Hộ kinh doanh có được khấu trừ các chi phí bốc vác, thuê chở hàng...?

Không đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp sẽ không được khấu trừ

Cụ thể, theo dự thảo, các chi phí được trừ bao gồm các khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động kinh doanh, có đủ hóa đơn chứng từ hợp pháp và thanh toán không dùng tiền mặt đối với các khoản thanh toán từng lần từ 5 triệu đồng trở lên.

Các khoản chi mà hộ, cá nhân kinh doanh không được trừ khi xác định thu nhập tính thuế thu nhập cá nhân như: Khoản chi không liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh; các khoản chi không có đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp.

Ngoài ra, khoản tiền lương, tiền công và các khoản chi có tính chất tiền lương của cá nhân kinh doanh, nhóm cá nhân kinh doanh, các thành viên trong hộ gia đình; khoản tiền lương, tiền công và các khoản chi có tính chất tiền lương đã hạch toán nhưng thực tế không chi trả hoặc không có chứng từ thanh toán.

Phần chi khấu hao tài sản cố định vượt mức quy định hoặc khấu hao đối với tài sản không sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Các khoản chi phạt vi phạm hành chính, phạt vi phạm hợp đồng, tiền bồi thường do lỗi của hộ hay cá nhân kinh doanh.

ẢNH: LAM NGHI

Các khoản chi phí phục vụ nhu cầu cá nhân, gia đình. Cá nhân kinh doanh có trách nhiệm hạch toán riêng chi phí phục vụ hoạt động kinh doanh và chi phí phục vụ nhu cầu cá nhân, gia đình.

Trường hợp hộ/cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trên 500 triệu đồng đến 3 tỉ đồng nếu lựa chọn phương pháp nộp thuế trên thu nhập mà có những khoản chi phí không đủ điều kiện được trừ theo quy định thì không được tính vào chi phí được trừ; khi đó được chuyển sang phương pháp nộp thuế theo thuế suất nhân với doanh thu tính thuế.

Như vậy, Bộ Tài chính đề xuất không chấp nhận mọi khoản chi phí không có chứng từ hợp pháp.

Nên xem xét những biên nhận hợp lệ

Trước đó, nhiều hộ sản xuất kinh doanh thuộc nhóm 3 (doanh thu từ 3 tỉ đồng/năm trở lên, thuế thu nhập cá nhân 17% trên lợi nhuận sau khi đã khấu trừ các chi phí hợp lệ) kiến nghị nên chấp nhận một số biên nhận thanh toán phí dịch vụ thay vì quy định cứng chỉ hóa đơn hợp lệ. Những khoản chi được hộ kinh doanh mua/thuê từ chợ dân sinh, mua từ hộ sản xuất nhỏ tại nhà, từ người dân... có lưu lại dữ liệu cá nhân bên bán, có biên nhận, thông tin chuyển khoản...

Chẳng hạn, kiến nghị của nhiều hộ kinh doanh khu vực TP.HCM đối với cơ quan thuế là chấp nhận các giấy tờ biên nhận của bác xe ôm nhận chở hàng thuê từ cơ sở ra chợ, biên nhận tiền công mang vác hàng hóa, biên nhận tiền công gia công tại nhà của các chị em phụ nữ như kết cườm, thêu tay, đơm khuy nút, cắt chỉ...

ẢNH: LAM NGHI

Về vấn đề này, chuyên gia kinh tế, GS-TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh (Đại học Kinh tế TP.HCM), cũng có quan điểm quá trình thực thi pháp luật về thuế sẽ được lắng nghe từ nhiều phía để điều chỉnh và quan trọng là phù hợp thực tế. Hiện tại, mô hình kinh tế nhỏ lẻ, chỉ kiếm sống qua ngày tại Việt Nam còn cao. Thành phần lao động giá nhân công thấp như xe ôm, gia công nhỏ lẻ tại nhà... có thể chấp nhận những biên nhận từ phía cung cấp hàng hóa, dịch vụ. 

GS Vinh nhấn mạnh: "Chúng ta quản lý thuế tránh thất thoát nhưng không thể ngồi đếm từng bác xe ôm, anh nông dân bán ký chanh, bó lá chuối để buộc hộ kinh doanh xuất hóa đơn bán hàng được. Không có hóa đơn đầu vào, nhưng những biên nhận với dữ liệu tin cậy, nên coi là giấy tờ hợp lệ về nguồn gốc hàng hóa cũng như khấu trừ chi phí khi đóng thuế".