Hiện một số địa phương đã và đang nghiên cứu ban hành các rào cản kỹ thuật ngăn cản, hạn chế người dân đến làm ăn, du lịch hoặc về quê. TP.Thanh Hóa mới đây đã gửi thư ngỏ vận động người dân đang làm ăn ở tỉnh, thành khác hạn chế về quê ăn Tết. Lý do là các địa phương sợ người F0 vô tình về quê, làm bùng phát dịch ở quê nhà.
 |
Ông Bùi Sỹ Lợi là Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội các khóa XII, XIII và XIV |
Minh Nhật |
Dịch đang có nguy cơ bùng phát ở diện rộng. Câu hỏi đặt ra là phải chăng thời gian qua nhiều địa phương đã buông lỏng kiểm soát? Hay tại Bộ Y tế chưa kịp thời điều chỉnh các giải pháp phòng, chống, kiểm soát dịch phù hợp với tình hình mới? Thanh Niên đã trao đổi với TS Bùi Sỹ Lợi, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội.
* Thưa ông, nhiều người đang quan ngại đợt bùng phát dịch này, đặc biệt là khi biến chủng Omicron đã xuất hiện tại nước ta, sẽ khiến người dân mất Tết khi ai phải ở yên nhà đó. Ông nghĩ sao về vấn đề này?
- Ông Bùi Sỹ Lợi: Lo ngại ấy là có cơ sở nếu cứ dựa vào số lượng người dương tính tăng nhanh như hiện nay và chưa có các giải pháp hữu hiệu, khoa học phù hợp với diễn biến thực tế. Chính quyền một số đia phương như TP.Thanh Hóa đã gửi thư ngỏ vận động người dân không nên về quê dịp trước, trong và sau Tết vì lo ngại F0 tiếp tục tăng cao. Nhiều địa phương lo ngại người dân sẽ mang F0 về địa phương mình.
Thực ra, về vấn đề này, nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo và kiến nghị các biện pháp phòng, chống và kiểm soát dịch nên tôi không nhắc lại ở đây. Bộ Y tế và chính quyền địa phương cần tiếp thu, nghiên cứu, kể cả kinh nghiệm, bài học ở nước ngoài, để điều chỉnh kịp thời nhằm thực hiện thắng lợi chủ trương rất đúng đắn là thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch Covid 19.
* Gần đây, nhiều chuyên gia đã đưa ra kiến nghị xét nghiệm nhanh đối với các đoàn khách du lịch, khách đi tàu hỏa, xe khách, tàu bay nội địa. Ý kiến của ông?
- Mặc dù Việt Nam chuyển sang giai đoạn bình thường mới nhưng để bảo đảm an toàn chung, vẫn cần tiêm vaccine, xét nghiệm, hạn chế đi lại và tuân thủ 5K. Nhiều nước trên thế giới yêu cầu xét nghiệm khi tham gia các hoạt động đông người như hội họp, vào sân vận động, rạp hát, đi tàu điện, tàu bay… Việc này để tránh làm lây lan dịch dù họ đã tiêm 2 mũi vaccine.
Đặc biệt, hiện nay Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và các nước phát triển chưa có dữ liệu đầy đủ về Omicron, trong khi biến chủng này đã xuất hiện ở nước ta. Những ngày qua, số ca lây nhiễm tăng mạnh ở nhiều địa phương trong cả nước. Chúng ta đang bước vào "mùa di cư", người dân ồ ạt trở về quê sum họp, đón Tết bên gia đình, họ hàng. Thử tưởng tượng nếu không xét nghiệm, không biết mình đã dương tính thì những người cùng di chuyển sẽ có nguy cơ bị lây nhiễm và đương nhiên là mang F0 về nhà.
Đặc trưng của gia đình Việt Nam, đặc biệt là ở nông thôn, hộ gia đình gồm nhiều thế hệ ông bà, con, cháu. F0 lây nhiễm cho gia đình thì không chỉ khiến cả gia đình họ tộc buộc phải cách ly mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của những người cao tuổi, người có bệnh nền. Khi ấy, cả nhà, có khi cả họ bị dịch bệnh, mất Tết. Về sum họp không ai muốn là "thủ phạm" gieo F0, mang phiền toái, thiệt hại, tốn kém cho gia đình, hàng xóm, quê hương.
