Đây là góp ý của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam tại Hội nghị triển khai công tác ngành KH-CN năm 2019 do Bộ KH-CN tổ chức hôm nay, 21.1.
Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh cho biết, trong năm 2018, các chương trình phát triển khoa học cơ bản đã giúp nâng cao nâng cao trình độ khoa học của Việt Nam. Số lượng bài báo khoa học của Việt Nam công bố quốc tế năm 2018 là 8.503 bài. Một số lĩnh vực khoa học tự nhiên như: toán học, vật lý, hóa học tiếp tục giữ thứ hạng cao trong khu vực ASEAN (trong đó, công bố ISI của ngành toán học của Việt Nam đứng thứ nhất ASEAN và thứ 7 châu Á).
Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá cao sự chủ động, tích cực của Bộ KH-CN đã phối hợp với các bộ, ngành đề xuất, thực hiện nhiều chương trình, đề án lớn như Hệ tri thức Việt số hóa, Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia; đặc biệt, đã chủ động tiến hành nhiều hoạt động thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế của ngành và của đất nước.
Dẫn chứng các số liệu cụ thể về những kết quả đã đạt được về số bài báo, công trình khoa học được công bố quốc tế qua từng năm; chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu tăng 2 bậc (xếp thứ 45/126 quốc gia); gần đây nhất là vệ tinh MicroDragon phóng thành công vào quỹ đạo,... Phó thủ tướng nhìn nhận: “Đây là những kết quả đáng phấn khởi của ngành KH-CN trong năm 2018. Chúng ta không được quên, những người làm khoa học “không được ngủ quên trong chiến thắng”. Năm 2019, chúng ta phải làm sao các công trình nghiên cứu khoa học công bố quốc tế phải tăng trên 25%”.
Theo Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, Việt Nam vẫn đang ở nhóm nước có thu nhập thấp và thuộc 58 quốc gia và nền kinh tế non trẻ. Báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới mới đây về sự sẵn sàng cho nền sản xuất tương lai có nghiên cứu 100 nước đứng đầu thế giới, trong số các nhóm lớn để đánh giá, có tiêu chí liên quan trực tiếp đến KH-CN và nhân lực trình độ cao thì Việt Nam đứng 90/100.
Chỉ ra những bất cập, Phó thủ tướng nhìn nhận, còn nhiều chính sách KH-CN chưa thực sự là động lực, quốc sách hàng đầu, là chìa khóa thoát ra khỏi bẫy thu nhập trung bình để phát triển nhanh. Cơ chế tài chính hiện đã cải tiến nhưng vẫn còn nhiều thủ tục rườm rà và còn bất cập.
“Làm khoa học phải có rủi ro, nhưng thủ tục thanh toán vô cùng nhiêu khê. Vẫn còn nhiều nơi dùng tiền khoa học để chi lương, tăng thu nhập là không đúng quy định. Quản lý tiền khoa học như quản lý hành chính không đúng với xu thế. Những cái này chúng ta phải kiên quyết sửa”, Phó thủ tướng lưu ý.
Theo Phó thủ tướng, năm qua có rất mừng nhiều viện nghiên cứu của các DN tư nhân được thành lập. Đây là tín hiệu đáng mừng, tuy nhiên lại chưa có chính sách của nhà nước hỗ trợ DN có hàm lượng khoa học kỹ thuật tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế.
Để thúc đẩy hơn nữa đầu tư vào KH-CN, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh phải lấy DN làm trung tâm của đổi mới sáng tạo. “Cơ chế thì có rồi nhưng chưa đủ để DN tự nguyện, “xông” vào phát triển khoa học. Nhiều nước khuyến khích DN đầu tư vào KH-CN bằng giảm thuế thu nhập, DN đầu tư bao nhiêu phần trăm vào nghiên cứu triển khai thì được giảm thuế mức thấp hơn. Chúng ta chưa có điều này. Vì vậy, cần có cơ chế để DN thực sự là trung tâm của đổi mới sáng tạo khuyến khích làm sao ngày càng có nhiều các công bố quốc tế, nhất là phát minh sở hữu công nghiệp từ khối này”, ông Đam đề nghị.
Phó thủ tướng cũng yêu cầu ngành KH-CN cần thay đổi tư duy, chuẩn bị nghiên cứu các vấn đề lớn cho nhiệm kỳ mới, nỗ lực bước vào sang năm 2019 với tinh thần phải tốt hơn 2018.
Bình luận (0)