Hiệu chỉnh cơ xương khớp trong điều trị thoát vị đĩa đệm

Lê Cầm
Lê Cầm
05/05/2023 12:08 GMT+7

Bệnh nhân L.Q.H (44 tuổi, ở TP.HCM) đau mỏi thắt lưng từ 7-8 năm nay, đi khám và được chẩn đoán thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống.

Anh H. đi khám và được chẩn đoán thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, đã điều trị ở nhiều nơi, bác sĩ có khuyên nên phẫu thuật nhưng anh chưa muốn can thiệp. Một năm trở lại đây anh H. thấy đau mỏi thắt lưng nhiều hơn, đứng ngồi trên 10 phút là không chịu được, cảm giác mất hết sức lực, ảnh hưởng đến công việc và các vấn đề sinh hoạt gia đình.

Bác sĩ Calvin Q Trịnh - Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng TP.HCM (Bệnh viện 1A) cho biết tại đơn vị Hiệu chỉnh cơ xương khớp của bệnh viện, qua thăm khám phát hiện bệnh nhân có thắt lưng thẳng, gối quá duỗi ở tư thế chụp nghiêng. Hông phải lệch ở tư thế squat một chân chụp trước sau. Các biên độ vận động của cột sống vẫn tốt bình thường. Các cơ vùng thắt lưng, khung chậu, sau đùi ở tình trạng căng cứng. Trên phim cộng hưởng từ, thấy thoát vị đĩa đệm từ L2 đến L5.

"Bệnh nhân có xem các clip tập trên mạng, tự tập theo tại phòng gym nhưng không đúng tư thế, làm căng cơ bụng quá mức gây mất cân bằng tương quan lực cơ với các cơ còn lại, góp phần làm khung chậu xoay ra sau, tác động lên đường cong sinh lý của cột sống", bác sĩ Calvin cho biết.

Bệnh nhân được dùng kỹ thuật hiệu chỉnh ức chế tăng co và kéo giãn cơ vùng cột sống, cơ mông lớn, cơ sau đùi, cơ thẳng bụng đều giảm căng cơ và giảm đau. Sau đó nắn chỉnh định hình cột sống và tập mạnh cơ thắt lưng chậu đùi để xoay khung chậu về phía trước. Cuối cùng phối hợp các động tác vận động để các cơ và nơ ron thần kinh vận động hoạt động nhịp nhàng hiệu quả cùng nhau, trong trạng thái mới.

Hiệu chỉnh cơ xương khớp trong điều trị thoát vị đĩa đệm - Ảnh 1.

Một bệnh nhân đang tập luyện tại Bệnh viện 1A

LÊ CẦM

Sau 3 buổi điều trị bệnh nhân cảm nhận khác hoàn toàn so với thời gian điều trị kéo dài trước đó, hết đau mỏi lưng, hết cảm giác khó chịu, có năng lượng và lại tiếp tục công việc và sinh hoạt cuộc sống hằng ngày.

Tương tự, bệnh nhân V.T.H (54 tuổi) 2 năm trước, đau thắt lưng, lan xuống mông đùi 2 bên, đi khám cột sống và được chẩn đoán trượt đốt sống và được chỉ định mổ. Nhưng bệnh nhân không muốn phẫu thuật.

Hơn tháng nay, bệnh nhân đau nhiều, được người quen đến khám. Bác sĩ Calvin cho biết, bệnh nhân bị trượt đốt sống L3 sang phải, viên dính đốt sống L3-L4 không thấy bờ đốt sống, xẹp đĩa đệm L3-L4, cong vẹo cột sống thắt lưng, mật độ xương loãng.

Bệnh nhân được điều trị giãn vùng cơ thắt lưng, dùng kỹ thuật ức chế tăng co kéo đốt sống L3 sang phải. Tăng cường sức mạnh nhóm cơ thắt lưng chậu đùi để chỉnh đường cong sinh lý cột sống, đồng thời giãn cơ vùng chậu giảm áp cho cột sống và dây thần kinh tọa. Sau khi được tập 4-5 hôm, bệnh nhân thấy đỡ đau hẳn, hết tê và các cơ vùng thắt lưng, chậu, đùi không còn căng cứng, đi lại sinh hoạt nhẹ hơn. Sau 7 buổi tập, trên phim X-quang thấy đốt sống L3-L4 gần như hết viêm dính, thấy bờ đốt sống rõ.

