Nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng Thái Lan - Campuchia

Hai bên lên tiếng

Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul ngày 15.11 tuyên bố Bangkok sẽ không thực thi thỏa thuận hòa bình với Campuchia cho đến khi Phnom Penh "thừa nhận hành vi vi phạm và đưa ra lời xin lỗi" liên quan sự cố nổ súng hôm 12.11, theo AP. Trên mạng xã hội Facebook, ông Anutin nhấn mạnh Thái Lan "có quyền thực hiện bất kỳ hành động cần thiết nào" để bảo vệ chủ quyền và đảm bảo an toàn cho người dân trước những mối đe dọa từ bên ngoài.

Ông Anutin đồng thời kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim - các bên đóng vai trò trung gian hòa giải - yêu cầu Campuchia tuân thủ thỏa thuận và không can thiệp vào việc gỡ mìn. Về phần mình, Thủ tướng Campuchia Hun Manet ngày 15.11 tuyên bố Campuchia vẫn cam kết thực hiện thỏa thuận hòa bình đã ký với Thái Lan ở Malaysia và hy vọng 2 bên tiếp tục hợp tác theo các cơ chế đã thống nhất.

Căng thẳng biên giới tiếp diễn sau vụ nổ súng tại làng Prey Chan thuộc tỉnh Banteay Meanchey của Campuchia, gần biên giới tranh chấp với Thái Lan ngày 12.11. Campuchia cáo buộc phía Thái Lan nổ súng trước, khiến một dân thường thiệt mạng và ít nhất 3 người bị thương, buộc phải sơ tán hàng trăm hộ dân, theo Khmer Times. Phía Thái Lan phủ nhận, cho biết lực lượng của họ chỉ bắn cảnh cáo sau khi bị tấn công trước. Ngoại trưởng Thái Lan Sihasak thừa nhận tình hình đáng lo ngại, song vẫn tin ngoại giao có thể kiềm chế leo thang.

ẢNH: AFP

Vai trò của ASEAN

Trước lo ngại căng thẳng vượt tầm kiểm soát, ASEAN thông báo sẽ triển khai một nhóm quan sát tới hiện trường nhằm điều tra độc lập, đồng thời giám sát diễn biến thực địa để ngăn chặn đụng độ tiếp diễn. Nhóm quan sát này gồm các sĩ quan từ nhiều quốc gia ASEAN, được thành lập theo đúng khuôn khổ thỏa thuận hòa bình tại Kuala Lumpur, theo Khmer Times.

Malaysia cũng tích cực tham gia vai trò trung gian hòa giải. Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tối 14.11 cho biết ông đã trao đổi trực tiếp với Tổng thống Mỹ Donald Trump về những diễn biến mới nhất ở biên giới 2 nước láng giềng Đông Nam Á, đồng thời nhấn mạnh cả Thái Lan và Campuchia đều bày tỏ mong muốn tiếp tục đối thoại.

Ông Anwar nhấn mạnh việc 2 bên đồng ý rút một phần lực lượng khỏi khu vực biên giới là phù hợp với các điều khoản hòa bình đã ký. Malaysia cho biết sẵn sàng chủ trì cuộc họp mới giữa 2 bên trong thời điểm sớm nhất, theo Channel NewsAsia. Ngoại trưởng Malaysia Mohamad Hasan cũng xác nhận cả Thái Lan và Campuchia đều chủ động đề nghị hỗ trợ trung gian, cho thấy các bên chưa từ bỏ giải pháp ngoại giao dù tình hình thực địa phức tạp.