Nga đáp trả mạnh tay bằng quân cờ năng lượng

Theo Reuters, công ty khí đốt khổng lồ của Nga Gazprom ngày 27.4 thông báo đã ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria vì các nước này không đồng ý mua năng lượng bằng rúp Nga. Động thái này được thực hiện theo sắc lệnh Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký vào cuối tháng 3.

Moscow muốn làm gì ?

Sau thông báo của Gazprom, Bulgaria chỉ trích Nga sử dụng khí đốt làm “vũ khí chính trị và kinh tế”. Trong khi đó, châu Âu gọi hành động của Nga là “tống tiền”.

Các giếng khí đốt tại mỏ khí đốt Bovanenkovo thuộc sở hữu của Gazprom trên bán đảo Yamal, Nga vào năm 2019

Reuters

Quyết định cắt khí đốt đến Bulgaria và Ba Lan của Nga không gây ngạc nhiên. Từ lâu, Washington đã cảnh báo về việc Moscow có thể “vũ khí hóa” năng lượng. Tuy vậy, đây được xem là một canh bạc nhiều rủi ro của Điện Kremlin vì năng lượng là một nguồn thu lớn của Nga trong bối cảnh kinh tế nước này đang gặp khó khăn do các lệnh trừng phạt.

CNN dẫn lời các nhà quan sát nhận định động thái này đánh dấu sự leo thang đáng kể trong xung đột kinh tế giữa Nga và phương Tây. Đồng thời, đây cũng là đòn trả đũa các lệnh trừng phạt quốc tế cứng rắn nhất từ trước đến nay Moscow đưa ra nhắm trực tiếp vào các nền kinh tế châu Âu.

Trong một báo cáo, các nhà phân tích của Eurasia Group, một công ty tư vấn rủi ro, còn cho rằng Nga chắc chắn đang phản ứng với việc phương Tây tăng cường hỗ trợ cho Ukraine. “Điều này cho thấy Tổng thống Putin sẵn sàng đánh đổi nguồn thu”, báo cáo viết.

Châu Âu đối mặt khủng hoảng năng lượng

Theo báo The Guardian, Ba Lan đã có kế hoạch dài hạn để bảo vệ mình trước quyết định của Nga như xây dựng nhà ga nhập khẩu khí đốt hóa lỏng. Warsaw cũng sẽ không tiếp tục ký hợp đồng với Gazprom vào cuối năm nay. Trong khi đó, Bulgaria cho biết nước này có đủ khí đốt và có thể được Hy Lạp giúp đỡ.

Vì vậy, việc Nga cắt khí đốt của Ba Lan và Bulgaria có thể không gây thiệt hại ngay lập tức cho kinh tế châu Âu. Tuy nhiên, tờ The New York Times dẫn lời các nhà kinh tế cho biết tăng trưởng kinh tế châu Âu có thể chậm lại nếu khối này cấm vận năng lượng Nga hoặc biện pháp trả đũa của Nga lan sang nước khác.

Nhận thức được điều này, châu Âu đang cố gắng dứt ra khỏi năng lượng Nga. Sau thông báo ngày 27.4 của Gazprom, chính phủ Áo, nước phụ thuộc 80% vào khí đốt Nga, cho biết nước này đang tìm nguồn cung thay thế. Theo Reuters, EU cũng đã tuyên bố khối này muốn cắt giảm 2/3 lượng khí đốt Nga cung cấp trong năm nay và chấm dứt sự phụ thuộc vào năng lượng từ Nga trước năm 2030.

EU cũng đang liên tục cảnh báo các quốc gia thành viên không được nhượng bộ trước yêu cầu thanh toán tiền mua khí đốt bằng rúp. Khối này cũng đang tập trung nguồn lực để đưa ra phản ứng trước hành động gia tăng căng thẳng của Moscow. Ngày 2.5, các bộ trưởng năng lượng của EU sẽ họp tại Pháp để thảo luận về cách đối phó nguy cơ khủng hoảng năng lượng ở châu Âu.