Hỗn loạn sử dụng thuốc tây: Mua thuốc không cần kê đơn

Thuốc Medrol 4mg là loại thuốc khi mua cần đơn thuốc, nhưng PV mua rất dễ dàng tại tiệm thuốc T. (đường Ông Ích Khiêm, Đà Nẵng) - Ảnh: Diệu Hiền

Cùng với việc ghi nhận thực tế mua thuốc theo kiểu “tự chẩn bệnh, tự kê toa” của người dân, chúng tôi cũng chuẩn bị mẫu giấy ghi khá nhiều loại thuốc trong danh mục thuốc buộc phải có đơn thuốc của bác sĩ để mua. Điều vô cùng kinh ngạc là trong khi tôi khá e dè để đưa ra những tên thuốc ghi tay vội trên giấy trắng, thì hầu hết các hiệu thuốc tây lớn nhỏ mà tôi đến nằm trên các trục đường Ông Ích Khiêm, Hùng Vương, Trần Cao Vân, Lý Thái Tổ, Trưng Nữ Vương (TP.Đà Nẵng)... đều vô cùng dễ dãi trong việc bán thuốc dù tôi không có đơn thuốc của bác sĩ.

Tại tiêm thuốc Đ. trên đường Ông Ích Khiêm, khi tôi đề nghị bán thuốc Ventolin-thuốc điều trị hen phế quản, thì người bán lập tức đáp ứng dù đây là loại thuốc phải có đơn của bác sĩ. Tại tiệm thuốc khá nổi tiếng của Đà Nẵng nằm trên đường Trần Cao Vân, tiệm thuốc T., khi hỏi mua thuốc Betaloc zok 25mg (thuốc điều trị tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, điều trị duy trì sau nhồi máu cơ tim, hồi hộp do bệnh tim chức năng, cường giáp...), thì một trong những nhân viên bán thuốc bước đến dãy kệ có ghi thuốc kê đơn tìm thuốc và hỏi tôi mua bao nhiêu viên. Tôi hỏi có bán lẻ không thì nhân viên này trả lời: “Chị mua bao nhiêu cũng được, 1 hộp, 1 vỉ, hoặc 1 viên!”. Và sau đó bán cho tôi 2 viên với giá 10.500 đồng, không hề đả động đến đơn bác sĩ. Nhưng khi tôi thanh toán tiền, thì có hỏi tên, tôi hỏi để làm gì thì nhân viên này bảo: “Ghi cho có thôi!”. Tôi trả lời một cái tên đại khái, nhân viên ghi vào máy, và tôi nhận thuốc ra về. Tại các cửa hàng thuốc tây khác, tôi cũng hỏi và mua được các loại thuốc Medrol 4mg (điều trị dự phòng tái phát loét dạ dày, dị ứng, nhãn khoa, tiêu hóa, hô hấp...); Nexium 40mg (điều trị loét dạ dày, loét tá tràng...)... đều là những loại thuốc được quy định phải có đơn bác sĩ mới được bán. Đáng nói là chúng tôi không hề nhận được bất cứ khuyến cáo nào của nhân viên về việc phải có đơn thuốc bác sĩ mới bán!

Bán thuốc theo... kinh tế thị trường

Trả lời PV Thanh Niên về việc vì sao phải có quy định về thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn, bác sĩ Nguyễn Tấn Hải, Phó giám đốc Sở Y tế TP.Đà Nẵng cho rằng, thuốc mua trực tiếp không cần đơn của bác sĩ là những loại thuốc có độc tính thấp, trong quá trình bảo quản và khi vào cơ thể người không tạo ra các sản phẩm phân hủy có độc tính, không có những tác dụng có hại nghiêm trọng. Một chủ tiệm thuốc tây xin giấu tên chia sẻ, dù biết việc bán thuốc theo yêu cầu của người mua quá dễ dàng là điều không phải bất cứ hiệu thuốc tây nào cũng mong muốn. Nhưng, trên thực tế, hiện nay hầu hết các cửa hàng thuốc tây đều không tuân thủ nguyên tắc bán thuốc phải có đơn bác sĩ theo quy định của Bộ Y tế. “Nếu người ta đến mua mình có mà không bán, yêu cầu phải có đơn thuộc của bác sĩ thì người ta đi mua chỗ khác. Lần sau mua thuốc gì người ta cũng không đến mình, vậy vô hình trung mình đẩy khách hàng đi. Trong khi buôn bán thuốc tây cũng theo kinh tế thị trường, phải cạnh tranh mới có lời, mới tiếp tục duy trì được!”, chủ tiệm thuốc tây này chia sẻ. Và người này cũng khẳng định, nếu tất cả các tiệm thuốc tây đều thực hiện nghiêm ngặt quy định của Bộ Y tế, thì anh là một trong những người sẽ tuân thủ chặt chẽ nhất.

Theo quyết định số 1517/BYT-KCB của Bộ Y tế về việc “Hướng dẫn thực hiện quy chế kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú” thì có 30 loại thuốc trong danh mục thuốc kê đơn gồm: thuốc gây nghiện; thuốc hướng tâm thần và tiền chất dùng làm thuốc; thuốc gây mê; thuốc giảm đau, chống viêm không steroid trừ acetylsalicylid acid (Arpirin và Paracetamol); thuốc điều trị bệnh gút; thuốc cấp cứu và chống độc; thuốc điều trị giun chỉ, sán lá; kháng sinh; điều trị vi rút; điều trị nấm; điều trị lao; điều trị sốt rét; điều trị đau nửa đầu; điều trị ung thư và tác động vào hệ thống miễn dịch; điều trị pakinson; thuốc tác động quá trình đông máu; máu, chế phẩm máu, dung dịch cao phân tử; nhóm thuốc tim mạch; thuốc dùng cho chẩn đoán; thuốc lợi tiểu; thuốc chống loét dạ dày; hoc mon và nội tiết tố; huyết thanh và glubolin miễn dịch; thuốc giãn cơ và tăng trương lực cơ; làm co, giãn đồng tử và giảm nhãn áp; thuốc thúc đẻ, cầm máu sau đẻ và chống đẻ non; điều trị hen; sinh phẩm chữa bệnh; thuốc điều trị rối loạn cương; dung dịch truyền tĩnh mạch.