Làm mẹ từ tuổi 15

Chúng tôi đến nhà Thao Thị Lau ở bản Chim (xã Nhi Sơn, H.Mường Lát, Thanh Hóa) khi ánh tà dương đỏ rực từ từ rơi xuống sườn tây của dãy Pù Nhi cao vút. Mới 20 tuổi mà Lau đã có hai mặt con, đứa lớn 5 tuổi, đứa bé mới lên 3. Lau xinh xắn nhưng ánh mắt thì thật buồn. Lau nói chuyện bằng thứ tiếng Kinh bập bõm, may nhờ sự hỗ trợ của Trưởng Ban dân số xã Nhi Sơn Sung Văn Tho, chúng tôi mới “thủng” được câu chuyện về Lau.

5 năm trước, Lau bị bắt về làm vợ người ta vào một đêm đông cuối mùa thu hoạch. Ngày ấy, Lau mới 14 tuổi. Lau cùng với đám con gái trong bản mặc những bộ váy áo đẹp nhất đi chơi Tết. Tối ấy, sau vài bát rượu ngô chếnh choáng, bước chân của Lau như đi trên mây. Khi rời nhà bạn, bất ngờ từ trong lùm cây ven đường, một chàng trai nhảy ra chụp lấy cổ tay Lau kéo đi. Nỗi sợ thoáng qua, Lau nhận ra người kéo mình là Lâu A Dế. Dế hiền lành, ham việc và cũng chỉ hơn Lau 2 tuổi.

Không khó để bắt gặp những bà mẹ tuổi vị thành niên ở các bản người Mông  - Ảnh: Ngọc Minh

Biết mình đang bị bắt về làm vợ, Lau muốn cưỡng lại quá, vì còn muốn học cái chữ để sau này được vượt qua cổng Trời, xuống miền xuôi học làm cô giáo về dạy bọn trẻ con trong bản, nhưng bước chân Lau sao lại cứ líu ríu chạy theo về nhà Dế. Thấy con trai bắt được cô vợ xinh đẹp, nết na nhất bản, bố mẹ Dế mừng lắm. Họ dọn giường chiếu cho đôi trẻ, rồi thức trắng đêm mổ heo, giết gà chuẩn bị cúng ma nhà. Tờ mờ sáng hôm sau, khi Lau còn chưa thức giấc, Lâu A Dế đã mang lễ vật là một con gà với chai rượu trắng sang nhà Lau báo cho bố mẹ Lau biết, đêm qua con gái họ đã bị Dế bắt về làm vợ…

Hơi men đã tan, Lau nhận ra mình đã trở thành vợ Dế. Lau biết từ đây Lau mãi mãi là vợ của Dế, là con ma của nhà Dế. Lau hoang mang lắm, nhưng phong tục của người Mông là vậy. Lau đã chịu qua đêm ở nhà Dế, cũng đồng nghĩa với việc đã chấp nhận Dế làm chồng. Giờ mà Lau bỏ về nhà sẽ bị gia đình Dế bắt vạ đến khánh kiệt mất thôi… Nuốt hai hàng nước mắt, Lau lầm lũi xuống bếp, phụ giúp mẹ Dế làm cơm rượu mời họ hàng. Cũng từ đây, nụ cười hồn nhiên của Lau đã tắt.

Ngày sinh đứa con đầu lòng khi mới 15, Lau khóc như mưa vì đau đớn. Chẳng biết làm gì, Dế chạy vội về nhà lôi chai rượu ngô ra tu cho đến say mềm vì… thương vợ. Đứa con đầu lòng bé quá, chỉ nặng 1,5 kg, khiến việc nuôi con vô cùng vất vả... Đến năm 17 tuổi, Lau đã kịp đẻ cho nhà chồng 2 mặt con. Rồi vợ chồng Lau được cho ra ở riêng, Lau chỉ biết ngày ngày lầm lụi cắm mặt vào vạt nương, vào xó bếp, nhếch nhác một nách 2 đứa con thơ dại…

Theo số liệu của Trung tâm dân số kế hoạch hóa gia đình H.Mường Lát, bình quân hằng năm trên địa bàn Mường Lát xảy ra hàng trăm vụ tảo hôn. Chỉ tính riêng trong năm 2014, toàn huyện có gần 300 trường hợp, chủ yếu là người Mông. Tục bắt vợ trong dịp tết cuối mùa thu hoạch hằng năm của người Mông đang là trở ngại lớn trong việc chấm dứt nạn tảo hôn nơi biên viễn xứ Thanh.