Phần Lan và Thụy Điển muốn gia nhập NATO, Thổ Nhĩ Kỳ ra điều kiện

Cờ của các nước thành viên bên ngoài trụ sở chính NATO ở Brussels, Bỉ

reuters

Reuters đưa tin Thổ Nhĩ Kỳ ngày 15.5 đã đưa ra yêu cầu của mình để Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO. Ankara cho biết họ muốn các nước Bắc Âu ngừng hỗ trợ cho những nhóm chiến binh người Kurd và dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ. Yêu cầu này được đưa ra bên lề cuộc họp của các ngoại trưởng NATO ở Berlin (Đức). Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã gây bất ngờ cho các đồng minh khi tuyên bố không ủng hộ Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO.

Trước yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết: “Tôi tin tưởng rằng chúng tôi sẽ có thể giải quyết những lo ngại mà Thổ Nhĩ Kỳ đã nêu ra mà không làm trì hoãn việc trở thành thành viên của hai nước Bắc Âu”.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken từ chối tiết lộ chi tiết về các cuộc trò chuyện ở Berlin nhưng có cùng quan điểm với ông Stoltenberg. “Tôi rất tin tưởng rằng chúng ta sẽ đạt được sự đồng thuận về điều đó”, ông Blinken nói với các phóng viên và cho biết thêm rằng NATO là “nơi để đối thoại”.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết các cuộc đàm phán với những người đồng cấp Thụy Điển và Phần Lan tại Berlin đã rất hữu ích. Helsinki và Stockholm đưa ra đề xuất để đáp ứng những lo ngại của Ankara và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ xem xét các đề xuất này. Ông Cavusoglu cũng đã cung cấp cho hai nước Bắc Âu bằng chứng về những kẻ khủng bố trên lãnh thổ của họ.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ còn cho biết Ankara không phản đối chính sách của liên minh về việc mở cửa cho tất cả quốc gia châu Âu muốn gia nhập tổ chức.

Bất kỳ quốc gia nào muốn gia nhập NATO đều phải có sự chấp thuận của toàn bộ 30 thành viên trong tổ chức và quốc hội của nước đó.

Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto ngày 15.5 đã xác nhận rằng đất nước của ông sẽ nộp đơn gia nhập NATO. Trong khi đó, các đảng viên đảng Dân chủ Xã hội cầm quyền của Thụy Điển cũng thông báo về một sự thay đổi chính sách sẽ mở đường cho nước này nộp đơn gia nhập NATO trong vài ngày tới. Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson cho biết bà sẽ tới quốc hội vào ngày 16.5 để đảm bảo các nghị sĩ ủng hộ việc nước này gia nhập NATO.

Thụy Điển và Phần Lan đã giữ trạng thái trung lập trong suốt Chiến tranh Lạnh và quyết định gia nhập NATO của họ sẽ là một trong những thay đổi lớn nhất đối với cấu trúc an ninh của châu Âu trong nhiều thập kỷ. Động thái này cũng phản ánh sự thay đổi lớn trong dư luận ở khu vực Bắc Âu kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Nga đã nhiều lần đe dọa trả đũa, bao gồm bằng cả "các biện pháp quân sự - kỹ thuật" không xác định, nếu các nước Bắc Âu gia nhập NATO. Moscow đã chính thức ngừng cung cấp điện cho Phần Lan từ ngày 14.5, giữa lúc căng thẳng gia tăng vì Helsinki quyết tâm gia nhập NATO.