 |
Tỉ phú Jack Ma tại một sự kiện công nghệ ở Paris (Pháp) vào tháng 5.2019, trong thời gian ông còn thường xuyên xuất hiện công khai |
reuters |
Tờ Financial Times vừa tiết lộ rằng tỉ phú Jack Ma (Mã Vân), người sáng lập sàn thương mại điện tử Alibaba và từng giàu nhất Trung Quốc, đang lặng lẽ sống ở Tokyo (Nhật Bản) từ gần 6 tháng qua.
Tuy nhiên, cuộc đời của tỉ phú này đã trải qua những năm đầy biến cố, khiến ông rất ít xuất hiện trước công chúng, trừ những lần hiếm hoi do giới truyền thông phát hiện như mới đây.
Lên như diều gặp gió
Sinh năm 1964 trong một gia đình nghèo tại Hàng Châu, ông Jack Ma học Đại học Hàng Châu và khởi đầu với công việc dạy tiếng Anh, trước khi tham gia phát triển internet và website vào giữa thập niên 1990.
Theo trang Investors Observer, sau thời gian ngắn làm việc tại Bộ Ngoại thương và Hợp tác kinh tế Trung Quốc, ông nghỉ việc và thành lập Alibaba vào năm 1999 với 17 thành viên khác. Tập đoàn này sau đó phát triển thành một trong những nhà bán lẻ và sàn thương mại điện tử lớn nhất thế giới.
| Jack Ma: Chiến tranh thương mại là điều 'ngu xuẩn nhất thế giới' |
Vào tháng 9.2014, Alibaba huy động được hơn 25 tỉ USD khi bắt đầu giao dịch trên Sàn Chứng khoán New York, giúp tài sản ròng của ông Jack Ma đạt gần 22 tỉ và trở thành người giàu nhất Trung Quốc.
Đến tháng 10.2015, tỉ phú Jack Ma trở thành cố vấn cho Thủ tướng Anh khi đó là ông David Cameron.
Theo AFP ông tham gia nhóm cố vấn kinh doanh của Thủ tướng Cameron nhằm “hỗ trợ và đóng góp ý kiến về cách thức các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Anh tăng cường xuất khẩu, tiếp cận thị trường Trung Quốc thông qua những nền tảng như Alibaba”.
Hai tháng sau đó, ông mua lại tờ báo South China Morning Post, vực dậy tờ báo nổi tiếng này trong thời điểm khó khăn. Ông còn mua thêm nhiều tài sản phương tiện truyền thông khác.
Vào năm 2018, tờ Nhân dân Nhật báo, cho biết Ban chấp hành trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc vinh danh 100 nhân vật có đóng góp lớn cho nền kinh tế nước nhà, trong đó có ông Jack Ma. Bài báo còn đề cập ông là đảng viên.
Từ giàu nhất rơi xuống hạng 6
Theo tạp chí Forbes ngày 29.11, ước tính tài sản của tỉ phú Jack Ma là 22,2 tỉ USD. Với khối tài sản này, ông là người giàu thứ 6 ở Trung Quốc và thứ 67 trên thế giới. Tài sản của ông từng lên đến 66,6 tỉ USD vào tháng 10.2020, khi cổ phiếu Alibaba giao dịch mức cao kỷ lục.
Tỉ phú giàu nhất Trung Quốc hiện là ông Chung Thiểm Thiểm, nhà sáng lập công ty đồ uống lớn nhất Trung Quốc là Nongfu Spring (Nông Phu Sơn Tuyền) với khối tài sản ước tính là 69,6 tỉ USD.
Ngày nay, Alibaba có 9 công ty lớn trực thuộc, cung cấp thêm nhiều dịch vụ khác, trong đó có các trang thương mại, dịch vụ thanh toán điện tử, cỗ máy tìm kiếm mua sắm và điện toán đám mây.
Dù không còn vị trí chính thức ở Alibaba, tài sản ròng của ông Jack Ma từng tăng lên hơn 37 tỉ USD ở thời điểm tháng 3.2022.
Biến cố liên tiếp
Ông Jack Ma ít xuất hiện trước công chúng từ khi chỉ trích các thể chế tài chính nhà nước tại Trung Quốc và kêu gọi để cho các công ty tham gia thị trường tín dụng hồi tháng 10.2020.
Sau đó, ông im hơi lặng tiếng cho đến tháng 1.2021, Đài CNBC của Mỹ bất ngờ dẫn nguồn tin khẳng định nhà sáng lập Alibaba không phải mất tích.
Nhà phân tích thị trường Jeffrey Halley của hãng Oanda tranh luận rằng “không có chứng cứ cho thấy ông Jack Ma bị bắt, và chẳng có lý do nào để bắt ông ấy cả”.
| Trung Quốc mạnh tay với đế chế kinh doanh của tỉ phú Jack Ma |
Thay vào đó, ông Halley cho rằng tỉ phú Trung Quốc tự chọn cách ẩn dật và không có hành động gì trong khi chờ những người làm việc cho ông dàn xếp mọi chuyện với giới hữu trách Trung Quốc để đạt được kết quả ổn thỏa nhất.
Đến tháng 4.2021, Cơ quan Quản lý Thị trường Quốc gia Trung Quốc (SAMR) công bố mức phạt khổng lồ đối với Alibaba với cáo buộc tập đoàn thương mại điện tử đã lạm dụng vị thế thống trị thị trường nội địa để tìm cách độc quyền kinh doanh.
