Lập tức, đại biểu Trương Thị Mỹ (Hà Đông) nêu ý kiến bày tỏ: Chính phủ hiện nay chưa có thành viên nữ nhưng rồi sẽ có trong tương lai.
 |
Chân dung bà Lê Minh Hiền (1917 - 2006) |
Tranh họa sĩ Phan Kế An |
Điều này trở thành hiện thực năm 1955. Miền Bắc hoàn toàn giải phóng, công việc cứu trợ xã hội cho các đối tượng bị thiệt thòi do thiên tai, bão lụt, mất mùa, tàn tật do chiến tranh… đòi hỏi phải có bộ chuyên trách. Chính phủ tái lập Bộ Cứu tế xã hội. Một cán bộ nữ được chọn làm thứ trưởng và trở thành thành viên nữ đầu tiên trong Chính phủ theo quy định đương thời. Đó là bà Lê Minh Hiền.
Xuất thân từ một gia đình nhà Nho, thành phần trung nông, thạo nghề truyền thống chăn tằm dệt lụa của quê hương thôn Đông Lao, xã Đông La, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Đông (nay là Hà Nội), Lê Minh Hiền được gia đình cho ăn học nên được tiếp xúc với sách báo và sớm được giác ngộ. Năm 1937, tròn tuổi đôi mươi, bà đã tham gia tích cực phong trào Bình dân, tổ chức phụ nữ tương tế ở xã Vạn Phúc, vận động nhân dân chống sưu thuế, vận động chị em phụ nữ thị xã Hà Đông bãi thị…
Những năm 1940, cơ sở cách mạng bị vỡ, cán bộ bị bắt nhiều nhưng Lê Minh Hiền vẫn kiên trung bám trụ cơ sở.
Bà làm nhiệm vụ liên lạc với cấp trên, nắm tình hình và đưa tài liệu, liên hệ với các đồng chí ở nhà tù Sơn La, Hòa Bình về Vạn Phúc. Trong số những cán bộ vượt ngục Sơn La thành công, đặc biệt là các đồng chí Sao Đỏ (tức Nguyễn Lương Bằng), Trần Đăng Ninh, Nguyễn Văn Trân và Lưu Quyên (tức Lưu Đức Hiểu) đã bổ sung ngay vào đội ngũ cán bộ lãnh đạo toàn quốc của Đảng đêm trước cách mạng. Khi đọc hồi ký của các nhà lãnh đạo cao cấp, những cán bộ lão thành cách mạng đều nhắc đến tên bà và gia đình - cơ sở trung kiên của cách mạng.
Những ngày Cách mạng Tháng Tám 1945 sôi động, bà Lê Minh Hiền tham gia Ban Cán sự tỉnh Hà Đông, lãnh đạo khởi nghĩa tại quê nhà.
Dưới sự chỉ đạo của bà Trương Thị Mỹ - Bí thư huyện ủy và bà Lê Minh Hiền - Chủ nhiệm Việt Minh, huyện Hoài Đức nhanh chóng giành được chính quyền về tay nhân dân.
Tri huyện trẻ họ Đinh đã bàn giao ấn tín cho chính quyền cách mạng và về sau trở thành đại biểu Quốc hội khóa đầu tiên Nhà nước dân chủ nhân dân, cán bộ nghiên cứu tư pháp.
Những ngày chính quyền mới về tay nhân dân, bà Lê Minh Hiền được cử làm Bí thư Ban Cán sự huyện Hoài Đức. Cuối năm 1945 khi đồng chí Đỗ Mười được Trung ương Đảng cử về lập lại Tỉnh ủy Hà Đông, bà được chỉ định vào Tỉnh ủy.
Theo Tuyên cáo ngày 28.8.1945 của Chính phủ lâm thời, Bộ Cứu tế xã hội được thành lập. Nhiệm vụ thời kỳ này của Bộ Cứu tế xã hội là phát động toàn dân tiết kiệm, nhường cơm sẻ áo cho đồng bào nghèo, thực hiện cứu trợ xã hội... Tổ chức bộ máy đơn giản, số lượng cán bộ tuy ít nhưng làm việc hiệu quả. Khi Chính phủ liên hiệp ra đời (2.3.1946), trong tình hình mới, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các thành viên Chính phủ quyết định giải thể Bộ Cứu tế xã hội, nhập vào Bộ Lao động.
Ngày 20.9.1955, Hội đồng Chính phủ quyết định tái lập Bộ Cứu tế xã hội. Ông Nguyễn Xiển được cử làm bộ trưởng. Bà Lê Minh Hiền được cử làm thứ trưởng. Đó là người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ thứ trưởng đồng thời là thành viên nữ đầu tiên trong Chính phủ.
Thầy thuốc Ưu tú Nguyễn Lê Thanh lần giở trong ký ức những kỷ niệm về mẹ. Bà Lê Minh Hiền nghỉ hưu từ năm 1976 do điều kiện sức khỏe. Bà lại khiêm tốn, ít kể về mình, đôi khi con gái hỏi bà mới kể về quãng đời hoạt động cách mạng sôi nổi từ thuở đôi mươi. Bác sĩ Nguyễn Lê Thanh nhớ lại khi Bộ Cứu tế xã hội được tái lập, Ban Tổ chức Trung ương và Chính phủ cân nhắc giữa hai thành viên. Một vị nổi danh “nữ tướng” huyền thoại, có tài cưỡi ngựa, bắn súng hai tay, thành tích hoạt động cách mạng và tên tuổi nổi tiếng hơn. Nhưng rồi, Chính phủ quyết định chọn bà Lê Minh Hiền.
Làm Thứ trưởng Bộ Cứu tế xã hội rồi Thứ trưởng Bộ Lao động 7 năm, dù trải qua nhiều lĩnh vực công tác nhưng ở cương vị nào, đảm nhiệm công việc gì, bà cũng đều tận tâm, tận lực, phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Trong thời gian này, với tinh thần tận tụy, tích cực và đầy trách nhiệm trong công tác, bà còn được cử tri tỉnh Hà Đông tín nhiệm bầu làm Đại biểu Quốc hội khóa II (1960 - 1964).
Bà Lê Minh Hiền qua đời ngày 20.12.2006, hưởng thọ 90 tuổi. Trong điếu văn đưa tiễn, Hội LHPN Việt Nam và Bộ LĐ-TB-XH đã ghi nhận: “Cuộc đời của bà đã để lại cho chúng ta một tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm trong công việc, hết lòng vì mọi người cũng như trong mối quan hệ đầy tình người với bạn bè, đồng chí, đồng nghiệp, làng xóm và gia đình, họ hàng”.
(còn tiếp)
Bình luận (0)