Bác sĩ Calvin Q Trịnh cho biết, đĩa đệm là cấu trúc nằm giữa các đốt sống có dạng đĩa, xung quanh là lớp vỏ. Đĩa đệm có tác dụng chịu áp lực do cột sống đè lên, tạo sự mềm dẻo cho cột sống. Thoát vị đĩa đệm là tình trạng nhân nhầy của đĩa thoát khỏi cấu trúc vỏ đĩa, xuyên qua dây chằng chèn ép vào các rễ thần kinh gây tê bì, đau nhức. Tình trạng này có thể xảy ra bất kỳ khu vực nào của cột sống, nhưng thắt lưng là nơi phổ biến nhất. Bản chất của thoát vị đĩa đệm là do sự gia tăng áp lực giữa 2 đốt sống, giống như ta đè lên quả bóng, nó sẽ phình ra, lồi ra hoặc thậm chí bị vỡ. Một số nguyên nhân ít gặp hơn như là chấn thương vỡ đĩa đệm, lão hóa hay do di truyền.

Thoát vị đĩa đệm nếu không được điều trị sớm sẽ để lại những biến chứng nặng nề. Khi nhân nhầy chèn ép tủy sống, chèn ép rễ thần kinh, làm hẹp khoang sống sẽ khiến bệnh nhân có nguy cơ bị liệt nửa người hoặc bại liệt cả người. Hội chứng đuôi ngựa, rối loạn cơ vòng: rễ thần kinh vùng thắt lưng bị chèn ép, khiến việc tiểu tiện, đại tiện không kiểm soát. Không vận động lâu ngày sẽ khiến cơ trở nên suy yếu, bị teo, các chi teo nhanh chóng, chân tay bé lại, khả năng đi lại, vận động giảm sút.

Hiệu chỉnh cơ xương khớp bằng bài tập

Theo bác sĩ Calvin, trong quá trình thăm khám lâm sàng với các tư thế khám chuyên biệt tư thế tĩnh và dịch chuyển theo nhiều tư thế khác nhau, bác sĩ sẽ kiểm tra mức độ căng cứng của vùng lưng, sự mất cân bằng các cơ cạnh sống, cơ quanh thân gồm các cơ vùng lưng, ngực, bụng, và phức hợp thắt lưng chậu hông để đánh giá các tình trạng co kéo cơ và lệch vẹo thể hiện và ghi nhận hình ảnh trên lâm sàng. Kết hợp kiểm tra biên độ vận động của cột sống theo các phương khác nhau, kể cả test thần kinh. Trong đa số các trường hợp, hình ảnh lệch vẹo trên lâm sàng kết hợp với khai thác tiền sử đủ để kết luận bệnh. Nếu cần để xác định rõ vùng nào bị tổn thương, bác sĩ có thể thực hiện thêm một số xét nghiệm...

Dùng nhiệt trị liệu lạnh hoặc nóng, laser hay từ trường siêu dẫn nếu bệnh nhân có cơn đau cấp. Sau đó tùy vị trí đau, mất đường cong sinh lý cột sống hay lệch vẹo mà bắt đầu quy trình hiệu chỉnh cơ xương khớp dựa trên các hình ảnh lệch vẹo khám lâm sàng trước đó, trước tiên tiến hành các kỹ thuật chuyên biệt ức chế các nhóm cơ tăng co kéo sau cổ, trước ngực, bụng, thắt lưng-xương chậu-xương đùi… ngăn sự tăng co và sau đó kéo dãn chúng ra giảm bớt sự co kéo, mỏi cơ.

Xác định tăng kích hoạt và các bài tập sức mạnh nhóm cơ đối kháng hay nhóm đang bị tăng kéo dãn, giảm bớt sự căng cơ và kéo cột sống và khung chậu về hướng mong muốn để tái lập vị trí chỉn chu của các khớp đốt sống, đường cong sinh lý và khung chậu. Khi đường cong được tái lập, lực nén giữa các đốt sống giảm, làm cho các thoát vị rút về và hồi phục (trường hợp chưa vỡ bao xơ) hoặc không tiến triển nặng thêm, giúp giảm đau, hết đau và các triệu chứng chèn ép.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.