Ngành quốc phòng Mỹ gặp khó

Những quy định về cách ly xã hội nhằm phòng ngừa dịch Covid-19 lây lan đang gây ảnh hưởng đến hầu hết các công ty sản xuất quốc phòng lớn nhỏ trong chuỗi cung ứng của Bộ Quốc phòng Mỹ.

Trước tình cảnh này, một số công ty hoạt động cầm chừng nhằm đảm bảo nguồn cung thiết bị quan trọng không bị gián đoạn, trong khi nhiều công ty chấp nhận phải đóng cửa hoàn toàn, cho nhân viên nghỉ có lương hoặc sa thải tạm thời trong thời gian ngừng sản xuất.

Theo Reuters, Hãng sản xuất máy bay Boeing hồi cuối tháng 3 thông báo đóng cửa một số nhà máy sản xuất máy bay dân sự lẫn máy bay tiếp dầu KC-46 hay máy bay săn ngầm P-8 tại bang Washington vô thời hạn. Đến nay, tập đoàn cũng ngừng hoạt động dây chuyền sản xuất trực thăng ở bang Pennsylvania và dự tính cắt giảm 10% nhân sự. Nhà thầu phụ Spirit AeroSystems của Boeing cũng buộc phải ngừng hoạt động tại nhiều cơ sở.

Tại bang Maine, liên đoàn lao động AFL-CIO đề nghị nhà thầu quốc phòng General Dynamics cho 8.000 nhân viên tại xưởng đóng tàu Bath Iron Works tạm nghỉ việc sau khi một nhân viên dương tính với vi rút SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19.

Máy bay tiếp dầu KC-46 trong nhà máy của Boeing ở bang Washington Ảnh: Reuters

Eaton Aerospace, nhà thầu chuyên cung cấp thiết bị cho việc sản xuất chiến đấu cơ F-35 hay máy bay tiếp dầu KC-46, mới đây thông báo với các công ty trong chuỗi cung ứng của Lầu Năm Góc về việc đóng cửa nhà máy ở bang Michigan và một số địa điểm khác trong một thời gian nhằm đảm bảo an toàn cho nhân viên. Dù không phải là ông lớn trong ngành quốc phòng nhưng Eaton có quan hệ “dây mơ rễ má” với nhiều công ty khác trong chuỗi cung ứng và năm 2019 có doanh thu lên tới hơn 21 tỉ USD.

Các nhà thầu thứ cấp bị cho là nhóm đối tượng đặc biệt dễ tổn thương vì tác động từ dịch Covid-19. Theo báo cáo của Hãng phân tích và số liệu chính phủ Govini, khoảng 50.000 công ty nhỏ cung cấp công nghệ cho Bộ Quốc phòng Mỹ đang đối diện nguy cơ từ đợt biến động kinh tế lần này. Trong giai đoạn 2015 - 2019, khoảng 28% chi tiêu quốc phòng Mỹ cho việc phát triển thiết bị lặn không người lái thuộc về các doanh nghiệp nhỏ. Nhóm này cũng chiếm khoảng 30% số hợp đồng nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo cho Lầu Năm Góc trong cùng giai đoạn.

Theo đánh giá của Govini, các nhà cung cấp nhỏ tạo thành mạng lưới quan trọng trong chuỗi cung cho Bộ Quốc phòng Mỹ, do đó nếu tình trạng vỡ nợ vì Covid-19 xảy ra trên diện rộng sẽ gây tác động đến các dự án ngắn hạn, trung hạn và cả dài hạn.

Giới chuyên gia nhận định các doanh nghiệp nhỏ cực kỳ khó khăn để có thể hoạt động trở lại sau khi đóng cửa, ngay cả khi nhận được các hỗ trợ về kinh tế, theo trang Defense News.

Dù Bộ Quốc phòng đã có văn bản tuyên bố ngành công nghiệp quốc phòng là lĩnh vực sản xuất quan trọng có thể tiếp tục hoạt động, nhưng giới lãnh đạo doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc quyết định có nên cho nhân viên làm việc giữa đại dịch.

“Điều thật sự quan trọng cho an ninh quốc gia không phải là bàn giao sản phẩm đúng thời hạn mà là an toàn của những con người làm ra sản phẩm đó”, cựu Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách mua sắm vũ khí, công nghệ và hậu cần Frank Kendall bình luận trên tờ Forbes.

Mới đây, Giám đốc phụ trách giá cả và hợp đồng quốc phòng Lầu Năm Góc Kim Herrington cho biết các nhà thầu sẽ không bị phạt trong trường hợp không hoạt động đúng năng suất vì bị ảnh hưởng từ dịch Covid-19. Lầu Năm Góc cũng xác nhận sẽ gia tăng mức chi trả theo tiến độ hợp đồng, giúp các nhà thầu có tiền xoay sở trong thời điểm khó khăn. Trong khi đó, Cơ quan Quản lý hợp đồng quốc phòng thông báo sẽ điều chỉnh về thời hạn và giá cả của các hợp đồng với công ty bị ảnh hưởng từ dịch Covid-19, nhằm giảm bớt tác động kinh tế.

Boeing mở cửa lại nhà máy Hồi đầu tuần, Boeing khôi phục lại việc sản xuất quốc phòng tại bang Washington khi cho phép 2.500 nhân viên đi làm lại. AP ngày 17.4 đưa tin Boeing sẽ khôi phục dần việc sản xuất máy bay dân sự tại hai nhà máy ở Washington từ đầu tuần sau nhưng phải tuân thủ các quy định an toàn sức khỏe như kiểm tra thân nhiệt, đeo khẩu trang, giữ khoảng cách...