Nỗi lo thói quen phán xét và ứng xử chợ búa trên không gian mạng

Chuyên gia truyền thông Lê Quốc Vinh, Tổng giám đốc LeBros, nói về ứng xử trên mạng: "Tôi nói với họ về công việc, nhưng họ lại lấy vóc dáng của tôi ra để nói. Những chuyện đó ở VN rất phổ biến. Trên mạng, những người sử dụng ngôn từ, không chỉ nghệ sĩ mà cả người bình thường, có thể dùng những ngôn ngữ rất chợ búa. Đó là một hiện trạng ứng xử".

Cũng theo ông Vinh, một hiện trạng nữa có thể nhìn thấy là những con người bình thường bỗng nhiên trở thành người phán xét. "Họ tham gia phán xét bất cứ vấn đề gì, bất cứ cuộc sống của con người nào. Người ta phải thế này, người ta phải thế kia, tóm lại là phải sống theo cách mà các anh chị phán xét muốn. Sự phán xét này có tác động tâm lý rất lớn vào những người liên quan. Khi đó những bàn phím có thể trở thành vũ khí chết người, đã có người tự sát vì bị tấn công trên mạng, đã có những gia đình tan đàn xẻ nghé vì thông tin bịa đặt trên mạng…", ông Vinh nói.

CHỤP MÀN HÌNH

Ba lưới lọc nội dung

Về vấn đề xử lý đối với nghệ sĩ hành xử không chuẩn mực trên không gian mạng, diễn viên Hàn Trang cho rằng khi nghệ sĩ có vi phạm, từ khán giả, nhà sản xuất, nhãn hàng cũng sẽ tự hạn chế sử dụng hình ảnh của những nghệ sĩ ấy rồi. Vì thế, nếu cấm sóng cũng là nặng nề. "Tôi nghĩ làm sai luật thì đã có luật xử lý rồi. Việc cấm sóng hơi nặng nề một chút. Trên không gian mạng người nghệ sĩ có thể sử dụng ứng xử của mình để lan tỏa những điều tích cực vì người trẻ hiện quan tâm nhiều đến mạng xã hội, quan tâm nhiều đến người nổi tiếng trên đó. Vì thế, chúng tôi nghĩ sẽ cố gắng để mang lại điều tốt cho các bạn trẻ suy nghĩ có lối sống tích cực hơn", cô nói.

Người mẫu Hạ Vi lại nói đến việc gia đình cần luôn bên cạnh người trẻ để hướng dẫn họ cách ứng xử đúng mực. Các bạn trẻ đôi khi cũng muốn thể hiện quan điểm bằng cách không kết bạn với bố mẹ hoặc block bố mẹ trên Facebook. Nếu bố mẹ muốn gần gũi và hướng dẫn con thì không nên để điều đó xảy ra.

Theo ông Lê Quốc Vinh, mạng xã hội Facebook còn thiết kế ra sự giận giữ cũng như tạo ra ham muốn được tranh cãi. Điều đặc biệt của Facebook là khi cãi nhau ở đó người ta ít chấp nhận điều thua thiệt vì có quá nhiều người đang nhìn vào. Vì thế, khi ai đó hành động xấu trên Facebook mà có "khán giả" theo dõi thì điều xấu đó lại càng gia tăng. Trong khi đó, tranh cãi trên WhatsApp thì chỉ có 2 người với nhau còn tranh luận trên YouTube thì lại như rơi tõm vào khoảng không vì "khán giả" tập trung vào nội dung đoạn video hơn. "Điều đặc biệt cho tranh cãi ở Facebook là chúng ta có khán giả, có người đưa chuyện, người hóng chuyện. Nếu chúng ta không tham gia vào cuộc đàm thoại có thông tin xấu thì nó sẽ không có cơ hội phát triển nữa", ông Vinh nói.

Chuyên gia này cho rằng về ứng xử của nghệ sĩ, họ có thể bị hạn chế phát sóng, cấm sóng nếu có ứng xử sai lệch. "Tốt nhất là mỗi người nên có những lưới lọc mà triết gia Socrates đặt ra. Lưới lọc thứ nhất là sự thật, anh có chắc điều mình nói là sự thật không. Lưới lọc thứ hai là sự tử tế, anh có chắc điều anh nói ra với tôi sẽ tốt cho tôi không. Lưới lọc thứ ba là có hữu dụng cho ai không, hay nói ra chẳng để làm gì. Câu chuyện này cũng giúp chúng ta biết cách chọn cái gì để nghe, chọn cái gì để nói", ông Vinh nói.

Ông Trần Hướng Dương, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, cho biết Cục đang làm việc với các bộ, ngành như Bộ Công an, Bộ TT-TT để đưa ra quy chế phối hợp nhằm giảm tác động tiêu cực của việc các nghệ sĩ vi phạm pháp luật, trái thuần phong mỹ tục. "Biện pháp quản lý nhà nước chắc chắn có. Chúng tôi đang xin ý kiến, phối hợp các bộ, ngành khác, sau đó sẽ trình lãnh đạo Bộ VH-TT-DL phê duyệt", ông Trần Hướng Dương nói.