, trong khi những người khác lại kêu gọi tách bạch việc làm phim khỏi vấn đề chính trị. Theo The New York Times, Hung Huang - một nhà văn ở Bắc Kinh, cho rằng việc tẩy chay bằng truyền thông có vẻ như chính là kết quả của sự căng thẳng đang ngày một leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc
Tháng trước, giải Oscar cũng bị phía Trung Quốc chỉ trích vì để Do Not Split, bộ phim xoay quanh các cuộc biểu tình ở Hồng Kông hồi năm 2019, xuất hiện trong đề cử Phim tài liệu ngắn hay nhất. Tờ Thời báo Hoàn cầu (Global Times) cho rằng bộ phim tài liệu này thiếu tính nghệ thuật và có những lập trường chính trị phiến diện. The New York Times cho biết không lâu sau đó, có thông tin các đài truyền hình ở Trung Quốc đại lục lẫn Hồng Kông lần đầu tiên quyết định không chiếu Lễ trao giải Oscar sau nhiều thập niên.
Bình luận (0)