SAMR quyết định phạt 4% trên doanh thu năm 2019 của Alibaba là 69,54 tỉ USD, theo Tân Hoa xã.
Theo Reuters, Ngân hàng trung ương Trung Quốc yêu cầu Công ty Ant Group của tỉ phú Jack Ma phải tái cấu trúc hoạt động, thay đổi từ mô hình công nghệ tài chính (fintech) sang mô hình công ty đầu tư tài chính.
Alibaba đã báo cáo khoản lỗ 7,65 tỉ nhân dân tệ (1,18 tỉ USD) trong quý cuối cùng của năm tài chính kết thúc vào cuối tháng 3.2021, sau khi nộp 18,2 tỉ nhân dân tệ tiền phạt cho Cơ quan Quản lý Thị trường Quốc gia Trung Quốc (SAMR) hồi tháng 4, tờ South China Morning Postđưa tin.
Đến tháng 5.2021, có thông tin ông Jack Ma sắp từ chức chủ tịch Đại học Hồ Bạn, học viện đào tạo giới tinh hoa thương mại mà ông đồng sáng lập cách đây 6 năm, trước áp lực từ chính quyền Bắc Kinh, theo tờ Financial Times.
| Alibaba lần đầu công bố lỗ sau án phạt chống độc quyền cao kỉ lục |
Cũng vào thời gian này, các nguồn tin của The Wall Street Journal cho hay Công ty Ant Group của tỉ phú Jack Ma đang đàm phán lập công ty chung với các công ty quốc doanh Trung Quốc, qua đó sẽ chia sẻ kho dữ liệu người dùng khổng lồ mà lâu nay Ant Group từ chối cung cấp.
Tỉ phú Jack Ma tiếp tục ít xuất hiện cho đến tháng 10 năm ngoái, truyền thông đưa tin ông Jack Ma xuất hiện tại Hồng Kông và gặp gỡ một vài cộng sự kinh doanh.
Đến tháng 4.2022, Reuters đưa tin Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCDI) đang đóng vai trò chính trong cuộc điều tra về mối liên hệ giữa Ant Group và các công ty thuộc sở hữu của nhà nước Trung Quốc.
| Tỉ phú Jack Ma mất ngôi đầu, 5 người giàu nhất Trung Quốc hiện là ai? |
Hãng tin Bloomberg trước đó dẫn các nguồn thạo tin cho hay CCDI muốn tìm hiểu mức độ ảnh hưởng về phạm vi của những giao dịch của Ant Group với các ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước.
Đến tháng 7, Tổng cục Quản lý Giám sát Thị trường Nhà nước (SAMR) của Trung Quốc công bố danh sách 28 thương vụ vi phạm quy định, trong đó có 5 vụ liên quan đến tập đoàn Alibaba, bao gồm vụ mua cổ phần công ty con, nền tảng phát trực tuyến Youku Tudou, vào năm 2021.
Trong diễn biến mới đây, Reuters hôm 22.11 dẫn các nguồn thạo tin cho hay giới chức Trung Quốc dự định phạt Ant Group hơn 1 tỉ USD. Tuy nhiên, quyết định phạt có thể giúp mở đường cho Ant Group có được giấy phép tập đoàn tài chính mà công ty chờ đợi từ lâu để tìm đường phát triển trở lại và dần dần hồi sinh kế hoạch lên sàn.
Tỉ phú Jack Ma đang làm gì ở Nhật Bản?
Theo Financial Times ngày 29.11, tỉ phú Jack Ma đang sống tại Tokyo cùng gia đình và có đầu bếp, vệ sĩ riêng. Ông có vài lần đi tắm suối nước nóng và trượt tuyết ở vùng quê bên ngoài Tokyo và cũng có những chuyến đi định kỳ đến Mỹ và Israel. Trong gần 6 tháng qua ở Tokyo, ông hạn chế tham gia các hoạt động công khai và chỉ tham gia một vài câu lạc bộ tư nhân, trong đó có một nơi nằm ở quận Ginza nổi tiếng sầm uất và một ở quận tài chính Marunouchi, đối diện hoàng cung.
Một số nguồn cho biết tỉ phú Jack Ma đã trở thành người đam mê sưu tập và dành thời gian để vẽ tranh màu nước. Một số khác thì nói ông cũng bỏ thời gian tại Nhật để mở rộng lợi ích kinh doanh sang các lĩnh vực khác mang tính bền vững, ngoài công nghệ thương mại điện tử cốt lõi của Alibaba và Ant. Năm ngoái, ông Jack Ma từng xuất hiện trên đảo Mallorca ở Tây Ban Nha và hồi tháng 7 này, ông đến thăm một đại học tại Hà Lan để tìm hiểu về sản xuất thực phẩm bền vững.
Tỉ phú này nhiều lần nói rằng sẽ dành những năm tháng nghỉ hưu của mình cho Quỹ từ thiện Jack Ma. Quỹ này đã kín tiếng hơn sau nhiều năm quyên góp trên toàn thế giới, chẳng hạn như phân phát hàng triệu khẩu trang khi bắt đầu đại dịch và đã giúp ông xây dựng danh tiếng trên toàn cầu.
Bình luận