Cũng dựa trên nền tảng đó, triết lý cà phê đề ra nguyên tắc chỉ đạo: đất, nước, người, và nghề.
Đất là yếu tố cơ bản để định vị. Cà phê được định vị ở vùng đất đỏ bazan, trải qua nắng gió, mưa lũ để trở thành thứ bồi dưỡng tuyệt hảo. Vùng đất thích hợp nhất với cây cà phê là có độ cao từ khoảng 500 đến 2.000 m trên mực nước biển.
 |
Ở Việt Nam, thích hợp nhất với cà phê là cao nguyên Trung phần thuộc rặng Trường Sơn vì có đủ nắng mặt trời quanh năm, sương mù mỗi đêm, và mưa với lượng đầy đủ 6 tháng mỗi năm.
Nước là yếu tố vần xoay, chu chuyển từ suối, sông, biển, thành hơi rồi mây, mưa, mù sương, và quay trở lại lòng đất để làm cuộc tuần hoàn khác. Vậy nên, nếu đất là tĩnh, thì nước là yếu tố động của đời sống. Bảo tồn và ứng xử với đất và nước một cách sáng suốt, đàng hoàng chính là để duy trì môi trường sinh thái có đất, nước, cây cà phê và những người sống cùng loại cây này.
Ngày nay, người ta đã thấy được sự lỗi thời, sai trái, thiển cận của triết lý độc tôn, coi con người là chúa tể của vạn vật và có quyền làm bá chủ, tùy tiện khai thác các nguồn tài nguyên cho đến khô kiệt. Đường lối khai thác thiên nhiên tàn khốc lên đến tột đỉnh trong các thế kỷ 19, 20 và đã khiến cõi tự nhiên khắp toàn cầu tan hoang và gây ra hậu quả cho con người ở mọi xã hội. Kể từ thập niên 1970, con người mới tổng kết được những mặt tích cực và tiêu cực của mấy thế kỷ công nghiệp hóa đó.
Trong các tài nguyên của trái đất là mái ấm của loài người này thì con người là quan trọng nhất. Cho nên yếu tố Người phải được đặt làm đầu.
Cà phê là thứ thức uống khai mở những nguồn năng sáng tạo là phẩm chất đặc thù và đáng giá của con người. Cuộc cách mạng lớn lao về công nghệ thông tin mở ra những kích thước vô biên cũng chính là thành quả của sáng tạo trong khoa học và công nghệ mang lại phúc lợi cho mọi người. Đề cao sáng tạo có trách nhiệm chính là đề cao yếu tố người trong công nghệ thông tin, kinh tế bền vững, và văn minh nhân bản.
Nghề là thành tố thứ tư trong triết lý về cà phê Việt Nam. Người xưa nói: “Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh” tức là làm một nghề giỏi thì bản thân một đời vinh quang. Nghề hoặc nghệ tức là tài khéo. Chữ Nghệ trong chữ Nho viết bằng hai nét chéo, giống hình như chữ X, đó là chỉ ra rằng hai bàn tay ta có thể giỏi giang khéo léo về mọi chuyện. Nghệ nhân là gốc của nghệ sĩ và nghệ thuật cùng chia sẻ với khoa học và công nghệ sự khám phá mới của sáng tạo và kết nối.
Mỗi người trong bổn phận và trách nhiệm làm người đều phải đóng góp cho xã hội cũng như thực hiện tự thân qua một con đường phù hợp nhất với mình. Đó là tài nghề cũng là sự nghiệp và giá trị của cá nhân trong tập thể.
Khi uống cà phê, chúng ta thâm nhập triết lý này, biết ơn và xử sự đúng cách với đất, nước, người, và nghề là mỗi cá nhân hóa hai trong tiết điệu của đất trời và chung sống với mọi người trong cà phê thân ái. (Còn tiếp)
Bình Nguyên
>> Bạn hiểu gì về cà phê ? - Các xu hướng quán mới ở Việt Nam
>> Quán cà phê Việt Nam thời bao cấp (1954 - 1986)
>> “Dáng dấp” cà phê ngoại ở Việt Nam
>> Bạn hiểu gì về cà phê? - Quán cà phê Việt Nam thời trước 1945
>> Việt Nam - cường quốc số 1 về xuất khẩu cà phê
>> Robusta - linh hồn cà phê Việt Nam
Bình luận (0)