Khoảng 5 - 10 năm trở lại đây, trang bị màn hình cảm ứng cỡ lớn tích hợp nhiều chức năng đang trở thành xu hướng thịnh hành trên các mẫu ô tô đời mới. Màn hình lớn giống như máy tính bảng đã và đang âm thầm đẩy các nút bấm vật lý, núm xoay truyền thống ra rìa, thậm chí loại bỏ hoàn toàn chúng trên nhiều mẫu mã ô tô. Nhiều nhà sản xuất ô tô hiện nay còn xem màn hình cảm ứng cỡ lớn là trang bị có thể tạo lợi thế cạnh tranh, hấp dẫn khách hàng.
Vẻ hào nhoáng bên ngoài cùng với việc tích hợp nhiều công nghệ kết nối hiện đại dường như đã khỏa lấp đi mặt trái của màn hình cảm ứng cỡ lớn trên các mẫu ô tô mới. Một nghiên cứu do Đại học Washington (UW) và Viện Nghiên cứu Toyota thực hiện mới đây cho thấy màn hình cảm ứng cỡ là một trong những trang bị nguy hiểm, gây mất an toàn nhất trên ô tô đời mới. Nó có thể gây mất tập trung và nguy hiểm khi sử dụng trong lúc đang lái xe.

Trang bị màn hình cảm ứng cỡ lớn tích hợp nhiều chức năng đang trở thành xu hướng thịnh hành trên các mẫu ô tô đời mới
Ảnh: B.H
Nghiên cứu có tiêu đề "Màn hình cảm ứng: Định lượng tác động gây mất tập trung lên người lái xe" đã được công bố trong kỷ yếu của Hội nghị chuyên đề thường niên lần thứ 38 của ACM về Phần mềm, Công nghệ giao diện với người dùng diễn ra hồi tháng 9.2025.
Khoảng 16 người tham gia được đặt trong một thiết bị mô phỏng tình huống lái xe và được các nhà nghiên cứu theo dõi chuyển động mắt, tay, sự giãn nở đồng tử và độ dẫn điện của da. Các tài xế được yêu cầu tương tác với màn hình cảm ứng trên xe đồng thời hoàn thành các nhiệm vụ dựa trên trí nhớ để đo lường mức độ hoạt động của não bộ. Kích thước đồng tử và phản ứng điện da cung cấp các dữ liệu quan trọng về mức độ hoạt động của não.
Khi các tài xế được yêu cầu thực hiện các thao tác thông thường trên màn hình cảm ứng trong khi đang lái xe trong môi trường đô thị mô phỏng, cả khả năng lái xe và độ chính xác trong thao tác trên màn hình của họ đều giảm sút rõ rệt. Nhiệm vụ càng phức tạp, hiệu quả càng giảm.

Thử nghiệm của nhóm nghiên cứu cho thấy khả năng lái xe và độ chính xác trong thao tác trên màn hình của tài xế đều giảm sút rõ rệt
Ảnh: B.H
Nghiên cứu tập trung vào các tác vụ hàng ngày mà các nhà sản xuất ô tô kỳ vọng người lái xe thực hiện thông qua các menu kỹ thuật số nhiều lớp, như: điều chỉnh âm thanh; gửi, nghe tin nhắn hoặc điều hướng phương tiện... Những công việc trước đây chỉ cần xoay núm hoặc bấm nút giờ đây đòi hỏi sự phối hợp đồng thời của mắt, tay và khả năng nhận thức.
Các nhà nghiên cứu đã đo lường nhiều chỉ số liên quan đến hiệu quả lái xe và các dấu hiệu của người lái như chuyển động mắt, độ ổn định của vô-lăng đến thời gian phản ứng và các dấu hiệu căng thẳng. Kết quả không mấy khả quan, khi tương tác màn hình cảm ứng làm giảm độ chính xác và tốc độ điều khiển hơn 58%. Hiện tượng lệch làn đường tăng hơn 40% khi người lái sử dụng màn hình cảm ứng. Nói cách khác, người lái xe trở nên kém hơn trong việc lái xe cũng như trong việc sử dụng màn hình cùng một lúc.
Nhiều người nghĩ rằng giải pháp khắc phục vấn đề này chỉ đơn giản là quay lại với các nút bấm vật lý. Tuy nhiên, điều đó có lẽ đã không còn khả thi. Mặc dù một số nhà sản xuất ô tô sẵn sàng đưa trở lại một số nút điều khiển vật lý nhưng màn hình lại quá rẻ và dễ để tạo sức hút cho việc tiếp thị bán xe nên chúng sẽ tiếp tục là một phần quan trọng của ô tô trong tương lai.

Theo các nhà nghiên cứu, giao diện màn hình nên được thiết kế dựa trên cách mọi người thao tác thường xuyên chứ không phải theo cách các nhà sản xuất mong muốn
Ảnh: B.H
Các nhà nghiên cứu cũng đề xuất một số hướng giải quyết như giảm số lượng menu cần thiết để thực hiện các chức năng trên màn hình cảm ứng, làm cho một số nút lớn hơn, có màu sắc bắt mắt hơn. Đặc biệt, giao diện màn hình nên được thiết kế dựa trên cách mọi người thao tác thường xuyên chứ không phải theo cách mà các nhà sản xuất ô tô mong muốn.
Bình luận (0)