* Nhưng mức giá xét nghiệm nhiều nơi khác nhau, có nơi lợi dụng việc xét nghiệm để chặt chém?...
- Bên cạnh việc chấn chỉnh tình trạng buông lỏng kiểm soát dịch, chấn chỉnh tâm lý buông xuôi kiểu "rồi thì mình cũng bị nhiễm, không chết đâu mà sợ", từ đó thực hiện 5K, xét nghiệm chỉ để đối phó, chỉ xét nghiệm khi bị bắt buộc… thì cần tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm phòng, chống dịch. Đồng thời, xã hội hóa công tác xét nghiệm, cho nhập khẩu các loại kít xét nghiệm tân tiến với chi phí thấp, như xét nghiệm bằng nước bọt… Quan trọng hơn là tổ chức xét nghiệm thật khoa học, hiệu quả. Ví như đoàn gia đình, cơ quan mà các thành viên thường xuyên làm việc, tiếp xúc thì chỉ cần xét nghiệm đại diện 1 người.
 |
Test Covid-19 được thực hiện tại chỗ cho khách bay quốc tế ở sân bay Nội Bài |
Minh Nhật |
Trước đây, người dân sợ xét nghiệm vì giá cao và ngoáy mũi gây đau, nay giá xét nghiệm nhanh phổ biến chỉ từ 60.000 đến 109.000 đồng, nhân viên xét nghiệm cần chỉ dẫn tận tình, ví như nếu phải "ngoáy mũi" thì nhắc thả lỏng người, tránh gồng người lên càng gồng càng đau… Việc đó tuy nhỏ nhưng thực ra là thái độ phục vụ của ngành y, không thể coi nhẹ.
Nhân đây tôi cũng đề nghị điều tra nhanh, xử lý nghiêm vụ kít xét nghiệm Việt Á, đặc biệt là những người vi phạm làm việc tại cơ quan quản lý nhà nước. Trong bối cảnh toàn Đảng, toàn dân đang chắt chiu từng đồng để phục vụ công tác phòng chống dịch, người dân sẵn sàng hạn chế những quyền căn bản của mình và góp tiền, góp sức chung tay chống dịch mà có những cán bộ, công chức này vô cảm, tư lợi thì cần áp dụng tình tiết tăng nặng khi xử lý.
Kit xét nghiệm là công cụ đặc hiệu trong việc phòng, chống và điều trị Covid 19. Vấn đề đặt ra là cần sử dụng công cụ này hiệu quả, khoa học, giảm thiểu việc gây phiền toái và thiệt hại cho người dân.
Trở lại vấn đề đi lại trên các phương tiện công cộng đường dài, theo tôi, Bộ Y tế cần quy định, hướng dẫn để khách xét nghiệm Covid-19. Quan trọng là Bộ Y tế cần sớm triển khai việc này để các địa phương yên tâm đón dân về ăn Tết, và những người trở về cũng yên tâm vì đã xét nghiệm, không mang F0 về quê nhà…
Cùng với đó, nhân viên nhà xe, tiếp viên hàng không cần thường xuyên nhắc nhở khách thực hiện nghiêm 5K để góp phần kiểm soát tốt dịch bệnh, nhân dân ta được đón Tết vui vẻ, khỏe mạnh.
Xin cảm ơn ông!
Bối cảnh dịch diễn biến phức tạp hiện nay việc chọn biện pháp tối ưu để vừa kiểm soát được dịch, vừa an toàn tuyệt đối, linh hoạt bảo đảm hoạt động đi lại, sản xuất kinh doanh là rất khó. Bộ Y tế cần lựa chọn, ban hành, hướng dẫn quy định, quy trình xét nghiệm khách bay nội địa tối ưu để bảo đảm an toàn tuyệt đối, nhất là vào dịp Tết nguyên đán nhiều người đi lại. (Ông Bùi Sỹ Lợi)
Bình luận (0)